: Αναντιρρήτως τα όσα ζούμε τον τελευταίο ενάμιση μήνα είναι ιστορικά και θα μνημονεύονται για πάντα. Είναι μια εμπειρία που όλοι ζούμε για πρώτη φορά και ενδεχομένως να μην ξαναζήσουμε. Ο κορωνοϊός προκάλεσε σαρωτικές αλλαγές σε όλους τομείς της καθημερινότητας, με πολλές από αυτές να μην είναι ακόμη εμφανείς.

Ναπολέων Παπαδόπουλος, ThessToday.gr

Ένας τομέας που επηρεάστηκε άμεσα και δημιουργήθηκε μεγάλη σύγχυση ως προς τη διαχείρισή του είναι η εκπαίδευση. Πολλά σενάρια ακούγονται για το άνοιγμα των σχολείων, με προτεραιότητα να δίνεται στους μαθητές της Γ’ Λυκείου, οι οποίοι “καίγονται”, μιας και ακόμη δεν έχει κλειδώσει η ακριβής ημερομηνία εξετάσεων ή το άνοιγμα των σχολείων για αυτούς, με τα σενάρια να είναι πολλά. Ως προς το τελευταίο, φαίνεται να κλειδώνει η 11η Μαΐου ως επικρατέστερη ημερομηνία επιστροφής στα θρανία μόνο για τους μαθητές της Γ’ Λυκείου ενώ αναμένονται επίσημες ανακοινώσεις σήμερα στο διάγγελμα του Πρωθυπουργού.

Σίγουρα, οι πανελλαδικές εξετάσεις, “από μόνες τους”, αποτελούν μια ψυχοφθόρα διαδικασία. Αν αναλογιστεί κανείς την ειδική κατάσταση που βιώνουμε το τελευταίο διάστημα και την αβεβαιότητα που επικρατεί σχετικά με τις πανελλαδικές εξετάσεις και τη διεξαγωγή τους, θα καταλάβει πως το πόσο δύσκολη είναι για τους υποψήφιους η διαχείριση όλης αυτής της κατάστασης.

Το ThessToday.gr επικοινώνησε με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Συμβουλευτικής Ψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του ΑΠΘ και διευθύντρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στη Σχολική Ψυχολογία, Χριστίνα Αθανασιάδου. Η κ. Αθανασιάδου μάς μίλησε για το πώς πρέπει να διαχειριστούν οι μαθητές την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, τι πρέπει να κάνουν οι γονείς αλλά και οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο.

“Για τις , αυτές καθαυτές, ισχύει ό,τι θα ίσχυε λίγο-πολύ και πριν. Σημαντικός παράγοντας είναι η ψυχραιμία και η υπομονή. Έχει δημιουργηθεί βέβαια αναστάτωση στους μαθητές και ένα αίσθημα ανασφάλειας, κάτι που είναι λογικό και αναμενόμενο, δεδομένων των συνθηκών. Από την άλλη πλευρά, κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, και στα θετικά αυτής της κατάστασης θα μπορούσε να συμπεριλάβει κανείς την μείωση της εξεταστέας ύλης, ακόμη και τον αναγκαστικό περιορισμό στο σπίτι. Με άλλα λόγια, αυτό που συστήνω στους μαθητές είναι να παραμείνουν ψύχραιμοι, να συνεχίσουν τη ‘ρουτίνα’ και το πρόγραμμά τους και να ‘εκμεταλλευτούν’ όσο το δυνατόν καλύτερα την κατάσταση. Το ότι έχουν απομονωθεί στο σπίτι είναι κάτι που θα μπορούσε να τους βοηθήσει να επικεντρωθούν καλύτερα στο έργο τους. Αν, μάλιστα, υπάρχει και ένα σταθερό οικογενειακό περιβάλλον, οι μαθητές μπορούν να δουν τις συγκεκριμένες συνθήκες ως ευκαιρία ανασυγκρότησης, και να την μετατρέψουν σε κάτι θετικό”, σημείωσε η κ. Αθανασιάδου για τον τρόπο που θα μπορούσαν να διαχειριστούν οι μαθητές το διάστημα που τους απομένει μέχρι τις πανελλαδικές εξετάσεις.

