Έγκυροι διεθνείς φορείς, όπως η UNESCO, ήδη από τον περασμένο Απρίλιο και Μάιο έδιναν οδηγίες για έγκαιρη και επαρκή παιδαγωγική προετοιμασία ενόψει της επαναλειτουργίας των .

ΣΥΝΕΚ

 

Η ΟΛΜΕ επεσήμανε διαρκώς την ανάγκη προετοιμασίας, όχι μόνο για το ασφαλές άνοιγμα των σχολείων, αλλά και για την αναδιαμόρφωση της ύλης με βάση τα νέα δεδομένα σε όλες τις τάξεις γυμνασίου και λυκείου, ζητώντας επανειλημμένα συνάντηση με το , χωρίς καμία ανταπόκριση. Ωστόσο, και ΙΕΠ απαντούν στα εύλογα ερωτήματα και την αγωνία για την κάλυψη της ύλης με εγκυκλίους και οδηγίες που φαίνεται να αγνοούν επιδεικτικά τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν και δημιουργούνται στα σχολεία από την πανδημία.

Όπως όλοι γνωρίζουμε, κατά το σχολικό έτος τα 2019-2020 τα σχολεία ήταν περίπου 2 μήνες σε αναστολή λειτουργίας και η πραγματοποιήθηκε πλημμελώς καθώς τα προβλήματα ήταν πολλά και ουδέποτε επιλύθηκαν παρά τις συνεχείς επισημάνσεις της Ομοσπονδίας: αδυναμία του ΠΣΔ να ανταποκριθεί στις ανάγκες εκπαιδευτικών και μαθητών, καθώς ήταν συχνά εκτός λειτουργίας, κανένας εφοδιασμός εκπαιδευτικών με τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό, καμία επιμόρφωση και αποκλεισμός μεγάλων ομάδων μαθητών/τριών από την εκπαιδευτική διαδικασία λόγω μη πρόσβασης στο διαδίκτυο ή σε υπολογιστή. Ανάλογα ήταν και τα προβλήματα με την επαναλειτουργία των σχολείων τον Μάιο, καθώς με την εκ περιτροπής διδασκαλία οι μαθητές πήγαν μόνο για εννέα ημέρες στο σχολείο. Μάλιστα ο αριθμός των παιδιών που δεν παρακολούθησαν τα μαθήματα ήταν αρκετά μεγάλος σε αυτή τη φάση, λόγω της δυνατότητας που τους έδινε μια απλή υπεύθυνη δήλωση των γονέων/κηδεμόνων τους.

Συνεπώς, η ύλη της προηγούμενης χρονιάς διδάχθηκε ελλιπώς, γεγονός που δημιουργεί σοβαρότατα προβλήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία και κατά τη σχολική χρονιά 2020-2021.

Το Υπουργείο Παιδείας, μετά από εισήγηση του ΙΕΠ,  με το έγγραφο 117640/Δ2/9-9-2020  «Οδηγίες κάλυψης πιθανών διδακτικών κενών σχολικού έτους 2019-2020 για το Γυμνάσιο και το Γενικό Λύκειο Ενόψει της έναρξης του σχολικού έτους 2020-2021» καλεί τους εκπαιδευτικούς «κατά το πρώτο δεκαήμερο του σχολικού έτους 2020-2021, αφού διερευνήσουν τα βασικά μαθησιακά κενά που αφορούν την ύλη του προηγούμενου σχολικού έτους ανά γνωστικό αντικείμενο, να μεριμνήσουν για την αναπλήρωσή τους» . Είναι κατ’ αρχάς απαράδεκτη η στάση του Υπουργείου Παιδείας και του ΙΕΠ που εισηγήθηκε τις οδηγίες να θεωρούν ότι τα διδακτικά κενά είναι «πιθανά» και όχι δεδομένα. Κατά δεύτερον η οδηγία κάλυψης των κενών εντός δέκα ημερών δηλώνει άγνοια της εκπαιδευτικής διαδικασίας και των παιδαγωγικών ζητημάτων. Επιπλέον, το ΦΕΚ (4178/22.9.20) που ορίζει την εξεταστέα ύλη για την Α ΓΕΛ (τράπεζα θεμάτων) δημοσιεύθηκε 2 εβδομάδες μετά την έναρξη των μαθημάτων και δεν περιλαμβάνει μείωση της ύλης σε σχέση με πέρυσι, αδιαφορώντας επί της ουσίας για τα μαθησιακά κενά, που προέκυψαν κατά την προηγούμενη σχολική χρονιά.

