Με κοινή ερώτηση προς τους Υπουργούς Παιδείας και Εσωτερικών, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Ράνια Θρασκιά και Στέφανος Παραστατίδης, αναδεικνύουν τα εκτεταμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δομές Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στη Θεσσαλονίκη.

Έλλειψη προσωπικού, ανεπαρκείς υποδομές, συγχωνεύσεις τμημάτων και εγκαταλελειμμένος εξοπλισμός συνθέτουν μια εικόνα υποβάθμισης, που -όπως τονίζουν- επιτείνεται από την εφαρμογή του ν.5082/2024, τον οποίο χαρακτηρίζουν ως ψευδεπίγραφη «μεταρρύθμιση».

Στο επίκεντρο της ερώτησης βρίσκονται ΕΠΑΛ όπως του Ευόσμου, του Λαγκαδά, της Σίνδου και του «Ευκλείδη», με αναφορές σε υπερσυγκεντρωμένα κτιριακά συγκροτήματα, ακατάλληλες αίθουσες και μαθητές που εξαναγκάζονται να αλλάξουν είτε ειδικότητα είτε σχολείο. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην περίπτωση της ΣΑΕΚ Κουφαλίων, που αντί να μετατραπεί σε campus -όπως είχε εξαγγελθεί- οδηγείται σε κατάργηση, γεγονός που επιβαρύνει περαιτέρω τις ήδη κορεσμένες δομές της Σίνδου.

Οι δύο βουλευτές ζητούν από την κυβέρνηση σαφείς απαντήσεις για την άμεση στήριξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και τη χάραξη βιώσιμης πολιτικής για το μέλλον της.

Δείτε εδώ 

 «Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση: προβλήματα στις δομές της Θεσσαλονίκης»

Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση στη χώρα μας, εξαιτίας της κυβερνητικής απαξίωσης και της έλλειψης σχεδιασμού, βρίσκεται μακριά από τις μορφωτικές ανάγκες των μαθητών και της κοινωνίας, ενώ αντιμετωπίζει σωρεία προβλημάτων, που υποβαθμίζουν την ποιότητα και περιορίζουν σοβαρά τις προοπτικές της.

Συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο του 2020 η κυβέρνηση κατέθεσε και ψήφισε στη Βουλή τον ν.4763/2020, για την Επαγγελματική Εκπαίδευση. Μόλις τρία χρόνια μετά, η ίδια κυβέρνηση -με διαφορετικό Υπουργό Παιδείας- ακύρωσε στην ουσία τον νόμο αυτό, φέρνοντας για ψήφιση στη Βουλή τον ν.5082/2024 που ψευδεπίγραφα παρουσίασε ως «μεταρρύθμιση» στην Επαγγελματική Εκπαίδευση.

Είχαμε προβλέψει ότι κι ο νέος νόμος που δημιουργούσε συγκεντρωτικές μεγαδομές και μοντέλα διοίκησης, τίποτα ουσιαστικό δεν θα προσέφερε στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση και θα παρέμενε ανεφάρμοστος.
Ιδιαίτερα επιβαρυμένη είναι δε η κατάσταση στη Θεσσαλονίκη, όπου οι δομές έρχονται αντιμέτωπες με τις συνέπειες που έχουν επιφέρει, μεταξύ άλλων, οι συγχωνεύσεις και οι καταργήσεις τμημάτων ή/και σχολείων, οι ακατάλληλες κτιριακές υποδομές, η έλλειψη εκπαιδευτικών αλλά και υλικοτεχνικού εξοπλισμού.
Πιο συγκεκριμένα, κατά το σχολικό έτος 2024-2025, η υποχρηματοδότηση και η έλλειψη προσωπικού στα σχολεία είχε ως αποτέλεσμα την πλήρη κατάργηση ειδικοτήτων και τομέων σε πολλά ΕΠΑΛ της Θεσσαλονίκης. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε σχολικές μονάδες της Ε ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης δεν εγκρίθηκαν 8 ειδικότητες στη Γ τάξη και 5 τομείς στη Β τάξη, παρά τα σχετικά αιτήματα των σχολείων.

