Όπως ήδη έχει γίνει γνωστό, στο τέλος Ιανουαρίου, 7,75% σε 1,7 εκ. συνταξιούχους και θα περιλαμβάνουν αναδρομικά το ποσό που αντιστοιχεί στην αύξηση για τον μήνα Ιανουάριο.

Σύμφωνα με την Ημερησία, με το Δ.Σ. του ΕΦΚΑ,, να αποφασίζει οριστικά την ερχόμενη εβδομάδα, οι συντάξεις Φεβρουαρίου με τις πρώτες αυξήσεις θα δοθούν πιθανότατα από την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου έως την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου ως εξής:

Την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου  θα καταβληθούν οι  κύριες και επικουρικές συντάξεις των συνταξιούχων που προέρχονται από τους τέως φορείς ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΝΑΤ, ΕΤΑΑ, ΕΤΑΤ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ και ΔΕΗ
Την Πέμπτη 26 Ιανουαρίου  θα καταβληθούν οι συντάξεις  του Δημοσίου, του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, των τραπεζών και του  ΟΤΕ, των οποίων το ΑΜΚΑ λήγει σε 1, 3, 5, 7 και 9
Την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου θα καταβληθούν οι συντάξεις του Δημοσίου, του τ. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, των τραπεζών και του  ΟΤΕ με ΑΜΚΑ που λήγει σε 0, 2, 4, 6 και 8.

Η αύξηση 7,75% καθορίστηκε με βάση τα στοιχεία της Εισηγητικής Έκθεσης του προϋπολογισμού του 2023. Τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό και τον ρυθμό ανάπτυξης θα δημοσιοποιηθούν τον Οκτώβριο του 2023 και αν προκύψουν διαφορές, οι επιπλέον αυξήσεις θα πιστωθούν τέλος Ιανουαρίου 2024.

Οι συντάξεις που θα αυξηθούν έως 7,75% είναι αυτές που εκδόθηκαν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2022 και συγκεκριμένα οι κύριες συντάξεις λόγω γήρατος, γήρατος λόγω αναπηρίας, λόγω αναπηρίας και λόγω θανάτου με αίτηση έως 30 Νοεμβρίου 2022.

Η σημασία της προσωπικής διαφοράς

H προσωπική διαφορά, θετική η αρνητική, αποτελεί κομβικό σημείο για τη «χαρτογράφηση» των αυξήσεων στις συντάξεις.

Η προσωπική διαφορά είναι ουσιαστικά το «κλειδί» που ανοίγει ή κλειδώνει την πόρτα των αυξήσεων και καθορίζει εν πολλοίς και το ποιοι θα λάβουν πραγματικές και ποιοι λογιστικές αυξήσεις.

Γιατί και όσοι δεν δουν αυξήσεις στις συντάξεις τους το 2023, μηδενίζουν ή περιορίζουν το ύψος της προσωπικής διαφοράς, προκειμένου να δουν πραγματικές αυξήσεις κάποια στιγμή στο μέλλον.

Ποιοι δεν θα δουν αύξηση

Ειδικότερα, οι παλαιοί συνταξιούχοι που έχουν θετική προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 60 με 70 ευρώ εκτιμάται ότι δεν θα δουν καμία καθαρή αύξηση το 2023. Σε αυτούς τους ασφαλισμένους, όπως εκτιμούν οι ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, συγκαταλέγονται και πολλοί, με συντάξεις κοντά στα 700 με 800 ευρώ.

Για παράδειγμα:

στο ενημερωτικό σημείωμα συνταξιούχου με σύνταξη 1.000 ευρώ εμφανίζεται ως προσωπική διαφορά το ποσό των 190 ευρώ.
Με την αύξηση του 7,75% δηλαδή, 77,5  ευρώ τον μήνα, η προσωπική διαφορά του εν λόγω συνταξιούχου θα μειωθεί στα 112.5 ευρώ.
Σε αυτή την περίπτωση μάλιστα, μόνο μια πολύ μεγάλη πιθανή αύξηση στις συντάξεις του 2024 θα μπορούσε να οδηγήσει σε μηδενισμό της και πιθανώς σε βελτίωση του εισοδήματος του συνταξιούχου.

