Προθεσμία περίπου 40 ημερών θα έχει το οικονομικό επιτελείο να κλείσει την ουρά το μέτρων της πρώτης αξιολόγησης, δηλαδή τα 15 προαπαιτούμενα της δόσης των 2,8 δισ. ευρώ, διαφορετικά η δόση θα έρθει κάποια στιγμή μέσα στο 2017, θυμίζοντας το θρίλερ που ζήσαμε μέχρι τον περασμένο Ιούνιο.

Τυπικά η δόση θα είναι διαθέσιμη από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου. Όπως και στις προηγούμενες δόσεις αν η προθεσμία παρέλθει και τα προαπαιτούμενα δεν έχουν ολοκληρωθεί, τότε τα 2,8 δισ. ευρώ θα συνδεθούν με νέο πακέτο προαπαιτούμενων που στην παρούσα φάση θα είναι η δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, η οποία είναι άγνωστο πότε θα τελειώσει.

Το ουσιαστικό πρόβλημα σε αυτήν φάση δεν θα είναι τόσο η έως τώρα καθυστέρηση των μέτρων, όσο η βούληση της ελληνικής πλευρά σε συγκεκριμένα μέτρα στα οποία οι δανειστές δεν δείχνουν διάθεση να κάνουν πίσω.

Τα μέτρα της επόμενης φάση της αξιολόγησης δεν αφορούν δημοσιονομικά μέτρα αλλά ουσιαστικές αλλαγές η ισχύς των οποίων υπερβαίνει όχι μόνο την διάρκεια του προγράμματος αλλά και την συνταγματική θητεία της παρούσας Κυβέρνησης.

Η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα προσπαθεί εδώ και 2,5 μήνες, από τα μέσα Ιουνίου, να αλλάξει τους όρους σε πέντε θέματα.

Μένει πλέον περίπου ενάμιση μήνας μέχρι και την λήξη της προθεσμίας και ακόμη τα θέματα αυτά είναι ανοιχτά. Αν η προθεσμία παρέλθει, η επόμενη δόση θα έρθει κάποια στιγμή μέσα το 2017. Τα θέματα αυτά είναι:

1. Η αξιολόγηση των διοικήσεων των τραπεζών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός για τις Τράπεζες (SSM) πιέζει για την άμεση εφαρμογή του νόμου που ψήφισε στις αρχές του καλοκαιριού το ΥΠΟΙΚ, ενώ η ελληνική πλευρά επιμένει να θέτει το θέμα της χαλάρωσης των όρων εισπράττοντας όμως αρνητικές απαντήσεις και τελεσίγραφα.

Το θέμα είναι από τα κρισιμότερα της επόμενης περιόδου, δεδομένου ότι συνδέεται άμεσα με την εκκαθάριση των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων. Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός για τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια που θα αποτελέσει τον πυρήνα της εκκαθάρισης των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων θα έχει δύο κατευθύνσεις.

Για τις βιώσιμες επιχειρήσεις κούρεμα οφειλών και αναδιοργάνωση και για τις μη βιώσιμες αυτόματη πτώχευση.

Το δεύτερο ενδεχόμενο ανησυχεί περισσότερο την Κυβέρνηση καθώς διοικήσεις των τραπεζών που δεν θα ελέγχονται καθόλου από την Κυβέρνηση που είναι βασικός μέτοχος των εμπορικών τραπεζών μπορεί να οδηγήσει σε πτώχευση χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

2. Το δεύτερο σημαντικό θέμα στο οποίο επισημαίνεται καθυστέρηση είναι το θέμα της ενέργειας.

Ο διαγωνισμός για την αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή για τον ΑΔΜΗΕ ο οποίος θα αναλάβει το 20% της εταιρίας απέχει πολύ από την εκκίνησή του, οι δημοπρασίες ποσοτήτων ενέργειας δεν έχουν την κατάλληλη προετοιμασία ενώ και τα μέτρα για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου είναι σε μεγάλη καθυστέρηση.

Το θέμα της ΑΔΜΗΕ συνδέεται με την βιωσιμότητα της ίδιας της ΔΕΗ σε ένα κόσμο όπου υπάρχουν πλέον ιδιώτες ανταγωνιστές – το ίδιο και οι δημοπρασίες ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας.

3. Το τρίτο μεγάλο εμπόδιο είναι η στελέχωση του εποπτικού συμβουλίου, του νέου εποπτικού ταμείου αποκρατικοποιήσεων και της σύστασης και λειτουργίας της Εταιρίας Δημοσίων Συμμετοχών που θα αποτελέσει το ένα από τα τέσσερα υπο-ταμεία που θα απαρτίζουν το νέο φορέα αποκρατικοποιήσεων.

Και στις δύο περιπτώσεις η πρόοδος που έχει γίνει απέχει πολύ από το να χαρακτηριστούν κοντά στην υλοποίηση τους.

Σε ό, τι αφορά την στελέχωση του υπερταμείου οι υποψήφιοι της Ελληνικής Κυβέρνησης κόβονται από τους θεσμούς ως ακατάλληλοι. Ο λόγος είναι ότι θέλουν τα επιβάλλουν άτομα της δικής τους επιλογής στα οποία η ελληνική πλευρά θα πρέπει απλώς να συμφωνήσει.

Σε ότι αφορά την ΕΔΗΣ ΑΕ και μόνο η περιγραφή της στο νομοσχέδιο για τα προαπαιτούμενα ξεκίνησε το χορό των κινητοποιήσεων από τους εργαζόμενους των αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας.

Επιτάχυνση χρειάζεται επίσης και στην επικύρωση από την Βουλή της σύμβασης για το Ελληνικό αλλά και για το διαγωνισμό για την σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού.

4. Σημαντική για την ΕΕ είναι και η προώθηση της ανεξαρτητοποίησης της ΓΓΔΕ που και αυτή έχει καθυστερήσει.

Η πλήρης ανεξαρτητοποίηση της ΓΓΔΕ και η μετατροπή της σε ανεξάρτητη αρχή εσόδων που δεν θα λογοδοτεί στο υπουργό οικονομικών αλλά στην Βουλή τρομάζει. Τούτο διότι θα είναι απευθείας συνομιλητής με τους δανειστές οι οποίοι θα έχουν τον πλήρη έλεγχο και για τα δημόσια έσοδα.

5. Το θέμα των δημοσιονομικών στόχων είναι ένα ακόμη θέμα που η ελληνική πλευρά θέτει με επιτάσεως. Η μείωση του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα το 2019 και το 2020 κάτω από το 3,5% του ΑΕΠ που έχει συμφωνηθεί θεωρείται ζωτικής σημασίας για τα επόμενα βήματα της ελληνικής οικονομίας η οποία αναμένει ανάκαμψη από το 2017 και μετά.

Οι δανειστές και κυρίως οι υπουργοί οικονομικών του Eurogroup αρνούνται ακόμη και να ακούσουν το ενδεχόμενο αυτό παραπέμποντας την συζήτηση αυτή όπως και αυτή για το χρέος για το 2018.

Ωστόσο μέσα στο χρόνο θα πρέπει να συνταχθεί το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2017 – 2020, όπου οι προβλέψεις θα πρέπει να είναι σαφείς μέχρι και το 2020.