Με αιχμηρή ματιά και έντονη ανησυχία για την κατεύθυνση της δημόσιας εκπαίδευσης, ο Χρήστος Αναστασιάδης -εκπαιδευτικός και μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του Κινήματος Δημοκρατίας- εκφράζει την κάθετη αντίθεσή του στην εφαρμογή των εξετάσεων PISA στα ελληνικά σχολεία.

Το κείμενό του δεν στέκεται μόνο στην τεχνική ή εκπαιδευτική διάσταση του ζητήματος, αλλά αναδεικνύει τον πολιτικό και κοινωνικό χαρακτήρα του θεσμού, τον οποίο χαρακτηρίζει ως εργαλείο επιβολής μιας αγοραίας, ανταγωνιστικής και ταξικά προσδιορισμένης εκπαιδευτικής πολιτικής.

Η PISA παρουσιάζεται όχι ως ουδέτερο διαγνωστικό εργαλείο, αλλά ως ένας «Δούρειος Ίππος» που διαβρώνει την ουσία της παιδείας, αντικαθιστώντας τη δημιουργική μάθηση με την πειθαρχία και τον διαχωρισμό. Ο Αναστασιάδης προειδοποιεί ότι ο πραγματικός στόχος πίσω από την καθιέρωση τέτοιων εξεταστικών μηχανισμών είναι η αποδόμηση του δημόσιου σχολείου και η ενίσχυση των κοινωνικών ανισοτήτων, σε ένα τοπίο όπου η παιδεία παύει να είναι δικαίωμα και μετατρέπεται σε εμπόρευμα.

Όχι στην PISA – Ναι σε ένα σχολείο που μορφώνει ελεύθερους, σκεπτόμενους και δημοκρατικούς πολίτες !

Τι είναι τελικά η PISA; Ένα «ουδέτερο» διαγνωστικό εργαλείο ή ο Δούρειος Ίππος ενός αυταρχικού, αγοραίου μοντέλου εκπαίδευσης; Είναι η αξιολόγηση ή μια νέα μορφή ελέγχου, πειθάρχησης και κοινωνικής μηχανικής που αναπαράγει και μεγιστοποιεί τις εκπαιδευτικές ανισότητες με μανδύα «αντικειμενικότητας»; Θα επιτρέψουμε να μετατραπεί το δημόσιο σχολείο σε μηχανή βαθμολόγησης και αποκλεισμού ή θα υπερασπιστούμε την Παιδεία ως δικαίωμα και κοινωνικό αγαθό;

Μέσα από την επιβολή των εξετάσεων PISA, η εκπαίδευση χάνει την ψυχή της: τη χαρά της γνώσης, τη συλλογική δημιουργία, την παιδαγωγική ελευθερία της σκέψης. Οι μαθητές του ελληνικού σχολείου είναι «κανονικοί», μονογονεϊκές οικογένειες, μετανάστες, ΑΜΕΑ κ.α δεν είναι αριθμοί. Είναι πρόσωπα με όνειρα, ανάγκες και δυνατότητες. Και σήμερα απαιτούν να αποστηθίσουν, να συμμορφωθούν, να περάσουν το τεστ – όχι να στοχαστούν, να δημιουργήσουν, να ελπίσουν. Οι γονείς βλέπουν τα παιδιά τους να φθείρονται από το άγχος και τον ανταγωνισμό. Οι εκπαιδευτικοί μετατρέπονται σε διαχειριστές στόχων, κι όχι παιδαγωγοί ζωής. Αυτό δεν είναι μόρφωση – είναι ακύρωση της παιδείας.