 

Πως θα βρείτε την προσωπική σας διαφορά

Αν δεν έχετε φυλάξει τα παλαιότερα ενημερωτικά σημειώματα του 2019 που αναγράφουν την προσωπική σας διαφορά ( θετική ή αρνητική) για να τη βρείτε μπορείτε να εισέρθετε στον ιστότοπο του e-EFKA, στην ένδειξη Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες για συνταξιούχους. Στη συνέχεια, από τη λίστα των υπηρεσιών, θα επιλέξετε την «Εκτύπωση μηνιαίου ενημερωτικού σημειώματος κύριας σύνταξης».

Εισερχόμενοι στην υπηρεσία με τους κωδικούς TAXIS, θα μπορέσετε να εκτυπώσετε το ενημερωτικό σημείωμα που έχει αναλυτικές πληροφορίες για τη μηνιαία πληρωμή της σύνταξης σας.

Στο σημείωμα θα βρείτε την προσωπική σας διαφορά, τις κρατήσεις σας, το μεικτό και το καθαρό ποσό της σύνταξής σας.

Αν εμφανιστεί μήνυμα ότι το ενημερωτικό σας σημείωμα δεν είναι διαθέσιμο, σημαίνει ότι ανήκετε στην κατηγορία των συνταξιούχων για τους οποίους δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός της σύνταξής τους.

Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, οι εν λόγω συνταξιούχοι δεν ξεπερνούν τις 100.000 (4% των συνταξιούχων) και η αδυναμία ολοκλήρωσης του επανυπολογισμού δεν συσχετίζεται με την αύξηση 7,75% την οποία θα λάβουν κανονικά.
Εθνική Σύνταξη

Οι αυξήσεις 7,75% για τους συνταξιούχους  θα εφαρμοστούν τόσο στο εθνικό όσο και στο ανταποδοτικό κομμάτι της σύνταξης. Δηλαδή, η εθνική σύνταξη που είναι σήμερα 384 ευρώ θα αυξηθεί κατά 7,75% και θα διαμορφωθεί στα 413 ευρώ το 2023.

Η διαδικασία αυτή είναι διαρκής και κάθε νέα σύνταξη θα εκδίδεται με αυτό το ποσό. Εάν υποθέσουμε ότι το 2023, ο μέσος όρος ΑΕΠ και πληθωρισμού θα είναι 5%, τότε από το 2024 και εφεξής η εθνική σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 433.65 ευρώ και ούτω καθεξής.

Αντιστοίχως με τον ίδιο τρόπο αυξάνεται και το ανταποδοτικό κομμάτι της σύνταξης.

Ποιες παροχές συμπαρασύρονται

Η αύξηση της εθνικής σύνταξης θα «συμπαρασύρει» μια σειρά από μεγέθη τα οποία συνδέονται με την Εθνική Σύνταξη:

το πλαφόν των κύριων συντάξεων,
τα κατώτατα όρια των συντάξεων λόγω θανάτου, αλλά και
το επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων, όλα αναπροσαρμόζονται προς τα πάνω.

To  υπουργείο Εργασίας, στις οδηγίες που δίνει στην αναλυτική του εγκύκλιο , αναφέρει το ύψος των αυξήσεων για τις συντάξεις χηρείας και τα κάθε είδους επιδόματα που συνδέονται με την εθνική σύνταξη.

Δεν θα δοθούν αυξήσεις στις ήδη καταβαλλόμενες προσωρινές συντάξεις και σε ορισμένα επιδόματα όπως το εξωιδρυματικό επίδομα του ΕΦΚΑ.

Συντάξεις χηρείας

Ως προς τις συντάξεις λόγω θανάτου συνταξιούχου, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Νοεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Δεκεμβρίου, επομένως η τελευταία θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2022.

Ωστόσο, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Δεκεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Ιανουαρίου, επομένως η σύνταξη του θανόντος θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2022 και στη συνέχεια θα γίνει η μεταβίβαση, χωρίς περαιτέρω αύξηση.

Ανώτατα και κατώτατα όρια

Από την 1/1/2023 μέσω της αύξησης της Εθνικής Σύνταξης πρόκειται να αυξηθεί και η κατώτατη σύνταξη λόγω θανάτου ασφαλισμένου / συνταξιούχου που δικαιούνται ο / η επιζών σύζυγος και τα τέκνα.

Έτσι στις περιπτώσεις θανάτου και μεταβίβασης σύνταξης από  την 1/1/2023 η κατώτατη σύνταξη θα αντιστοιχεί σε 413,76 € από 384 που είναι σήμερα

Επίσης, αυξάνεται και η ανώτατη σύνταξη η οποία διαμορφώνεται πλέον στις 4.965,12 €.

