Η εισαγωγή στο πανεπιστήμιο είναι μια μέρα ορόσημο για κάθε φοιτητή· ειδικά για όσους προέρχονται από ΕΠΑΛ, η εμπειρία μπορεί να είναι διπλά απαιτητική.
Οι δυσκολίες είναι πιο έντονες όταν τα βασικά λυκειακά γνωστικά θεμέλια δεν έχουν εμπεδωθεί πλήρως ή δεν έχουν διδαχθεί και καθόλου. Αυτό συχνά οδηγεί σε πολλές “ορφανές” ή “χρωστούμενες” εξεταστικές, σε απογοήτευση, μέχρι και σε αντιπάθεια προς τη σχολή. Όμως, υπάρχει διέξοδος. Με στοχευμένη δουλειά και σωστό πρόγραμμα, αυτά τα προβλήματα αντιμετωπίζονται — και η πορεία προς την επιτυχία επανέρχεται.
Τα αίτια των δυσκολιών
- Κενά σε βασικές γνώσεις
Στα μαθήματα της θεωρίας ή των θετικών επιστημών, συχνά απαιτούνται προαπαιτούμενες γνώσεις που – είτε δεν διδάχτηκαν με βάθος στο ΕΠΑΛ είτε καθόλου – καθιστούν δυσκολότερη την κατανόηση των πιο προχωρημένων εννοιών. - Μεγαλύτερες απαιτήσεις στο πανεπιστήμιο
Ο βαθμός δυσκολίας, ο όγκος δουλειάς, η ταχύτητα κάλυψης ύλης, οι εργασίες, η έρευνα και οι ασκήσεις αυξάνονται. Ταυτόχρονα, τα μαθήματα δεν επαναλαμβάνονται αρκετά – απαιτούν αυτονομία και αυτοπειθαρχία. - Ψυχολογικό βάρος
Πολλοί φοιτητές με συσσωρευμένα χρωστούμενα μαθήματα αισθάνονται απογοήτευση, ενοχές, μείωση αυτοπεποίθησης. Όσο περισσότερο “χρωστάς”, τόσο πιο δύσκολο φαίνεται να πιάσεις τον ρυθμό. - Έλλειψη καθοδήγησης ή συστήματος υποστήριξης
Δεν αρκεί απλά να σπουδάζεις – χρειάζεται να ξέρεις τι να διαβάσεις πρώτα, πώς, να έχεις εργαλεία και πόρους, να υπάρχει κάποιου είδους μέντορας/καθοδηγητής/ομάδα υποστήριξης.
Πώς να καλύψεις τα κενά: βήματα-κλειδιά
Σύμφωνα με όσα λένε στο iPaidia.gr έμπειροι καθηγητές των Πανεπιστημιακών Φροντιστηρίων Βιτάλη, η κάλυψη των κενών γνώσεων απαιτεί μεθοδικότητα, επιμονή και σωστή καθοδήγηση. Η εμπειρία έχει δείξει ότι υπάρχουν ορισμένα βήματα που βοηθούν ουσιαστικά τους φοιτητές που προέρχονται από ΕΠΑΛ να σταθούν ξανά με σιγουριά μέσα στη σχολή τους.
Το πρώτο βήμα είναι η διάγνωση των κενών κάθε φοιτητή ανάλογα με τη σχολή του. Κάθε φοιτητής χρειάζεται να εντοπίσει ποια μαθήματα ή έννοιες του δημιουργούν μεγαλύτερη δυσκολία. Συχνά, πολλά από τα κενά αυτά οφείλονται στο ότι δεν έχει διδαχθεί την αντίστοιχη ύλη στα Γενικά Λύκεια (ΓΕΛ). Η διαδικασία αυτή γίνεται με τη βοήθεια εξειδικευμένων συμβούλων, οι οποίοι γνωρίζουν καλά τα βασικά μαθήματα κάθε σχολής και μπορούν να εντοπίσουν ποια κενά προκύπτουν από τα προγράμματα των ΕΠΑΛ. Σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται συστηματική προσπάθεια για να καλυφθεί η προαπαιτούμενη γνώση, ώστε ο φοιτητής να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της σχολής του. Χωρίς αυτήν την προσπάθεια, η πορεία του φοιτητή μπορεί να γίνει ιδιαίτερα δύσκολη.