Επίσης, ακόμα δεν λειτουργούν τα διαδικτυακά τμήματα για τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, τη συγκρότηση και τη λειτουργία των οποίων όριζε η σχετική Υ.Α.. Τέλος, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη κάλυψης ή αναπροσαρμογής της ύλης για τα εργαστηριακά μαθήματα των ΕΠΑΛ τα οποία είναι αδύνατον να πραγματοποιηθούν διαδικτυακά.

Η διδασκαλία της ύλης ενός γνωστικού αντικειμένου δεν αποτελεί απλή διακίνηση πληροφοριακού υλικού, αλλά συνίσταται στο «πώς» και στο «τι» της διδακτικής πράξης, γεγονός που απαιτεί χρόνο και ομαλές εκπαιδευτικές συνθήκες για να είναι γόνιμη. Οι συνθήκες αυτές έχουν μάλιστα διαταραχθεί σοβαρά, και κατά την παρούσα φάση, καθώς 178 τμήματα ή σχολεία βρίσκονται έως σήμερα σε αναστολή λειτουργίας λόγω κορωνοϊού.

Το ΥΠΑΙΘ άφησε ολόκληρο το καλοκαίρι να περάσει χωρίς να μελετήσει τις συνέπειες της πανδημίας στη μόρφωση των παιδιών. Αν συνεχίσει να αρκείται σε γενικές οδηγίες μπαλώματα από τις οποίες απουσιάζουν ολόκληρα διδακτικά αντικείμενα (όπως π.χ. η Ιστορία όλων των τάξεων πλην της Α’ Λυκείου) και οι οποίες στηρίζονται σε καταργημένες εγκυκλίους (58271/Δ2/18-05-2020), τα αποτελέσματα στη μόρφωση των παιδιών θα είναι ολέθρια και μακροπρόθεσμα θα οδηγήσουν σε τεράστιες ανισότητες, οξύνοντας τους ήδη υπάρχοντες αποκλεισμούς.

Καλούμε το την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΙΘ και το ΙΕΠ , έστω και τώρα να προχωρήσουν σε συστηματικά και παιδαγωγικά και επιστημονικά τεκμηριωμένα μέτρα καταπολέμησης των μορφωτικών συνεπειών της πανδημίας:

να καταγράψουν συστηματικά τα κενά, τις ελλείψεις, καθώς και τους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά το ενδιαφέρον

  • του παιδιού για τη μάθηση στις ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας
  • να επαναπροσδιορισθεί η ύλη όλων των τάξεων με βάση αυτήν την καταγραφή
  • να οργανώσουν αντισταθμιστικά μέτρα για την αντιμετώπισή τους (πχ άμεση έναρξη της ενισχυτικής διδασκαλίας και επαναλειτουργία της πρόσθετης διδακτικής στήριξης)
  • να ληφθούν με ευθύνη του ΥΠΑΙΘ στοχευμένα μέτρα παρέμβασής στις ομάδες μαθητών/τριών που είναι εκπαιδευτικά πιο ευάλωτες (κάτοικοι απομακρυσμένων περιοχών, οικογένειες χαμηλών εισοδημάτων, παιδιά με ειδικές μαθησιακές και άλλες δυσκολίες, πρόσφυγες, φυλακισμένοι, Ρομά κ.α.)
  • να ληφθούν τα μέτρα εκείνα που θα προλάβουν νέο κλείσιμο των σχολείων (15 μαθητές ανά τάξη ανώτατο όριο και άλλα μέτρα υγειονομικής προστασίας).
  • να καταργηθεί ο 4692/20 με όλα τα αντιπαιδαγωγικά μέτρα που περιλαμβάνει: αυστηροποίηση των προϋποθέσεων προαγωγής και απόλυσης, επαναφορά της Τράπεζας Θεμάτων, αύξηση του αριθμού των εξεταζόμενων μαθημάτων, αυστηροποίηση των ποινών και αναγραφή της διαγωγής στο απολυτήριο.