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την επίδοση των μαθητών στις εξετάσεις είναι οι γονείς τους και ο τρόπος που διαχειρίζονται και εκείνοι την κατάσταση: “Αν ο γονιός αγχώνεται, τότε μεταφέρει άθελά του το συναίσθημα αυτό και στο παιδί. Προκειμένου να συμπαρασταθούν στα παιδιά τους, οι γονείς οφείλουν να διαχειριστούν το άγχος τους, είτε αυτό προέρχεται από την πιθανή επίδοση των παιδιών τους στις πανελλαδικές, είτε από άλλα προσωπικά ζητήματα και δυσκολίες. Για παράδειγμα, τα οικονομικά προβλήματα, που επιτάθηκαν αυτό διάστημα λόγω των περιοριστικών μέτρων, μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τη διάθεση των γονέων και κατ’ επέκταση των παιδιών στην οικογένεια, παρότι δεν σχετίζονται με τις πανελλαδικές εξετάσεις. Ωστόσο, κάτι που ίσχυε και πριν την πανδημία των κορωνοϊού είναι αυτή η υπερβολική ‘επένδυση’ της ελληνικής οικογένειας στις πανελλαδικές εξετάσεις και στην αντίστοιχη εισαγωγή των νέων στο πανεπιστήμιο. Η στάση αυτή, φαίνεται ότι επιβαρύνει συναισθηματικά τους μαθητές, καθώς δημιουργείται η εσφαλμένη εντύπωση πως υπάρχει μια και μοναδική ευκαιρία (όλα ή τίποτα) που θα κρίνει το μέλλον και τη σταδιοδρομία τους”, ανέφερε.

Αναφορικά με το έργο των εκπαιδευτικών και τον ρόλο που πρέπει να έχουν, πέρα από το διδακτικό και μαθησιακό έργο τους, η κ. Αθανασιάδου σημείωσε πως θα πρέπει να είναι δίπλα στα παιδιά με οποιονδήποτε τρόπο: “Οι εκπαιδευτικοί οφείλουν να είναι παρόντες και να συμπαραστέκονται στους μαθητές τους όπως μπορούν, όχι μόνο σε μαθησιακό αλλά και σε συναισθηματικό επίπεδο”, είπε.

Τέλος, η κ. Αθανασιάδου μίλησε για τις επιπτώσεις που ενδεχομένως να επιφέρει η καραντίνα συνολικά από ψυχολογική οπτική: “Οι επιπτώσεις της καραντίνας θα φανούν μετά το τέλος της. Αυτή τη στιγμή διεξάγονται έρευνες, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, σχετικά με τη συγκεκριμένη πανδημία και τις επιπτώσεις της σε επίπεδο ψυχικής υγείας. Αναμενόμενο, διότι πρόκειται για κάτι πρωτόγνωρο. Φαίνεται ότι όπου προϋπήρχαν ψυχικές δυσκολίες, οι συνθήκες δεν ευνοούν στη διαχείρισή τους, ενώ τα επίπεδα ανθεκτικότητας των ατόμων εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες και από τις διαθέσιμες πηγές στήριξης. Δυστυχώς, ένα φαινόμενο που έχει σίγουρα αυξηθεί κατά το διάστημα του εγκλεισμού είναι αυτό της ενδοοικογενειακής βίας”, σημείωσε.

Οδηγίες προς μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς για την ψυχολογική διαχείριση της πανδημίας

Σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί με τον κορωνοϊό και τον εγκλεισμό, γενικότερα, από την πλευρά των μαθητών, των γονιών και των εκπαιδευτικών, το Εργαστήριο Σχολικής Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ, στο οποίο Διευθύντρια είναι η Καθηγήτρια Σχολικής Ψυχολογίας, Χρυσή Χατζηχρήστου, και η Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία εξέδωσαν κάποιες οδηγίες και συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη διαχείρισης της κατάστασης.

Δείτε  τις οδηγίες του Εργαστηρίου Σχολικής Ψυχολογίας ΕΚΠΑ

Δείτε και τις οδηγίες της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας