Κάθε Πέμπτη και Σάββατο, νεαροί πρόσφυγες, ηλικίας 16 έως 25 ετών, κάθονται στα θρανία για να μάθουν ελληνικά, αγγλικά και γερμανικά

Ήταν μια ομάδα ανθρώπων στο Ωραιόκαστρο που δεν έπαιζε το προσφυγικό ζήτημα στα δάχτυλα, αλλά δεν ήταν απαθής. Δεν προσπερνούσε τις εικόνες που έβλεπε στις τηλεοράσεις. Όπως εκείνη με το άψυχο σώμα του τρίχρονου Αϊλάν. Ξεβρασμένο από τη θάλασσα, να συμβολίζει και τις δύο πλευρές της απανθρωπιάς. Τη μία που ξεριζώνει και την άλλη που δεν αγκαλιάζει.

Ήταν ένα παιδί που θα έπρεπε να βρίσκεται στην αγκαλιά των γονιών του και αντί να βρίσκεται πεσμένο στην αμμουδιά, πάνω σε αυτή να χτίζει φανταστικές πόλεις. Ήταν ένα παιδί που δεν πρόλαβε ούτε να ζήσει ούτε να ονειρευτεί. Για όλα όμως τα παιδιά που δεν είχαν την τραγική τύχη του Αϊλάν η μάχη δίνεται ακόμη. Σε αυτή τη μάχη η παρέα των 20αρηδων στο Ωραιόκαστρο, ευαισθητοποιημένη από ένα ανθρώπινο δράμα που ακόμη εκτυλίσσεται, αποφάσισε να έχει ενεργό ρόλο. Δημιούργησε σχολείο μέσα στο hotspot του Ωραιοκάστρου και δίνει μαθήματα όχι μόνο σε νεαρούς πρόσφυγες, αλλά σε όλη την κοινωνία.

Κάθε Πέμπτη και Σάββατο, νεαροί πρόσφυγες, ηλικίας 16 έως 25 ετών, κάθονται στα θρανία για να μάθουν ελληνικά, αγγλικά και γερμανικά. Παράλληλα με τη σταδιακή εκμάθηση της κάθε γλώσσας, μαθαίνουν και βασικές εκφράσεις συζήτησης. Μπορούν έτσι να κινηθούν ευκολότερα εκτός του καταυλισμού και να μην αισθάνονται αποκομμένοι. Τα μαθήματα γίνονται σε συνεργασία με φιλολόγους.

“Να μάθουμε την αλήθεια τους”

Η ιδέα του ανεξάρτητου σχολείου γεννήθηκε την περίοδο που κάποιοι σύλλογοι γονέων στο Ωραιόκαστρο έκλειναν τις πόρτες των σχολείων στα προσφυγόπουλα. Τα μαθήματα στα μικρότερα παιδάκια έχει αναλάβει οργάνωση από τη Νορβηγία. Ανάγκη για μάθηση όμως υπάρχει και σε μεγαλύτερες ηλικίες. «Σε ανθρώπους που σπούδαζαν σε κάποιο πανεπιστήμιο στο Χαλέπι και ξαφνικά βρέθηκαν στο πουθενά», όπως μας λέει ο Μπάμπης Μαθιουδάκης, φοιτητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο και ένα από τα παιδιά που συμμετέχουν στην προσπάθεια. Τη δουλειά αυτή έχει αναλάβει το ανεξάρτητο σχολείο. Για την ομάδα του ο Μπάμπης λέει ότι αποτελείται «από ανεξάρτητους εθελοντές. Αρχίσαμε από το μηδέν, χωρίς καμία υποστήριξη, και αυτό που θέλουμε είναι να μάθει ο κόσμος την αλήθεια γι’ αυτούς τους ανθρώπους».