Η PISA δεν είναι εκπαιδευτικό εργαλείο – είναι πολιτική παρέμβαση. Επιβάλλει πρότυπα που μετατρέπουν τη γνώση σε τυποποιημένη δεξιότητα και τον μαθητή σε «ανταγωνιστική μονάδα» της αγοράς.
Ο ΟΟΣΑ δεν αξιολογεί το σχολείο για να το βελτιώσει, αλλά για να το κατατάξει, να το βαθμολογήσει, να το κατηγοριοποιήσει και τελικά να το οδηγήσει στην ιδιωτικοποίηση.
Τα τεστ PISA δεν αξιολογούν τη δημιουργικότητα, την κριτική σκέψη, την κοινωνική και συναισθηματική ωριμότητα – αρετές που χρειάζεται μια δημοκρατική κοινωνία.
Αντίθετα, προάγουν τον ανταγωνισμό, την πειθαρχία και την ταξική επιλογή.
Τα αποτελέσματα χρησιμοποιούνται ως μοχλός: για να προχωρήσουν αντιεκπαιδευτικές πολιτικές, να ενισχυθεί η Τράπεζα Θεμάτων, η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, η κατηγοριοποίηση σχολείων.

Στόχος; Η περιθωριοποίηση των παιδιών των λαϊκών στρωμάτων, η απαξίωση του δημόσιου σχολείου, η επιβολή του σχολείου της αγοράς.

Τι είδους άνθρωπο θέλουμε να διαμορφώνει το σχολείο; Έναν πειθαρχημένο εργαζόμενο χωρίς φωνή, ή έναν ενεργό πολίτη με ελεύθερη σκέψη και κοινωνική συνείδηση;
Τι κοινωνία οραματιζόμαστε; Μια κοινωνία ταξικής μοριοδότησης, όπου οι «επιτυχίες» καταγράφονται σε πίνακες και οι αποτυχίες καταλήγουν στη σιωπή των αποκλεισμένων;
Θα επιτρέψουμε να μετατραπεί η Παιδεία σε εμπόρευμα ή θα την υπερασπιστούμε ως πεδίο χειραφέτησης, ισότητας και κοινωνικής κινητικότητας;

Αυτό το σχολείο δε χωρά όλα τα παιδιά.
Είναι εφικτό ένα άλλο σχολείο; ΝΑΙ !
. Δημόσιο, δωρεάν, δημοκρατικό, που να χωρά όλα τα παιδιά.
. Χωρίς PISA, χωρίς Τράπεζα Θεμάτων, χωρίς Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής.
. Με παιδαγωγική ελευθερία, διαφοροποιημένη αξιολόγηση, συλλογική μάθηση.
. Που μορφώνει ολόπλευρα, δε βαθμολογεί ταξικά.
. Που δίνει χώρο στη δημιουργία, στη φαντασία, στη δημοκρατία της τάξης.
. Που διδάσκει και προετοιμάζει για τη ζωή, όχι τη συμμόρφωση.
Η αξιολόγηση είναι χρήσιμη μόνο όταν είναι παιδαγωγική – Όχι όταν είναι εργαλείο ταξικής αναπαραγωγής και κοινωνικού αποκλεισμού.

Όχι στην PISA – Ναι στη ζωή και τη μόρφωση.
Η Παιδεία είναι δικαίωμα, κοινωνικό αγαθό – Όχι εμπόρευμα.
Το σχολείο δε διαχωρίζει – Ενώνει.
Οι μαθητές δε βαθμομετρούνται με τεστ – Αναπτύσσονται μέσα σε ένα υγιές, προστατευμένο περιβάλλον που καλύπτουν τις μορφωτικές κι εκπαιδευτικές τους ανάγκες.
Η εκπαίδευση δεν είναι ουδέτερη – Είναι πεδίο αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη.

Ο Χρήστος Αναστασιάδης, είναι εκπαιδευτικός μέλος του Δ.Σ. του Ζ΄Σ.Ε.Π.Ε. Θεσσαλονίκης, μέλος του Περιφερειακού Συμβουλίου Ν. Θεσσαλονίκης και μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του Κινήματος Δημοκρατίας

Δείτε εδώ