. «Τέλος καλό, όλα καλά», μοιάζει να είναι το αξίωμα των φετινών , οι οποίες έριξαν αυλαία την εβδομάδα που πέρασε. Ο λόγος όμως τώρα περνάει στον υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου, που πρόσφατα υποσχέθηκε την ανακοίνωση ενός νέου εξεταστικού συστήματος αμέσως μετά το τέλος της φετινής διαγωνιστικής διαδικασίας.

Με δεδομένη δε την επικοινωνιακή αποτυχία των δύο προηγούμενων προσπαθειών του υπουργού Παιδείας να παρουσιάσει μια αξιόπιστη πρόταση (διαδικασία που ξεκίνησε από την περσινή Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης και φαίνεται ότι ίσως φτάσει τη φετινή), στο κτίριο του Αμαρουσίου το θερμόμετρο τις επόμενες ημέρες ανεβαίνει επικίνδυνα, καθώς όπως είναι γνωστό, στην τρίτη προσπάθεια ή επιτυγχάνεις ή… καίγεσαι.

Οι φετινές ίσως είναι οι τελευταίες που βρίσκουν την πλειονότητα των ΤΕΙ «διαχωρισμένων» από τα πανεπιστήμια, καθώς μια γιγαντιαία επιχείρηση συγχωνεύσεων έχει ξεκινήσει σε όλη την Ελλάδα. Σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας δε, στο μέλλον σχεδόν όλα τα ΤΕΙ θα έχουν συγχωνευθεί με τα πανεπιστήμια της χώρας.

Φέτος τις εξετάσεις δεν επηρέασαν παράδοξα ή καταγγελίες. Η έτσι θα έχει μεικτά πρόσημα. Μια γενική εικόνα σταθερότητας των βάσεων σε σχέση με την περυσινή διαδικασία φαίνεται στο 1ο Επιστημονικό Πεδίο, αυτό των Ανθρωπιστικών Επιστημών, σαφής πτώση στο 2ο των Θετικών Επιστημών, μια σταθερότητα και πιθανά οριακή πτώση στο 3ο των Επιστημών Υγείας και οριακές αυξομειώσεις στο 4ο, των Επιστημών Πληροφορίας και Οικονομικών. Μεγάλη άνοδος βάσεων ωστόσο, αναμένεται σε όλα τα παιδαγωγικά τμήματα της χώρας.

ΟΙ ΑΥΞΟΜΕΙΩΣΕΙς. Πάντως, όπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο επιστημονικός αναλυτής στατιστικών στοιχείων σχετικά με τις και διευθυντής των φροντιστηρίων Ομόκεντρο Αντώνης Φλωρόπουλος, «οι κυριότεροι μοχλοί που μετακινούν τις βάσεις κάθε χρόνο είναι ο βαθμός δυσκολίας των θεμάτων, η κλιμάκωση βαθμολογίας στα δύο μαθήματα αυξημένης βαρύτητας πρώτα και των άλλων δύο ή τριών μαθημάτων μετά, ο αριθμός των εξεταζομένων που συμμετέχουν σοβαρά και όχι απλά δηλώνουν παρουσία, οι προσφερόμενες θέσεις και βέβαια οι προτιμήσεις τους». Ετσι, όπως αναφέρει ο ίδιος:
Στο 1ο Επιστηµονικό Πεδίο δεν θα υπάρξουν μεταβολές και οι βάσεις θα κινηθούν στα περσινά επίπεδα με μικρές αποκλίσεις που να διαφέρουν από σχολή σε σχολή. Στο πεδίο αυτό αντιστοιχούν λιγότερες σχολές σε σύγκριση με τα άλλα πεδία, υπάρχει όμως ένα σοβαρό πλεονέκτημα, γιατί θα τραβήξει την πλειονότητα των επιτυχόντων στα παιδαγωγικά τμήματα.

Στο 2ο Επιστηµονικό Πεδίο η κλίση είναι αρνητική με ευδιάκριτη καθοδική πορεία που οφείλεται κυρίως στα δυσκολότερα θέματα στα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας.
Στο 3ο Επιστηµονικό Πεδίο οι βάσεις καλά κρατούν και θα παραμείνουν στα ίδια περίπου με τα περσινά επίπεδα, με αυξομειώσεις (λιγότερες στις υψηλές βαθμολογίες και μεγαλύτερες στις μεσαίες). Στο Πεδίο αυτό δεν υπάρχουν σχολές με χαμηλές βάσεις.
Στο 4ο Επιστηµονικό Πεδίο όπου ανήκουν οι σχολές οικονομίας και πληροφορικής, οι περισσότερες θα μείνουν στα ίδια επίπεδα, αλλά λόγω των υψηλών βαθμολογιών που αναμένουμε στο μάθημα Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, ο αριθμός των αριστούχων θα είναι αυξημένος. Στα παιδαγωγικά τμήματα, προσβάσιμα πλέον από όλα τα Επιστημονικά Πεδία, η άνοδος των βάσεων θα είναι αλματώδης, και σε αρκετά θα προσεγγίζει ακόμα και τα 3.000 μόρια.
Στις στρατιωτικές, αστυνομικές και πυροσβεστικές σχολές οι αυξομειώσεις δεν αναμένεται να είναι σημαντικές. Οταν θα υπάρξουν ακριβή στοιχεία από το υπουργείο, θα δώσουμε ακριβέστερες αριθμητικές εκτιμήσεις, με μικρό επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (λάθος), για πολλές σχολές κάθε πεδίου.

Εξυπνες επιλογές για τις μεσαίες και χαμηλές βαθμολογίες
Με τους βαθμολογητές που έχουν επιλεγεί από το υπουργείο Παιδείας για τις φετινές εξετάσεις να δουλεύουν αυτές τις ημέρες πυρετωδώς, η επίσημη ανακοίνωση των «αρίστων» και των γραπτών «κάτω από τη βάση» αναμένεται από το τέλος του μήνα ώς τις 2 Ιουλίου.
Αμέσως μετά ξεκινάει η τελική διαδικασία για την είσοδο στα ανώτατα Ιδρύματα της χώρας, η περίφημη συμπλήρωση του Μηχανογραφικού Δελτίου. Που ειδικά εφέτος αποτελεί μια «επικίνδυνη αποστολή», με ένα νέο Ιδρυμα στην Αττική (το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής) και τα περισσότερα ΤΕΙ της χώρας να οδεύουν πριν την συγχώνευση τους με πανεπιστήμια, άρα την …εξαφάνισή τους. Οπως λέει στα «ΝΕΑ» ο σύμβουλος σταδιοδρομίας Χρ. Ταουσάνης, λαμβάνοντας υπόψη πως η διακύμανση των βάσεων είναι ένας τρομερά απρόβλεπτος παράγοντας αλλά και το γεγονός πως ορισμένοι μαθητές να μην κινήθηκαν στα επιθυμητά πλαίσια, κρίνεται σκόπιμο ο καθένας από αυτούς να γνωρίζει και να διαμορφώσει και εναλλακτικά σενάρια στο Μηχανογραφικό του. Παραθέτει ορισμένα τμήματα για τα οποία πολύ συχνά οι μαθητές αγνοούν τόσο τις δυνατότητες που τους παρέχει το πτυχίο όσο και ενδεχόμενες κρυφές προοπτικές καριέρας σε συγκεκριμένους επιστημονικούς κλάδους και επαγγελματικούς τομείς.

1ο Επιστημονικό Πεδίο, Ανθρωπιστικών Νομικών και Κοινωνικών Επιστημών
Φιλοσοφίας (μόρια 2017: 13.152), Ιστορίας – Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών (μόρια 2017: 13.190), Ιστορίας και Εθνολογίας (μόρια 2017: 12.855), Ιστορίας Κέρκυρας (μόρια 2017: 12.648): Μια από τις βασικές επιλογές των υποψηφίων του πεδίου είναι ο κλάδος και το επάγγελμα του φιλολόγου. Τα προαναφερθέντα τμήματα (και όχι μόνο) δίνουν στον απόφοιτο τους τη δυνατότητα να ενταχθεί στον κλάδο ΠΕ02 Φιλολόγων. Υφίστανται διαφορές συγκριτικά με τα παραδοσιακά φιλολογικά τμήματα, ωστόσο έχουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με τους αποφοίτους των φιλολογικών τμημάτων τόσο για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα.

2ο Επιστημονικό Πεδίο, Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών
Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης (μόρια 2017: 10.185). Το συγκεκριμένο τμήμα του Πανεπιστημίου Αιγαίου σε όσους σπουδαστές επιλέξουν την πολύ ενδιαφέρουσα κατεύθυνση Χρηματοοικονομικής Μηχανικής κατά τη διάρκεια των σπουδών τους τούς παρέχει τη δυνατότητα εγγραφής στο Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος και συνεπώς τη δυνατότητα να εργαστούν και ως οικονομολόγοι – λογιστές ενώ παράλληλα καλλιεργεί σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες οικονομικο-διοικητικής φύσεως.

3ο Επιστηµονικό Πεδίο, Επιστηµών Υγείας και Ζωής
Αγροτικής Ανάπτυξης (μόρια 2017: 11.846). Σε ένα επιστημονικό πεδίο όπου κυριαρχούν κλασικά τμήματα υγείας όπως Ιατρική, Οδοντιατρική κ.λπ., το συγκεκριμένο, που είναι κοινό και στο 3ο και στο 4ο Επιστημονικό Πεδίο και παρά το γεγονός πως η ονομασία του δεν παραπέμπει στον κλάδο της Γεωπονίας, δίνει τη δυνατότητα στον ενδιαφερόμενο να σταδιοδρομήσει στην επιστήμη της γεωπονίας και να δραστηριοποιηθεί στον πρωτογενή τομέα συνδυάζοντας πέρα από γνώσεις γεωπονίας και ένα ευρύτερα διεπιστημονικό υπόβαθρο.

