του Σπύρου Σαγιά – 12/7/2014

Και το θαύμα έγινε! Στη νομοθετική ρύθμιση για την αλλαγή στον τρόπο προαγωγής των μαθητών των γενικών Λυκείων, που ανακοινώθηκε πρόσφατα από το υπουργείο «παιδείας» H Νομοθετική Ρύθμιση για την αλλαγή στον τρόπο προαγωγής των μαθητών των Γενικών Λυκείων (ΓΕ.Λ) και εφαρμόστηκε από τα λύκεια της χώρας (πριν την ψήφισή της!) στην 3η (!) φετινή έκδοση αποτελεσμάτων Α’ Λυκείου, έγινε κάποια προσθήκη – τροπολογία, που διαφοροποιεί «ελαφρώς» τα πράγματα!

Συγκεκριμένα προστέθηκε μια λίγο αυστηρότερη ρύθμιση, που είναι δυνατόν – αλλά και πολύ πιθανόν – να έχει οδηγήσει στο παράδοξο κάποιοι μαθητές που προήχθησαν με την 3η έκδοση αποτελεσμάτων (την στηριγμένη στον μελλοντικό νόμο!) να μένουν μετεξεταστέοι για Σεπτέμβριο σε κάποια μαθήματα σύμφωνα με τον ψηφισμένο πλέον νέο νόμο, που, σημειωτέον, έχει αναδρομική ισχύ για το σχολικό έτος 2013 – 2014.

Η τροπολογία λέει ότι: «Απαραίτητη προϋπόθεση, για την προαγωγή του μαθητή αποτελεί: α) η επίτευξη γενικού βαθμού ίσου ή ανώτερου του δέκα (10) και β) Μ.Ο. προφορικής και γραπτής βαθμολογίας σε καθένα από τα μαθήματα της «Ελληνικής γλώσσας» και των «Μαθηματικών» τουλάχιστον δέκα (10) και Μ.Ο. προφορικής και γραπτής βαθμολογίας τουλάχιστον οκτώ (8) σε καθένα από τα υπόλοιπα μαθήματα. Όταν μαθητής δεν πληροί την προϋπόθεση α΄ του προηγούμενου εδαφίου επαναλαμβάνει τη φοίτηση. Όταν πληροί την προϋπόθεση α΄ και δεν πληροί την προϋπόθεση β΄ του προηγούμενου εδαφίου, κατά μάθημα ή μαθήματα, παραπέμπεται σε επανεξέταση στο μάθημα (ή στα μαθήματα) ή στον κλάδο (ή στους κλάδους) τον οποίο υστέρησε και προάγεται ή επαναλαμβάνει τη φοίτηση κατά τα οριζόμενα ως άνω. Όταν μαθητής έχει επιτύχει γενικό βαθμό ίσο ή ανώτερο του δέκα (10) και έχει επιτύχει βαθμό τουλάχιστον οκτώ (8) σε έναν ή δύο κλάδους των μαθημάτων «Ελληνική γλώσσα» ή «Μαθηματικά» και ταυτόχρονα έχει επιτύχει Μ.Ο. κλάδων ίσο ή ανώτερο του δώδεκα και πέντε δέκατα (12,5), ο οποίος προκύπτει από την προφορική και γραπτή βαθμολογία στους κλάδους των μαθημάτων «Ελληνική γλώσσα», «Μαθηματικά» και «Φυσικές επιστήμες», ο μαθητής δεν παραπέμπεται στους ανωτέρω κλάδους και προάγεται ή παραπέμπεται ή επαναλαμβάνει τη φοίτηση κατά τα οριζόμενα ως άνω.»

Αυτό που προστέθηκε στη νομοθετική ρύθμιση που είχε ανακοινωθεί είναι το τελευταίο εδάφιο, το οποίο απαιτεί τουλάχιστον 8 σε έναν κλάδο των Ελληνικών ή Μαθηματικών προκειμένου να μην μείνει μετεξεταστέος ένας μαθητής στον κλάδο αυτόν, διατηρώντας την προϋπόθεση του τουλάχιστον 10 στον Γενικό Μέσο Όρο (ΓΜΟ) και εισάγοντας ως νέα προϋπόθεση το τουλάχιστον 12,5 στον Μέσο Όρο των οκτώ Κλάδων (ΜΟΚ) των τριών μαθημάτων που έχουν κλάδους (Ελληνικά, Μαθηματικά, Φυσικές επιστήμες).