Παράλληλα, λόγω της αύξησης της εθνικής σύνταξης, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν σε επτακόσια εξήντα οκτώ ευρώ (768€), αναπροσαρμόζεται αυτόματα και από 01.01.2023 ανέρχεται στο ποσό των οκτακοσίων είκοσι επτά ευρώ και πενήντα δύο λεπτών (827,52€).

Η βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ του ν. 4169/1961, η οποία μέχρι 31.12.2022 ανερχόταν σε τριακόσια εξήντα ευρώ (360€), από 01.01.2023 αυξάνεται σε τριακόσια ογδόντα επτά ευρώ και ενενήντα λεπτά (387,90€). Επίσης η σύνταξη των ανασφάλιστων υπερήλικων από την   1/1/2023 διαμορφώνεται στα 387,9 €.

Επίδομα απολύτου αναπηρίας

Ειδικώς για τους δικαιούχους επιδόματος απολύτου αναπηρίας του π. ΟΓΑ, το επίδομα ισούται με το 50% της εκάστοτε σύνταξης, και ως εκ τούτου αυξάνεται λόγω της αύξησης συντάξεων. Το κατώτατο όριο του επιδόματος αντιστοιχεί στην σύνταξη που  προέκυπτε με 25 έτη ασφάλισης στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών στην 1η ασφαλιστική κατηγορία (248,28€) και δεν επηρεάζεται από την αύξηση συντάξεων.

Το επίδομα απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους του π. ΟΓΑ που λαμβάνουν μόνον τη βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ, εφόσον έχουν εφ’ όρου ζωής ποσοστό αναπηρίας 100% ισούται με το ποσό του εξωιδρυματικού επιδόματος, το οποίο υπολογίζεται με βάση το μισθό του ανειδίκευτου εργάτη την 31.12.2011, και ως εκ τούτου δεν επηρεάζεται από την αύξηση συντάξεων.

Το  «Επίδομα νόσου και ανικανότητας»  για τους πολιτικούς υπαλλήλους του δημοσίου και στρατιωτικούς που δικαιούνται σύνταξη από πάθημα το οποίο προήλθε πρόδηλα και αναμφισβήτητα εξαιτίας της υπηρεσίας, παρέχεται ανάλογα με τον από το πάθημα βαθμό μείωσης της ικανότητας για εργασία και υπολογίζεται στο μηνιαίο βασικό μισθό του λοχαγού.

Εξωιδρυματικό επίδομα e-ΕΦΚΑ

Το εξωιδρυματικό επίδομα που χορηγεί ο e-ΕΦΚΑ δεν αυξάνεται με τον συντελεστή αύξησης συντάξεων, καθώς ως βάση υπολογισμού λαμβάνει το ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί την 31.12.2011.
Συντάξεις απασχολούμενων συνταξιούχων γήρατος

Η αύξηση 7,75%  από 01.01.2023 υπολογίζεται επί του πλήρους ποσού της σύνταξης και το καταβαλλόμενο ποσό, λόγω απασχόλησης συνταξιούχου, προσαρμόζεται με βάση το ποσοστό μείωσης 30% που προβλέπεται από το νόμο.

Συντάξεις λόγω θανάτου μετά την πρώτη τριετία

Οι συντάξεις λόγω θανάτου μετά την πρώτη τριετία καταβολής, αυξάνονται όπως και οι υπόλοιπες συντάξεις  λαμβάνοντας υπόψη και την αύξηση του κατώτατου ορίου της σύνταξης.

Υπενθυμίζουμε ότι

στον επιζώντα σύζυγο καταβάλλεται ολόκληρη η σύνταξη για μία τριετία από την πρώτη του επομένου του θανάτου μήνα,
Μετά την πάροδο της τριετίας, αν ο επιζών εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, καταβάλλεται, αναλόγως της χρονικής διάρκειας της εργασίας ή αυτοαπασχόλησης, το πενήντα τοις εκατό (50%) της σύνταξης, η οποία δεν μπορεί να υπολείπεται των κατώτατων ορίων
Εάν ο επιζών σύζυγος, κατά την ημερομηνία θανάτου, είναι ανάπηρος σωματικά ή πνευματικά σε ποσοστό 67% και άνω, λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξη, για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η αναπηρία του, ανεξαρτήτως άλλων προϋποθέσεων.

