Την χορήγηση ετοιμάζει το ώστε να είναι καλυμμένος τεχνολογικά  για να μπορεί απρόσκοπτα να παρέχει τηλεκπαίδευση όποτε εκείνη του ζητηθεί. Όμως τα χρήματα αυτά δεν επαρκούν ούτε για μισό laptop ή μισό desktop. Για άλλη μία φορά φανερώνονται . Μισό υπολογιστή, μισό μισθό, μισή ζωή. Διπλάσιες όμως αρμοδιότητες, εργασίες και καθήκοντα. Πάντα στα πλαίσια του σκεπτικού «do more with less». Μήπως είναι πλέον καιρός οι Έλληνες εκπαιδευτικοί να ζητήσουν δυναμικά πίσω την κλεμμένη οικονομική τους αξιοπρέπεια; Μήπως είναι πλέον καιρός η ελληνική κοινωνία να συνειδητοποιήσει πως «δάσκαλος φτωχός, μαθητής αγράμματος»;

‘Έχουν περάσει περισσότερα από 10 χρόνια (από το 2011) που οι αποδοχές των εκπαιδευτικών είχαν μία υποστεί τεράστια μείωση της τάξεως του 50% με το πρόσχημα της αναδιάρθρωσης της οικονομίας, των μνημονίων και της λιτότητας. Ο καιρός πέρασε, τα μνημόνια έληξαν, τα μέτρα λιτότητας έπαψαν να εφαρμόζονται. Οι έμειναν παγωμένοι όλα αυτά τα χρόνια. Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε την συγκεκριμένη συγκυρία που διανύουμε με την έκρηξη των τιμών των προϊόντων, με τις απίστευτες αυξήσεις στα καύσιμα και στο ηλεκτρικό ρεύμα μιλάμε ουσιαστικά για φτωχοποίηση του κλάδου.

Εκπαιδευτικέ εσύ δεν δικαιούσαι να ομιλείς για εισοδήματα

Το αξιοπερίεργο της υπόθεσης είναι η παγιωμένη θέση της κοινής γνώμης πως οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν δικαίωμα ούτε καν να αναφέρονται σε βελτίωση των εισφορών τους. Και το άκρως σουρεαλιστικό της υπόθεσης είναι πως την ίδια ώρα εκφράζεται από όλους η πεποίθηση πως οι εκπαιδευτικοί διαδραματίζουν έναν πάρα πολύ σημαντικό ρόλο στην κοινωνία. Το ερώτημα βέβαια που προκύπτει είναι αυτονόητο: Για ποιο λόγο το πανθομολογούμενο ως σημαντικό δεν πρέπει να έχει και σημαντικές αμοιβές;

Ο David Graeber (βρετανός καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο London School of Economics) δίνει την πιο εύστοχη απάντηση σχετικά με τους λόγους που οι εκπαιδευτικοί δεν επιτρέπεται ούτε καν να ομιλούν για οικονομική αξιοπρέπεια: «Αυτή είναι και η παράξενη ιδιοφυΐα των καθοδηγητών της κοινωνίας μας. Να διασφαλίζει ότι η οργή του κόσμου θα κατευθύνεται εναντίον όσων ασκούν επαγγέλματα με νόημα και ουσία, εναντίον όσων η δουλειά έχει έναν ξεκάθαρο και αδιαμφισβήτητο κοινωνικό ρόλο να διατελέσει. Ακριβώς σε αυτή την κοινωνία φαίνεται να επικρατεί η αντίληψη ότι όσο πιο επωφελής είναι για τους άλλους η δουλειά ενός ανθρώπου, τόσο δεν θα πρέπει να πληρώνεται γι’ αυτή».

Ας δούμε τώρα πως οι καθοδηγητές της ελληνικής κοινωνίας τα επιτυγχάνουν όλα αυτά.

1)Πρώτα από όλα υπάρχει η στοχοποίηση των εκπαιδευτικών ως των απόλυτων υπευθύνων όλων των δεινών του πολύπαθου χώρου της εκπαίδευσης. Και βέβαια πώς μπορεί κάποιος που κατηγορείται για τεμπελιά και ανεπάρκεια να ζητήσει βελτίωση της οικονομικής του θέσης;

2) Το δεύτερο είναι το μεγάλο κόλπο με τον χαρακτηρισμό του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού ως λειτούργημα. Με αυτόν τον τρόπο μοιάζει αντιφατικό κάποιος που ασκεί λειτούργημα ταυτόχρονα να ενδιαφέρεται και για τα εισοδήματά του. Αυτή φαντασίωση του εκπαιδευτικού οσιομάρτυρα που θυσιάζει τον εαυτό του για να μάθουν τα παιδιά γράμματα καλλιεργείται εκ του πονηρού και έχει δύο στόχους: από την μία να δημιουργήσει ενοχικά συμπλέγματα στους ίδιους τους εκπαιδευτικούς ώστε να κάνουν όλο και περισσότερα με όλο και λιγότερα και από την άλλη να στρέφει την κοινή γνώμη εναντίον τους κάθε φορά που θα ζητάνε στοιχειώδη οικονομική αξιοπρέπεια.