Στα σχολεία αυτά συγκαταλέγονται το 2ο και το Εσπερινό ΕΠΑΛ Ευόσμου, το ΕΠΑΛ Λαγκαδά, το ΕΠΑΛ Αμπελοκήπων, καθώς και το 1ο και το Εσπερινό ΕΠΑΛ Σταυρούπολης. Οι μη εγκεκριμένες ειδικότητες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τα Ιατρικά Εργαστήρια, τον Βοηθό Νοσηλευτή και τον Τεχνικό Θερμικών και Υδραυλικών Εγκαταστάσεων, ενώ στους τομείς που δεν εγκρίθηκαν περιλαμβάνονται η Πληροφορική, η Διοίκηση και Οικονομία, καθώς και τα Δομικά Έργα. Συνέπεια αυτών είναι η σοβαρή παρεμπόδιση της πρόσβασης των μαθητών σε κρίσιμους και απολύτως απαραίτητους επαγγελματικούς κλάδους.
Σημαντικά προβλήματα, ωστόσο, καταγράφονται και στις κτιριακές υποδομές. Κάποια μόνο χαρακτηριστικά παραδείγματα:
Το 8ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης, στο οποίο φοιτούν 420 μαθητές, που συστεγάζεται στο παλιό (από το 1950) σχολικό συγκρότημα του «Ευκλείδη» μαζί με 4 ακόμη ΕΠΑΛ και την ΑΣΠΑΙΤΕ. Το εν λόγω κτίριο παρουσιάζει σοβαρές φθορές σε υδραυλικά, ηλεκτρολογικά και τις λοιπές εγκαταστάσεις του. Υπάρχει δε μεγάλη έλλειψη αιθουσών, η οποία δεν επιτρέπει τη δημιουργία νέων τμημάτων σε ειδικότητες με υψηλή ζήτηση, όπως αυτή της Κομμωτικής Τέχνης.

Επίσης, η φύλαξη είναι ανεπαρκής, με μόλις έναν φύλακα ανά βάρδια, ενώ η τήρηση της οδηγίας του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για κλειστές εξωτερικές πόρτες καθίσταται πρακτικά αδύνατη, καθώς οι μαθητές πρέπει να μετακινούνται μεταξύ των κτιρίων για τα εργαστηριακά τους μαθήματα.
Το 2ο ΕΠΑΛ Ευόσμου, στο οποίο φοιτούν περίπου 600 μαθητές, και το οποίο συστεγάζεται με το 1ο ΕΠΑΛ Ευόσμου, το Εσπερινό ΕΠΑΛ Ευόσμου και μία ΣΑΕΚ (Σχολή Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης), με τον συνολικό αριθμό μαθητών που φοιτούν στο κτιριακό συγκρότημα να ανέρχεται περίπου στους 2.000.

Δείτε επίσης 

Το κτίριο είναι παλαιό και δεν έχει υποστεί ουσιαστική συντήρηση. Στο εσωτερικό του μάλιστα στεγάζεται κι ένα συνεργείο του Δήμου, το οποίο περιλαμβάνει το Γραφείο Τεχνικής Υπηρεσίας, ξυλουργείο, σιδηρουργείο και αποθήκη υλικών. Οι παραπάνω χώροι βρίσκονται δίπλα σε αίθουσες διδασκαλίας και σε γραφείο καθηγητών, γεγονός που έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία, με τους εκπαιδευτικούς να ζητούν σταθερά την απομάκρυνσή τους.

Η αυλή, στην οποία πραγματοποιούνται τα μαθήματα Φυσικής Αγωγής, είναι γεμάτη λακκούβες, κάτι που εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια των μαθητών και μαθητριών. Επιπλέον, η απουσία ανελκυστήρα δυσχεραίνει σημαντικά την πρόσβαση σε άτομα με κινητικά προβλήματα. Οι διαθέσιμες αίθουσες δεν επαρκούν για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών, με αποτέλεσμα να απορρίπτονται αιτήσεις φοίτησης. Τα τμήματα δε συχνά φτάνουν τους 25 έως 27 μαθητές, αριθμός που δυσκολεύει τη διεξαγωγή του μαθήματος.
Το ΕΠΑΛ Λαγκαδά, στο οποίο φοιτούν 520 μαθητές, που συστεγάζεται μαζί με τη ΣΑΕΚ Λαγκαδά, η οποία λειτουργεί απογευματινές ώρες και χρησιμοποιεί το ίδιο Εργαστηριακό Κέντρο με τον πρωινό κύκλο. Το κτίριο δεν έχει υποστεί καμία συντήρηση και παρουσιάζει προβλήματα, όπως διαρροές νερού μέσα στις αίθουσες, ενώ, σύμφωνα με προγενέστερη ανακοίνωση της Ε ΕΛΜΕ, «έχει σοβαρότατα προβλήματα καθίζησης και μόνωσης, τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης».
Το 1ο ΕΠΑΛ Σίνδου, με 370 μαθητές, που συστεγάζεται με το 1ο ΓΕΛ Εχεδώρου και τη ΣΑΕΚ Σίνδου σε ένα κτίριο που διαθέτει μόλις 5 αίθουσες για τη λειτουργία 17 τμημάτων. Ως αποτέλεσμα, χρησιμοποιούνται χώροι άλλης χρήσης και κοντέινερ ως αίθουσες διδασκαλίας, γεγονός που οδηγεί στην απόρριψη αιτήσεων μαθητών για φοίτηση.

