Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα – Επίδομα Στέγασης: Πότε κινδυνεύετε να τα χάσετε

Το δικαίωμα σε βασικά κοινωνικά επιδόματα, όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και το Επίδομα Στέγασης του ΟΠΕΚΑ, μπορεί να χαθεί ξαφνικά αν υπάρξει μεταβολή στην οικογενειακή ή εισοδηματική κατάσταση ενός μόνο μέλους του νοικοκυριού. Οι προϋποθέσεις χορήγησης βασίζονται σε συνολικά κριτήρια και αξιολογούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Σύμφωνα με τον κανονισμό των προγραμμάτων του ΟΠΕΚΑ, οποιαδήποτε αλλαγή – όπως η έναρξη εργασίας ενός ενήλικου παιδιού που ζει στο σπίτι – προσμετράται στο οικογενειακό εισόδημα και μπορεί να οδηγήσει σε διακοπή ή μείωση των παροχών για όλους. Η απώλεια του επιδόματος μπορεί να προκύψει χωρίς ειδοποίηση, εφόσον δεν έχει δηλωθεί η μεταβολή.

Δείτε  σε ποιες περιπτώσεις κινδυνεύετε να χάσετε τα επιδόματα , τι πρέπει να προσέξετε σε κάθε αλλαγή και πώς μπορείτε να διασφαλίσετε την ορθή διατήρηση των παροχών.

Δείτε εδώ Επιστροφή ενοικίου από τον Νοέμβριο – Τι σημαίνει αυτό για το επίδομα στέγασης

Πότε κόβεται ή μειώνεται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα

Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα χορηγείται υπολογίζεται βάσει του συνολικού εισοδήματος όλων των μελών του νοικοκυριού. Αν προκύψει οποιαδήποτε μεταβολή – όπως η προσθήκη ενός νέου μισθού ή επιδόματος – το εισόδημα επανεκτιμάται και μπορεί να ξεπεράσει το προβλεπόμενο όριο, οδηγώντας σε μείωση ή διακοπή του βοηθήματος.

Η αξιολόγηση γίνεται σε τριμηνιαία βάση και το σύστημα διασταυρώνει αυτόματα τα φορολογικά δεδομένα. Γι’ αυτό και η παραμικρή αύξηση στα δηλωμένα έσοδα, ακόμη και από ένα μόνο μέλος, μπορεί να καταστήσει το νοικοκυριό μη επιλέξιμο.

Πότε κινδυνεύει να διακοπεί το Επίδομα Στέγασης

Το Επίδομα Στέγασης αφορά ενοικιαστές και δανειολήπτες που πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Αν το νοικοκυριό δηλώσει νέο εισόδημα από εργασία, ενοίκια ή άλλη πηγή, υπάρχει ενδεχόμενο να υπερβεί το ετήσιο όριο επιλεξιμότητας και να χαθεί το επίδομα.

Η δήλωση μεταβολής είναι υποχρεωτική και σε περίπτωση παράλειψης, ο δικαιούχος ενδέχεται να υποχρεωθεί να επιστρέψει τα ποσά που έχει εισπράξει αχρεωστήτως. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εφάπαξ επιστροφή ενοικίου μέσω φορολογικής δήλωσης δεν προσμετράται ως εισόδημα για τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ και δεν επηρεάζει τη συνέχισή τους.

Δείτε ακόμη Επιστροφή ενοικίου: Γιατί έρχονται 5 εκατομμύρια τροποποιητικές δηλώσεις

Αλλαγές στο νοικοκυριό που επηρεάζουν τα επιδόματα

Τα επιδόματα αυτά δεν βασίζονται αποκλειστικά στο εισόδημα, αλλά και στη σύνθεση του νοικοκυριού. Η αποχώρηση ή προσθήκη μέλους, η ενηλικίωση παιδιού ή η αλλαγή φορολογικής κατάστασης επηρεάζουν τη συνολική εικόνα της αίτησης και δύνανται να επιφέρουν συνέπειες.

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται όταν ένα ενήλικο παιδί συνεχίζει να διαμένει με την οικογένεια και ξεκινά εργασία. Το εισόδημά του προσμετράται στο σύνολο και μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια των επιδομάτων για όλους, ακόμη κι αν οι υπόλοιποι δεν έχουν δικές τους μεταβολές.

Τι πρέπει να κάνετε για να μην χάσετε τα επιδόματα

Η δήλωση κάθε μεταβολής στην πλατφόρμα του ΟΠΕΚΑ ή μέσω ΚΕΠ είναι υποχρεωτική εντός 15 ημερών από τη στιγμή που προκύπτει. Η καθυστέρηση ή η απόκρυψη μπορεί να έχει ως συνέπεια τόσο τη διακοπή των παροχών όσο και την απαίτηση επιστροφής των ποσών που έχουν ήδη καταβληθεί.

