Βασικοί παράγοντες επί των οποίων διαμορφώνονται σενάρια αντιμετώπισης της δημοσιονομικής βόμβας των αναδρομικών είναι:

– Οι δικαστικές αποφάσεις που έχουν ήδη εκδοθεί ή επίκεινται για τις επίμαχες ασφαλιστικές διατάξεις

– Οι δημοσιονομικές δυνατότητες των Ταμείων και του κρατικού προϋπολογισμού

Σύμφωνα με την εφημερίδα το «Έθνος», περισσότερες από 50 δικαστικές αποφάσεις Πρωτοδικείων έχουν εκδοθεί επί προσφυγών συνταξιούχων για τις περικοπές του 2012, οι οποίες δικαιώνουν τους προσφεύγοντες. Νομικοί κύκλοι κάνουν λόγο για περίπου 80 αποφάσεις, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν αρχίσει να εκδίδονται και οι πρώτες εφετειακές.

Κι ενώ το δικαστικό θρίλερ συνεχίζεται, τα στοιχεία που έρχονται στο φως για το θηριώδες κόστος των διεκδικούμενων αναδρομικών «δείχνουν» την καρδιά του προβλήματος. Αρκεί να αναφερθεί ότι το μηνιαίο κόστος των διεκδικούμενων αναδρομικών – εφόσον επιστραφούν σε όλους – υπολογίζεται στα 175 εκατ. ευρώ δηλ. 2,1 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Τα αναδρομικά αφορούν δυνητικά σε όλους τους συνταξιούχους;

Δεν αφορούν όλους τους συνταξιούχους αλλά την πλειονότητα. Οι διεκδικήσεις κινούνται σε δύο ταχύτητες, με διαχωριστική γραμμή το συνταξιοδοτικό εισόδημα, όπως είχε διαμορφωθεί το 2012 πριν από τις περικοπές σε δώρα και συντάξεις.

Συνταξιούχοι με εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά το 2012, θα μπορούσαν να διεκδικήσουν μόνο τα «ψαλιδισμένα» από το 2010 δώρα και τις περικοπές στην επικουρική. Προσοχή, οι συνταξιούχοι που έχασαν τελείως ήδη από το 2010 όλα τα δώρα, λόγω ηλικίας ή εισοδήματος, δεν μπορούν να διεκδικήσουν τώρα κάτι.
Ποιοι συνταξιούχοι δεν μπορούν να διεκδικήσουν αναδρομικά;

– Συνταξιούχοι με άθροισμα εισοδήματος από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά το 2012 και ταυτόχρονα κάτω των 60 ετών. Κατ’ αρχάς «κλειδί» είναι ο συνταξιούχος να ήταν κάτω από 60 ετών το 2010. Προσοχή, αν η ηλικία των 60 ετών συμπληρώθηκε από το 2012 έως το 2016, τότε ενδέχεται να προκύψει δικαίωμα για την περίοδο από το 2015 και μετά, αλλά είναι κάτι που μένει να διευκρινιστεί

– Συνταξιούχοι με συνολικό μηνιαίο εισόδημα από συντάξεις (κύριες, επικουρικές, μερίσματα κ.α.) από 2.500 ευρώ και πάνω δεν μπορούν να διεκδικήσουν τα κομένα δώρα
Για ποια περίοδο μπορώ να διεκδικήσω χρήματα;

– Όσοι είχαν ήδη προσφύγει στη Δικαιοσύνη τον Ιούνιο του 2015, όταν δημοσιεύθηκε η απόφαση-βόμβα του ΣτΕ, δικαιούνται, σύμφωνα με την τότε απόφαση, αναδρομικά από το 2013
– Όσοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη μετά τον Ιούνιο του 2015, δεν δικαιούνται ποσά για την περίοδο 2013 – 2015 για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Γενικώς βρίσκονται σε «θολά νερά» και ανάμεσα σε τρεις προσεγγίσεις:

* Η μία νομική προσέγγιση υποστηρίζει πως το όποιο νομικό «κενό» ανιχνεύεται στο 10μηνο Ιούνιος 2015- Μάιος 2016, όταν ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου. Το γεγονός, μάλιστα, πως υπάρχει νέος νόμος από το 2016 εκτιμάται πως αλλάζει το τοπίο και δεν βοηθά τις ετεροχρονισμένες αγωγές να ευδοκιμήσουν.

* Η άλλη νομική προσέγγιση ενοποιεί τον χρόνο από τον Ιούλιο του 2015 έως και τον Δεκέμβριο του 2018 επειδή οι αντισυνταγματικές περικοπές συνέχιζαν να επιβάλλονται στις παλαιές συντάξεις, μέχρι να εμφανιστεί ο επανυπολογισμός, ο οποίος έκανε πρεμιέρα τον περασμένο Γενάρη.