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι απορριφθέντες μαθητές είτε αναγκάζονται να εγγραφούν σε άλλο ΕΠΑΛ, μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, είτε να επιλέξουν διαφορετική ειδικότητα από αυτήν της αρχικής τους προτίμησης, ή ακόμη και να αλλάξουν εκπαιδευτική δομή. Η συστέγαση με τη ΣΑΕΚ, που λειτουργεί απογευματινές ώρες, επιβαρύνει τη χρήση αιθουσών και εργαστηρίων, ενώ η απουσία φύλαξης προκαλεί φθορές και κλοπές. Τα εργαστήρια είναι ανεπαρκή και χρησιμοποιούνται και για θεωρητικά μαθήματα, με το ωρολόγιο πρόγραμμα να είναι δύσκολο στην οργάνωση.

Τέλος, παρότι είχε εξαγγελθεί από την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας ότι η ΣΑΕΚ Κουφαλίων θα μετατρεπόταν σε ένα από τα πέντε πρώτα πιλοτικά campus με έναρξη λειτουργίας το σχολικό έτος 2025-2026, μόλις πρόσφατα αντί για campus ανακοινώθηκε από τον αρμόδιο Υφυπουργό κ. Βλάση η κατάργησή της και η συγχώνευσή της με την ΣΑΕΚ Σίνδου. Το γεγονός αυτό προβλέπεται να επιδεινώσει τα οξύτατα προβλήματα στέγασης της τελευταίας.
Σε όλα αυτά προστίθενται οι σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό, αλλά και σε αναλώσιμα και υλικοτεχνικό εξοπλισμό. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί το ΕΠΑΛ Λαγκαδά, όπου ορισμένες ειδικότητες, όπως η Μηχανολογία, αναγκάζονται να ζητούν χορηγίες από ιδιώτες για να υλοποιήσουν τα μαθήματά τους.

Ενώ στο 1ο ΕΠΑΛ Σίνδου οι ανάγκες σε αναλώσιμα καλύπτονται πολλές φορές από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Σύμφωνα δε με πρόσφατο δημοσίευμα, μαθητές του 14ου Εσπερινού ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης αναγκάζονται να καλύπτουν οι ίδιοι το κόστος για τον απαραίτητο εργαστηριακό εξοπλισμό.
Επειδή η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση στη χώρα μας πλήττεται σοβαρά, παρόλο που αποτελεί θεμέλιο για την αναπτυξιακή πορεία και το μέλλον της Ελλάδας. Κι είναι επιτακτική η ανάγκη για άμεσες και ουσιαστικές παρεμβάσεις ενίσχυσης και αναβάθμισής της.
Επειδή η ίδρυση συγκεντρωτικών και υπερμεγεθών εκπαιδευτικών δομών δημιουργεί σοβαρά προβλήματα τόσο στη λειτουργία όσο και στη διοικητική τους διαχείριση.

Επειδή οι δομές στη Θεσσαλονίκη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.

Επειδή δεν είναι δυνατόν οι μαθητές/σπουδαστές να εξαναγκάζονται να αλλάξουν ειδικότητα από αυτή που πραγματικά επιθυμούν να σπουδάσουν ή ακόμη και τόπο κατοικίας, προκειμένου να ακολουθήσουν την κατεύθυνση που τους ενδιαφέρει.
Επειδή είναι αδιανόητο οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές να επωμίζονται το λειτουργικό κόστος των σχολικών μονάδων, όπως γίνεται σε πολλά σχολεία της Θεσσαλονίκης.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Ποια άμεσα μέτρα προτίθενται να λάβουν προκειμένου να διασφαλίσουν την εύρυθμη λειτουργία των ΕΠΑΛ της χώρας, κι ειδικότερα της Θεσσαλονίκης;
2. Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσουν για την ουσιαστική ενίσχυση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης;
3. Μετά το ναυάγιο της μετατροπής της ΣΑΕΚ Κουφαλίων σε «campus», καθώς αντί για ίδρυσης της νέας δομής ανακοινώθηκε η κατάργησή της, θα ιδρυθεί τελικά campus Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Π.Ε. Θεσσαλονίκης και αν ναι σε ποια περιοχή;