Συνιστάται οι δικαιούχοι να παρακολουθούν τακτικά την προσωπική τους καρτέλα στο gov.gr και να συμβουλεύονται τα Κέντρα Κοινότητας του δήμου τους για κάθε αμφιβολία σχετικά με πιθανές αλλαγές που επηρεάζουν το δικαίωμά τους στα επιδόματα.

Παραδείγματα απώλειας επιδομάτων λόγω μεταβολών

Ένα νοικοκυριό με δύο γονείς και δύο ενήλικα παιδιά που ζουν μαζί μπορεί να λαμβάνει Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα με βάση συνολικό ετήσιο εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ. Αν ένα από τα παιδιά προσληφθεί και δηλώσει μισθό 6.000 ευρώ, το συνολικό εισόδημα υπερβαίνει το όριο και το επίδομα διακόπτεται.

Σε άλλη περίπτωση, μία μονογονεϊκή οικογένεια με ένα παιδί δικαιούται Επίδομα Στέγασης. Αν το παιδί αρχίσει να εργάζεται και αποκτά φορολογητέο εισόδημα, αυτό προσμετράται και μπορεί να οδηγήσει σε υπέρβαση των εισοδηματικών ορίων, άρα και σε απώλεια του δικαιώματος.

Ποια επιδόματα δεν επηρεάζονται από αλλαγές στο νοικοκυριό

Ορισμένα επιδόματα, όπως το Α21 (επίδομα παιδιού), δεν επηρεάζονται άμεσα μέσα στη χρονιά, καθώς υπολογίζονται ετησίως βάσει του εκκαθαρισμένου εισοδήματος του προηγούμενου έτους. Έτσι, μια νέα εργασία που ξεκινά εντός του 2025, για παράδειγμα, θα επηρεάσει το Α21 του 2026, όχι του 2025.

Επιπλέον, τα αναπηρικά και προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται ατομικά, στηρίζονται αποκλειστικά στην ιατρική ή λειτουργική κατάσταση του δικαιούχου και δεν επηρεάζονται από εισοδήματα άλλων μελών του νοικοκυριού, ούτε από αλλαγές στη σύνθεση της οικογένειας.

Διαβάστε ακόμη Ποιοί θα πάρουν επιστροφή ενοικίου και ποιοί δώρο 250 ευρώ

Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

1. Αν ένα ενήλικο παιδί που ζει μαζί μας βρει δουλειά, κινδυνεύουμε να χάσουμε το επίδομα;
Ναι. Αν το παιδί αποκτήσει εισόδημα και παραμένει μέλος του νοικοκυριού στην αίτηση, το ποσό αυτό προσμετράται στο συνολικό εισόδημα της οικογένειας. Αν ξεπεραστεί το όριο, το επίδομα μπορεί να μειωθεί ή να διακοπεί για όλους.

2. Πρέπει να δηλώνουμε κάθε αλλαγή στην εργασία ή στη σύνθεση του νοικοκυριού;
Ναι. Οποιαδήποτε μεταβολή στο εισόδημα ή στα μέλη του νοικοκυριού πρέπει να δηλώνεται εντός 15 ημερών, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος διακοπής και επιστροφής επιδομάτων.

3. Η επιστροφή ενοικίου μέσω φορολογικής δήλωσης επηρεάζει τα επιδόματα;
Όχι. Η εφάπαξ επιστροφή ενοικίου δεν προσμετράται ως εισόδημα και δεν επηρεάζει το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα ή το Επίδομα Στέγασης.

4. Ποια επιδόματα του ΟΠΕΚΑ δεν επηρεάζονται από αλλαγές στο νοικοκυριό;
Το επίδομα παιδιού (Α21) δεν μεταβάλλεται εντός της χρονιάς από νέα εισοδήματα, αφού υπολογίζεται βάσει της δήλωσης του προηγούμενου έτους. Επίσης, τα προνοιακά και αναπηρικά επιδόματα χορηγούνται ατομικά και δεν επηρεάζονται από τις μεταβολές των άλλων μελών.

5. Πού μπορώ να απευθυνθώ για βοήθεια με την αίτηση ή για να δηλώσω αλλαγές;
Μπορείτε να επισκεφθείτε τα Κέντρα Κοινότητας του δήμου σας ή ένα ΚΕΠ. Εναλλακτικά, η δήλωση γίνεται και ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας του ΟΠΕΚΑ.