Έπειτα, είναι απαραίτητο να υπάρξει επικέντρωση στα μαθήματα-βάσεις. Δεν χρειάζεται να μελετηθούν όλα ταυτόχρονα με την ίδια ένταση. Οι καθηγητές των Φροντιστηρίων Βιτάλη προτείνουν να ξεκινήσει κανείς από τα βασικά μαθήματα που αποτελούν θεμέλιο για τη συνέχεια των σπουδών και να δουλέψει από την αρχή πάνω στις βασικές έννοιες. Έτσι δημιουργείται στέρεο υπόβαθρο, ώστε οι πιο προχωρημένες γνώσεις να “χτίζονται” με ασφάλεια. Για παράδειγμα, στις Σχολές Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, τα μαθηματικά αποτελούν θεμελιώδες μάθημα· αν υπάρχουν κενά σε αυτά, θα προκύψουν σημαντικές δυσκολίες στην παρακολούθηση και άλλων μαθημάτων. Αντίθετα, κενά σε μαθήματα όπως η χημεία δεν δημιουργούν μεγάλα προβλήματα, καθώς δεν αποτελούν βασικό εργαλείο για την ειδικότητα.
Στη συνέχεια, πρέπει να μπει σε εφαρμογή ένα σταθερό πρόγραμμα διαβάσματος. Η συνέπεια είναι το κλειδί: μικρές αλλά τακτικές μελέτες, καθημερινή ενασχόληση με την ύλη και επαναλήψεις που ενισχύουν τη μνήμη και την κατανόηση. Η αξιοποίηση σύγχρονων πηγών, όπως βίντεο, βοηθητικά συγγράμματα και σημειώσεις, λειτουργούν συμπληρωματικά στην προσπάθεια.
Εξίσου σημαντική είναι η υποστήριξη και η συνεργασία. Πολλοί φοιτητές διστάζουν να ζητήσουν βοήθεια, όμως οι καθηγητές και οι οργανωμένες ομάδες μελέτης παίζουν καθοριστικό ρόλο. Σε ένα σωστό περιβάλλον υποστήριξης, οι φοιτητές αποκτούν καθοδήγηση, απαντήσεις σε απορίες και μια πιο καθαρή εικόνα για το πώς να προχωρήσουν.
Τέλος, χρειάζεται να τίθενται ρεαλιστικοί στόχοι. Μικρά βήματα, όπως η κατανόηση ενός κεφαλαίου ή η ολοκλήρωση συγκεκριμένων ασκήσεων μέσα στην εβδομάδα, δίνουν αίσθημα επιτυχίας και αυξάνουν σταδιακά την αυτοπεποίθηση. Όταν αυτά τα μικρά ορόσημα συσσωρεύονται, ο φοιτητής βλέπει τη μεγάλη εικόνα να αλλάζει προς το καλύτερο.
Με αυτό τον τρόπο, οι φοιτητές όχι μόνο καλύπτουν τα κενά τους, αλλά αποκτούν και μια νέα σχέση με τη σχολή τους, απαλλαγμένη από φόβο και απογοήτευση.
Πώς αλλάζει η κατάσταση όταν δουλεύεις σωστά − τα οφέλη
Όταν εφαρμόσεις αυτά τα βήματα με επιμονή και σωστή καθοδήγηση:
- Θα αρχίσεις να βλέπεις βελτίωσηστα μαθήματα.
- Θα μειωθούν τα χρωστούμενα, αφαιρώντας μεγάλο ψυχολογικό βάρος.
- Θα αυξηθεί η αυτοπεποίθηση.
- Θα αποκτήσεις ξανά όρεξη για τη σχολήκαι θα νιώσεις ότι η προσπάθεια αποδίδει.
Συμπέρασμα
Η μετάβαση από το ΕΠΑΛ στο πανεπιστήμιο είναι σίγουρα μια απαιτητική διαδικασία, γεμάτη προκλήσεις και στιγμές αμφιβολίας. Τα κενά γνώσεων δεν σημαίνουν αποτυχία· είναι εμπόδια που μπορούν να ξεπεραστούν μεθοδικά, βήμα-βήμα. Όταν ο φοιτητής καταφέρει να τα εντοπίσει, να οργανώσει το διάβασμά του και να θέσει μικρούς αλλά ρεαλιστικούς στόχους, τότε η εικόνα αρχίζει να αλλάζει. Οι δυσκολίες μετατρέπονται σε ευκαιρίες μάθησης, η αυτοπεποίθηση ενισχύεται και η καθημερινότητα στη σχολή γίνεται πιο διαχειρίσιμη.
Το σημαντικό είναι να μην εγκαταλείψει κανείς την προσπάθεια. Ακόμα κι αν οι εξεταστικές μοιάζουν χαμένες ή τα χρωστούμενα μαθήματα πολλά, η επιμονή και η συνέπεια μπορούν να οδηγήσουν σε ουσιαστική πρόοδο. Σιγά-σιγά, οι φοιτητές βλέπουν ότι όχι μόνο βελτιώνονται στις επιδόσεις τους, αλλά ανακτούν και το χαμένο τους ενδιαφέρον για το αντικείμενο σπουδών. Και αυτό είναι το πρώτο και πιο καθοριστικό βήμα για να χτίσουν ένα μέλλον με σιγουριά και αυτοπεποίθηση.