3) Το κερασάκι στην τούρτα για να μην μπορούν να σηκώσουν κεφάλι οι εκπαιδευτικοί είναι η καλλιέργεια του φόβου και η αύξηση του φόρτου εργασίας. Η δαμόκλειος σπάθη της αξιολόγησης, ο φόβος για πιθανές απολύσεις, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας (των αναπληρωτών που έχουν ξεπεράσει τις 50.000), η προσφυγή του υπουργείου Παιδείας στα δικαστήρια κάθε φορά που ο κλάδος προκηρύσσει απεργία και η φόρτωση των εκπαιδευτικών με πολλαπλάσια εξωδιδακτικά καθήκοντα καθιστά ως ανώτερη προσδοκία τους την επιβίωσή τους και όχι την αξιοπρεπή ζωή.

Τα ομαδικά πυρά στα εισοδήματα από το 2011 μέχρι σήμερα    

Είναι γεγονός ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να φτωχοποιήσεις ένα κλάδο. Συνήθως η εφαρμογή ενός από όλους αυτούς τους τρόπους αρκεί. Όχι όμως αν μιλάμε για τον κλάδο των εκπαιδευτικών. Τότε εφαρμόζονται όλοι οι τρόποι φτωχοποίησης μαζί. Ποιοι είναι αυτοί;

1) Άμεση μείωση μισθών. Από το 2011 οι μισθοί των εκπαιδευτικών, με αφορμή την κρίση, έχουν υποστεί μείωση κατά μέσο όρο 35-40%. Ο μισθός του νεοδιόριστου εκπαιδευτικού σήμερα είναι περίπου 650 ευρώ.

2) Αύξηση ωραρίου. Η αύξηση διδακτικού ωραρίου που έλαβε χώρα το 2013 είναι και αυτή μια μορφή μείωσης εισοδημάτων αφού οι εκπαιδευτικοί για παραπάνω εργασία αμείβονται με τα ίδια χρήματα.

3) Πάγωμα μισθών. Δεν φτάνει που οι μισθοί είχαν αυτήν τεράστια μείωση που αναφέραμε παραπάνω, έχουν μείνει καθηλωμένοι παρά το γεγονός ότι όλα τα αγαθά στη χώρα μας γίνονται πιο ακριβά με την πάροδο του χρόνου. Δηλαδή η μη αύξηση μισθών είναι ουσιαστικά μείωση. Μην ξεχνάμε ότι πριν τη κρίση υπήρχε η λεγόμενη Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή, δηλαδή ο μηχανισμός που αναπλήρωνε την ετήσια απώλεια αγοραστικής δύναμης λόγω των γενικών αυξήσεων των τιμών, εξαιτίας του πληθωρισμού (αύξηση του κόστους ζωής). Έτσι κάθε χρόνο οι εκπαιδευτικοί έβλεπαν μια μικρή αύξηση στα εισοδήματά τους με σκοπό την διασφάλιση της αγοραστικής τους αξίας. Πλέον, από το 2009 και μετά, αυτή η προσαρμογή δεν υφίσταται. Όμως όπως καταλαβαίνουμε αυτό που μετράει δεν είναι το απόλυτο νούμερο του μισθού αλλά η αγοραστική του αξία. Και αυτή η αξία για τους εκπαιδευτικούς μειώνεται χρόνο με το χρόνο.

4) Κατάργηση . Με το νέο μισθολόγιο του 2011 κόπηκαν μαχαίρι και εν μια νυκτί τα εξής επιδόματα εκπαιδευτικών: εξωδιδακτικής απασχόλησης (350 ευρώ), διδακτικής προετοιμασίας (105 ευρώ). Τα επιδόματα αυτά όμως αποτελούσαν ένα μεγάλο μέρος των εισοδημάτων των εκπαιδευτικών.

5) Κατάργηση δώρων. Από το 2013 έχουν καταργηθεί εντελώς τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και το επίδομα αδείας.

6) Αύξηση φόρων. Η μείωση του αφορολόγητου, ο ΕΝΦΙΑ, οι έκτατες εισφορές αποτελούν μια έμμεση μεν, σημαντική δε, μείωση εισοδήματος.

Με βάση όλα τα προηγούμενα ακόμα και με τις πιο επιεικείς εκτιμήσεις μπορούμε να πούμε ότι οι εκπαιδευτικοί στη χώρα μας τα τελευταία 10 χρόνια έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους παραπάνω από 50%. Την ίδια μάλιστα στιγμή που οι μισθοί των εκπαιδευτικών στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης όχι απλά δεν έχουν υποστεί μείωση αλλά απεναντίας έχουν δεχτεί αύξηση που κατά μέσο όρο αγγίζει το 30% (σύμφωνα με την έρευνα του ΟΟΣΑ: Education at a Glance 2017).

Θα αποδεχτούμε την φτωχοποίησή μας;  

Και δεν είναι ντροπή να γνωρίζεις και να το κοινωνείς και στους άλλους ότι έχεις φτωχοποιηθεί. Ντροπή είναι να αποδέχεσαι τη φτωχοποίησή σου ως κάτι μοιραίο και να μην αντιδράς. Τα συνδικαλιστικά όργανα των εκπαιδευτικών οφείλουν να βγουν μπροστά και να επικοινωνήσουν το πρόβλημα, οργανώνοντας την αντίδραση του κλάδου. Δεν επιτρέπεται οι άνθρωποι που είναι υπεύθυνοι για την μόρφωση των παιδιών να αντιμετωπίζονται ως φτωχοδιάβολοι.

ΥΓ: Και μέσα σε όλα αυτά να ακούς και την πρόσφατη δήλωση του πρωθυπουργού: «Η Ελλάδα είναι μία χώρα με καταπληκτική ποιότητα ζωής». Βεβαίως και είναι αν μπορείς να ζήσεις μόνο με τον πανδαμάτορα ήλιο και το γαλανό του ουρανού.