Προσωρινή σύνταξη

Δεν προβλέπεται αναπροσαρμογή των ήδη καταβαλλόμενων την 31.12.2022 ποσών της προκαταβολής σύνταξης , του ποσού της προσωρινής σύνταξης και της προκαταβολής σύνταξης.

Εξυπακούεται ότι κατά την οριστική απονομή της σύνταξης, εφόσον αυτή υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του μηχανισμού αναπροσαρμογής συντάξεων, εφαρμόζονται οι σχετικές αυξήσεις από 01.01.2023. Ως προς την καταβολή αναδρομικών ποσών σύνταξης κατά την οριστική απονομή, επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που η έναρξη καταβολής ανατρέχει πριν την 01.01.2023, η σύνταξη απονέμεται με το προ αύξησης ποσό και καταβάλλονται αναδρομικά με βάση αυτό το ποσό έως και 31.12.2022, ενώ τα αναδρομικά που θα αφορούν συντάξεις Ιανουαρίου 2023 και έπειτα, καταβάλλονται στο ποσό που προκύπτει με την αύξηση συντάξεων.

Οσον αφορά τις νέες απονομές προσωρινών συντάξεων από 01.01.2023 λαμβάνεται υπόψη το αυξημένο ποσό της εθνικής σύνταξης κατά τον προσδιορισμό τόσο του δικαιούμενου ποσού, για τις ηλεκτρονικές αιτήσεις συνταξιοδότησης, όσο και για την εφαρμογή του κατώτατου ορίου για τις χειρόγραφες αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Το κέρδος για τους νέους συνταξιούχους

Παρότι οι ασφαλισμένοι που θα καταστούν συνταξιούχοι το 2023 είχαν εσφαλμένα ανησυχήσει ότι δε θα λάβουν αυξήσεις η πραγματικότητα είναι διαφορετική.

Οι νέοι συνταξιούχοι θα λάβουν όπως και οι παλαιοί αύξηση 7.75% στην εθνική τους σύνταξη.

Ωστόσο,  αύξηση και μάλιστα μεγαλύτερη θα δουν και στη ανταποδοτική τους σύνταξη μέσω ενός διαφορετικού μηχανισμού. Υπενθυμίζουμε ότι  το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης υπολογίζεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές, οι  οποίες αναπροσαρμόζονται με βάση τον πληθωρισμό έως και το προηγούμενο της αποχώρησης έτος. Εν προκειμένω το 2023 οι συντάξιμες αποδοχές  θα έχουν πολλαπλασιαστεί και αυξηθεί κατά τον πληθωρισμό του 2022 (9,9%)

Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 40 χρόνια ασφάλισης με συντάξιμες αποδοχές 1200 ευρώ δικαιούται εθνική σύνταξη 384 ευρώ και ανταποδοτική 600, σύνολο 984 ευρώ.

Το 2023, με τη αύξηση του 7,75% η εθνική σύνταξη θα ανέλθει στα 413 ευρώ. Με την αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών στα 1308 ευρώ το 2023, η ανταποδοτική σύνταξη θα ανέλθει σε 659 ευρώ, σύνολο 1072 ευρώ. Από την άλλη πλευρά ο σημερινός συνταξιούχος με την αύξηση θα λάβει ανταποδοτική σύνταξη 646.5 ευρώ και συνολικά 1059.5 ευρώ. Η διαφορά είναι ελάχιστη, αλλά σίγουρα οι νέοι συνταξιούχοι δε βγαίνουν χαμένοι.

Υπενθυμίζουμε ότι  με τις συντάξεις Ιανουαρίου, είδαν ήδη αύξηση στα καταβαλλόμενα ποσά  916.644 συνταξιούχοι λόγω της κατάργησης της παρακράτησης της φορολογικής εισφοράς αλληλεγγύης. Αύξηση στη σύνταξή τους είδαν επίσης, 231.655 συνταξιούχοι μέσω της 4ης ετήσιας αύξησης λόγω της αλλαγής στα ποσοστά αναπλήρωσης βάσει του νόμου Βρούτση, ενώ κάποια βοήθεια στο εισόδημά τους είδαν επίσης, 1.206.624 συνταξιούχοι, μέσω του έκτακτου οικονομικού βοηθήματος των 250 ευρώ.