Στην εισηγητική έκθεση της ρύθμισης αναφέρεται ότι: «Σκοπό της παρούσας ρύθμισης αποτελεί η εξάλειψη του φαινομένου της απόρριψης του μαθητή όταν αυτός επιτυγχάνει βαθμό ετήσιας επίδοσης κάτω του δέκα (10) σε έναν κλάδο ενός μαθήματος, ενώ ταυτόχρονα στον άλλο κλάδο (ή κλάδους) του μαθήματος πέτυχε βαθμό αρκετά ανώτερο του δέκα (10)». Όμως την τελευταία στιγμή κάποιος μάλλον σκέφτηκε (!) ότι δεν είναι σωστό να απαιτείται για την προαγωγή τουλάχιστον 8 στα υπόλοιπα μαθήματα, αλλά να μπορεί με τη ρύθμιση ένας μαθητής να προάγεται, για παράδειγμα, με 16 στην Άλγεβρα και 4 στην Γεωμετρία ή με 12 στα Νέα και την Λογοτεχνία και 6 στα Αρχαία. Έτσι μπήκε η προσθήκη με το «φρένο» στο 8 υπό τις δύο προϋποθέσεις που προαναφέραμε. Δηλαδή τώρα πια περνάει κάποιος π.χ. με 12 Άλγεβρα και 8 Γεωμετρία, αν έχει ΓΜΟ τουλάχιστον 10 και ΜΟΚ τουλάχιστον 12,5, αλλά με 13 Άλγεβρα και 7 Γεωμετρία μένει μετεξεταστέος στην Γεωμετρία υποχρεωτικά. Δεν σκέφτηκε βέβαια κανείς να υιοθετηθεί αυτή η άρση του εκφυλισμού (του μαθήματος της Γεωμετρίας στο παράδειγμά μας) και στους κλάδους των Φυσικών επιστημών, για τους οποίους υπήρξε πάντως μια μικρή αναβάθμιση λόγω της συμμετοχής τους στον ΜΟΚ. Έτσι, όπως έχουμε εξηγήσει στο πρόσφατο άρθρο μας «Αλγόριθμοι προαγωγής, πολιτικό κόστος και κοινωνική αδράνεια»,όπου, εκτός των άλλων, αναλύσαμε τι συνέβη στις τρεις εκδόσεις αποτελεσμάτων Α’ Λυκείου, ένας μαθητής εξακολουθεί να προάγεται π.χ. με 12 Χημεία, 12 Βιολογία και 0 (!) Φυσική, με πλήρη δηλαδή εκφυλισμό ενός εκ των τριών κλάδων του μαθήματος των Φυσικών επιστημών.

Ο γενικότερος εκφυλισμός της κατάστασης βέβαια καθίσταται ανησυχητικός πέραν του ανεκτού (υπάρχουν πολύ σοβαρότερες περιπτώσεις στα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα, όπου ο εκφυλισμός της κατάστασης θα έπρεπε να ήταν πέραν του ανεκτού ανησυχητικός, αλλά από ό,τι φαίνεται προς το παρόν δεν είναι – στη διεθνή βιβλιογραφία το φαινόμενο αναφέρεται ως Greek sofa syndrome), αν αναλογιστούμε ότι ο μαθητής του παραδείγματός μας (13 Άλγεβρα, 7 Γεωμετρία), ενώ μένει μετεξεταστέος στην Γεωμετρία με την ψηφισμένη πλέον ρύθμιση που έχει και αναδρομική ισχύ, έχει ήδη προαχθεί (!) με την 3η έκδοση αποτελεσμάτων Α’ Λυκείου, που, όπως είπαμε, εκδόθηκαν σύμφωνα με μελλοντική νομοθετική ρύθμιση, που ρύθμισε τα πράγματα λίγο διαφορετικά από ό,τι είχε δηλώσει το υπουργείο! Με άλλα λόγια εξαιτίας της «ρύθμισης» της ρύθμισης ενδέχεται να υπάρξουν μαθητές που προήχθησαν με εντολή του υπουργείου άνευ ισχύουσας σχετικής νομοθετικής διάταξης, χωρίς να υπάρξει καν η υπεσχημένη μελλοντική νομοθετική «κάλυψη», εκτός αν θα έχουμε και νέα ρύθμιση! Φυσικά, ουδείς θα ανακινήσει θέμα εις βάρος μαθητών, οι οποίοι έχουν καταντήσει δυστυχώς πειραματόζωα.

Όμως δεν θα έχουν ενδεχομένως την ίδια άποψη οι γονείς θιγομένων μαθητών στο εξής σημείο, που χρήζει «ρύθμισης» για να μην έχουμε και 5η έκδοση αποτελεσμάτων (!): Στην προσθήκη της ρύθμισης που αφορά την προαγωγή του μαθητή που έχει σε κάποιο κλάδο ελληνικών ή μαθηματικών τουλάχιστον 8, ο νομοθέτης, ενώ επαναλαμβάνει ρητά ως προϋπόθεση την απαίτηση να είναι ο ΓΜΟ τουλάχιστον 10, δεν επαναλαμβάνει την απαίτηση να έχει ο μαθητής μέσο όρο τουλάχιστον 10 σε Ελληνικά ή Μαθηματικά. Αυτό λογικά (οι νομικές ερμηνείες δεν είναι ειδικότητά μας, οπότε η παρέμβαση κάποιου νομικού εδώ είναι λίαν ευπρόσδεκτη) σημαίνει ότι εφόσον ένας μαθητής έχει, για παράδειγμα, Άλγεβρα 8 και Γεωμετρία 8 και ικανοποιεί τις απαιτήσεις για ΓΜΟ και ΜΟΚ, πρέπει να προαχθεί, ενώ με την τελευταία έκδοση (3η) αποτελεσμάτων παραπέμπεται. Ανάλογα ισχύουν και για το μάθημα των Ελληνικών.

Δυστυχώς, αναλογιζόμενος τα παραπάνω, φτάνει κανείς στο σημείο να μην είναι σίγουρος για το αν μια παιδαγωγικά και νομικά διάτρητη νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου «παιδείας» είναι γεγονός λιγότερο πιθανό από τον πρόσφατο ποδοσφαιρικό διασυρμό της Βραζιλίας.

Σπύρος Σαγιάς, φυσικός