4ο Επιστηµονικό Πεδίο, Οικονοµίας και Πληροφορικής
Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης (μόρια 2017: 12.150). Το κεντρικό αυτό πανεπιστημιακό τμήμα της Αθήνας υπηρετεί την οικονομική επιστήμη και οδηγεί και στο επάγγελμα του οικονομολόγου – λογιστή με μια βαθμολογία ιδιαιτέρα προσβάσιμη για κεντρικό τμήμα της πρωτεύουσας και με ένα πρόγραμμα σπουδών το οποίο εστιάζει αρκετά και σε γνώσεις αειφόρου και περιφερειακής ανάπτυξης.
Οπως αναφέρει ο Χρ. Ταουσάνης, κρίνεται απαραίτητο ο κάθε υποψήφιος πριν οριστικοποιήσει το Μηχανογραφικό του να εξετάσει προσεκτικά τα τμήματα στα οποία έχει πρόσβαση. «Η εμπειρία έχει δείξει πως η πλειονότητα των μαθητών δεν έχει πλήρη εικόνα των απαραίτητων δεδομένων, με αποτέλεσμα πολύ συχνά να κάνει λανθασμένες επιλογές ή και να παραλείπει επιλογές που θα οδηγούσαν στον επιθυμητό κλάδο και επάγγελμα. Ανεξάρτητα από τα μόρια που θα συγκεντρώσουμε, ο στόχος είναι να στήσουμε το καλύτερο δυνατό Μηχανογραφικό που θα καλύπτει όλα τα ενδεχόμενα σενάρια. Και μια απροσδόκητη θετική εξέλιξη αλλά ενδεχομένως και μια αναπάντεχη άνοδο μορίων στα τμήματα που έχουμε υψηλά στις προτιμήσεις μας» καταλήγει.

Αγνωστη λέξη το «Αριστα» στην Έκθεση
Παραδοσιακά,η Εκθεση αποτελεί ένα μάθημα που «μπλοκάρει» τους βαθμολογητές και… καίει όσους έχουν συνηθίσει την παπαγαλία.
Τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τον Εθνικό Οργανισμό Εξετάσεων, που ηγείται των Πανελλαδικών τα τελευταία χρόνια, αποδεικνύουν ότι το ποσοστό αναβαθμολόγησης των γραπτών (μέσα στη δεκαετία 2006-2016) είναι σταθερά σχεδόν πενταπλάσιο στην Εκθεση (που εξετάζεται ως μέρος της Νεοελληνικής Γλώσσας) σε σχέση με αυτό των υπόλοιπων μαθημάτων! Το ποσοστό αναβαθμολόγησης στη Γλώσσα κυμαίνεται στο 13,28%-22,93% και στα υπόλοιπα μαθήματα στο 2,9%-4,78%.
Κατ’ επέκταση, οδηγούμαστε εύκολα σε ένα συμπέρασμα: Οι υποψήφιοι δεν μπορούν να αριστεύσουν (18-20) στο μάθημα της Εκθεσης!
Από τους 80.000 υποψηφίους που δίνουν κατά προσέγγιση εξετάσεις κάθε χρόνο, αριστεύουν μόνο οι 800-1.000 κατ’ έτος.
Από τα στατιστικά και συγκριτικά αποτελέσματα της έρευνας του Οργανισμού, προκύπτει ότι στη βαθμολογική κλίμακα 0-20 το ποσοστό των μαθητών που αριστεύει στη Νεοελληνική Γλώσσα (18-20) είναι συντριπτικά το χαμηλότερο σε σχέση με το ποσοστό των μαθητών που αριστεύει σε όλα τα υπόλοιπα εξεταζόμενα μαθήματα. Συγκεκριμένα: ενώ σε όλα τα υπόλοιπα μαθήματα γράφουν «Αριστα» κατά μέσο όρο 16,5% των υποψηφίων, στη Γλώσσα το ποσοστό πέφτει στο 1,29%…

Πάντως, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι αναβαθμολογήσεις των γραπτών στην Εκθεση το 2016 (με το νέο σύστημα των τεσσάρων μαθημάτων που θα ισχύσει και φέτος) αυξήθηκαν σε ποσοστό 11,06%, ενώ στα υπόλοιπα μαθήματα μόλις 1,96%. Δηλαδή, αν και μειώθηκε το ποσοστό αναβαθμολόγησης στη Νεοελληνική Γλώσσα, παραμένει πενταπλάσιο σε σύγκριση με τα υπόλοιπα μαθήματα.
Παράλληλα, σταθερά, όπως προέκυψε και από τη φετινή εξεταστική διαδικασία, οι «άριστοι» έρχονται από τη Θετική Κατεύθυνση, η οποία έχει το μεγαλύτερο ποσοστό υποψηφίων στις υψηλές επιδόσεις και το μικρότερο στις χαμηλές.