* Η τρίτη προσέγγιση υποστηρίζει πως επειδή τα ποσά των αντισυνταγματικών περικοπών έχουν «ενσωματωθεί» στον υπολογισμό της προσωπικής διαφοράς, τα διεκδικούμενα αναδρομικά μπαίνουν και στο 2019.
Τι θα γίνει με όσους είχαν προσφύγει πριν από τον Ιούνιο του 2015;

Στον όγκο των συνταξιούχων που είχαν υποβάλει προσφυγές πριν από τη δημοσίευση της απόφασης-«βόμβας» του ΣτΕ το 2015 φαίνεται πως επικεντρώνεται καταρχήν το ενδιαφέρον για το δημοσιονομικό κόστος των αναδρομικών. Σύμφωνα με την τότε απόφαση, οι εν λόγω συνταξιούχοι δικαιούνται αναδρομικά από το 2013.
Τι ισχύει για την περίοδο μετά τον Ιούνιο του 2015;

Κι αυτό επειδή στον νόμο Κατρούγκαλου υπάρχει ειδική ρήτρα η οποία αναφέρει πως μέχρι 31/12/2018 οι συντάξεις καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί στις 31/12/2014, δηλαδή πριν από την απόφαση του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015. Με τη ρήτρα αυτή επιχειρείται να καλυφθεί πλήρως η περίοδος έως και τον Δεκέμβριο του 2018, καθώς από τον Γενάρη του 2019 ισχύει ο επανυπολογισμός.
Θα επηρεάσει τις διεκδικήσεις η επικείμενη απόφαση του ΣτΕ για τα δώρα των εν ενεργεία δημοσίων υπαλλήλων;

Εν αναμονή βρίσκονται τα διοικητικά δικαστήρια για την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ που θα κρίνει την αντισυνταγματικότητα της περικοπής των δώρων στους εν ενεργεία δημοσίους υπαλλήλους.
Ποια δώρα διεκδικούν οι συνταξιούχοι;

Στην καρδιά των περικοπών του 2012 που κρίθηκαν το 2015 αντισυνταγματικές βρίσκεται η ολοκληρωτική κατάργηση του δώρου Χριστουγέννων, του δώρου Πάσχα και του επιδόματος αδείας. Τα δώρα ωστόσο δεν δίνονταν το 2012 ολόκληρα, αλλά είχε προηγηθεί το πρώτο «ψαλίδι» του νόμου 3845 του 2010, το οποίο δεν έχει κριθεί αντισυνταγματικό και συνεπώς δεν μπορεί να ανατραπεί.

Το 2010 η 13η και η 14η σύνταξη περιορίστηκαν στα 800 ευρώ τον χρόνο για όλους (400 τα Χριστούγεννα, 200 το Πάσχα και 200 το καλοκαίρι), πλην των συνταξιούχων ΟΓΑ, ανεξάρτητα από το ύψος της σύνταξης. Τότε τέθηκαν ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια, ώστε να εισπράττουν τα «ψαλιδισμένα» δώρα μόνο όσοι συνταξιούχοι είναι άνω των 60 ετών και λαμβάνουν άθροισμα συνταξιοδοτικού εισοδήματος έως 2.500 ευρώ.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr
Υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες στις διεκδικήσεις των κομμένων δώρων;

Συνταξιούχοι Δημοσίου, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΝΑΤ άνω των 60 ετών και με συνολικό μηνιαίο εισόδημα από συντάξεις (κύριες, επικουρικές, μερίσματα, προσαυξήσεις λόγω οικογενειακών βαρών, επίδομα απολύτου αναπηρίας αλλά και επιδόματα Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας υπολογιζόμενα σε 12μηνη βάση) έως 2.430 ευρώ. Δικαιούνταν το πλήρες ποσό των 800 ευρώ (400 Χριστούγεννα, 200 Πάσχα και 200 καλοκαίρι).

Συνταξιούχοι ΟΓΑ. Είχαν εξαιρεθεί από το «ψαλίδι» του 2010, καθώς λαμβάνουν χαμηλές συντάξεις και συνεπώς δικαιούνταν πλήρη δώρα (μία σύνταξη τα Χριστούγεννα, μισή το Πάσχα και μισή το καλοκαίρι).

Συνταξιούχοι Δημοσίου, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΝΑΤ κάτω των 60 ετών ή/και με συνολικό εισόδημα από συντάξεις πάνω από 2.500. Δεν δικαιούνταν καθόλου δώρα, τα είχαν χάσει εξολοκλήρου από το 2010 και συνεπώς δεν μπορούν να διεκδικήσουν κάτι.
Πότε θα καταβληθούν τα αναδρομικά;

Το αν θα καταβληθούν αυτά τα ποσά και πότε παραμένει εντελώς άγνωστο, καθώς πρώτα πρέπει να ξεκαθαρίσει πλήρως το νομικό τοπίο, να δημοσιευτούν οι κρίσεις των ανωτάτων δικαστηρίων για τον νόμο Κατρούγκαλου και για τις σημερινές πρωτόδικες αποφάσεις που πηγαίνουν κόντρα στην απόφαση-πιλότο του ΣτΕ. Και φυσικά πρέπει να βρεθεί -αν κριθεί εντέλει νομικά- ο δημοσιονομικός χώρος.
Αν υποβάλω σήμερα αγωγή, πότε θα μάθω τι θα γίνει;

Οι αγωγές που υποβάλλονται σήμερα το πιθανότερο είναι να εκδικαστούν σε περίπου τρία χρόνια πρωτόδικα, εκτός και αν υποβληθεί αίτησης προτίμησης για λόγους υγείας κ.ά.

Ακολούθως θα πρέπει να προστεθούν και 2 χρόνια για το Εφετείο, δεδομένου ότι ο ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ εξαντλούν, ως οφείλουν από τη νομοθεσία, τα ένδικα μέσα. Από τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα οι αγωγές υποβάλλονται στα Διοικητικά Πρωτοδικεία, ενώ του δημόσιου στο Ελεγκτικό Συνέδριο.