Την αλήθεια γι’ αυτούς τους ανθρώπους θα τη δεις στα πρόσωπα των φίλων, στα όνειρα των συμφοιτητών σου, στις συνήθειες των γειτόνων σου. «Είναι σαν εμάς», λέει ο Μπάμπης. Στη χώρα μας τους έφεραν «καταστάσεις που δεν μπόρεσαν να ελέγξουν» και το πραγματικό τους ποιόν φαίνεται «όταν μοιράζονται το φαγητό τους ή όταν επιμένουν να σε κεράσουν κάτι». Φαίνεται ακόμη στη «δίψα τους για μάθηση. Θέλουν να έχουν πρόσβαση σε κάποιου είδους εκπαίδευση, να αισθανθούν δημιουργικοί». Μία χαρακτηριστική εικόνα είναι εκείνη καθηγήτριας περιτριγυρισμένης από 7-8 προσφυγόπουλα που ζητούσαν να μάθουν τα πάντα γύρω από τα χαρτιά που κρατούσε μαζί της. “Είναι σφουγγάρια, σου λέω”.

Τα μαθήματα στους πρόσφυγες τους δίνουν πίσω την αίσθηση ότι μπορούν να είναι ξανά δημιουργικοί. Τα χαμόγελα επιστρέφουν στα πρόσωπα, η ελπίδα βγαίνει πάλι από τα συντρίμμια που άφησαν στη ψυχή οι καταστροφές και οι δοκιμασίες. Τα μαθήματα αφορούν στο ένα κομμάτι της δράσης τους. Το άλλο συμβαίνει εκτός των ορίων του καταυλισμού και είναι εξίσου σημαντικό.

Σε μια προσπάθεια ενημέρωσης και κατάρριψης αστικών μύθων, έγινε πρόσφατα εκδήλωση στο ΚΑΠΗ Ωραιοκάστρου «Παύλος Μελάς». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκε πανό που είχε πάνω του πολλά χρωματιστά χεράκια. Τα χεράκια τους στο πανό είχαν βάλει προσφυγάκια και Ελληνόπουλα. «Ξεχωρίστε ποια είναι ποια», παρακίνησαν τους περισσότερους από 150 παρευρισκόμενους οι εθελοντές, στέλνοντας μήνυμα κατά των διαχωρισμών.

Λίγο μετά ακούστηκε ένα τραγούδι που ήταν οικείο σε όλους. Ένα τραγούδι που έχει γραφτεί για την προσφυγιά και αποδείχτηκε ότι δεν τραγουδιέται μόνο στην Ελλάδα αλλά και στη Συρία. Κάποιοι πρόσφυγες ανέβηκαν δίπλα στους μουσικούς και άρχισαν να τραγουδούν το κομμάτι στη δική τους γλώσσα, βιώνοντας και χαρίζοντας μια αναπάντεχα ευχάριστη έκπληξη. Η εκδήλωση έκλεισε με δασκάλους, εθελοντές και πρόσφυγες να τραγουδούν όλοι μαζί για ένα κόσμο χωρίς πολέμους, όπως τον είχε περιγράψει με το “Imagine” ο Τζον Λένον.

“Οι απόψεις αλλάζουν, το είδα στους γονείς μου”

Όλα αυτά στο Ωραιόκαστρο. Την πόλη που έγινε γνωστή ως πόλη του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Η ίδια όμως η πραγματικότητα δείχνει ότι υπάρχει και άλλη πλευρά. Όπως και ότι οι απόψεις μπορούν να αλλάξουν, ότι οι άνθρωποι μπορούν να δουν την ίδια εικόνα με διαφορετική ματιά. «Το είδα να συμβαίνει πρώτα απ’ όλα με τους δικούς μου ανθρώπους, τους γονείς μου. Μόλις έδειξα στη μητέρα μου τι πραγματικά συμβαίνει, έπαψε να αισθάνεται φόβο και με βοηθάει σε ό,τι κάνω. Ο πατέρας μου, που κάποτε ψήφιζε Καρατζαφέρη, στην εκδήλωση που κάναμε για τους πρόσφυγες βρισκόταν στην πρώτη γραμμή, χειροκροτούσε και τα μάτια του έλαμπαν».

Όσο για το μέλλον, το ανεξάρτητο σχολείο θα είναι παρόν για όσο χρειαστεί.«Είναι θετικό πως και οι ΜΚΟ που βρίσκονται εδώ δεν μας βλέπουν ανταγωνιστικά, οπότε αισθανόμαστε άνετα και εμείς να κάνουμε το έργο μας», σημειώνει ο Μπάμπης.

Από μέρα σε μέρα οι μαθητές αυξάνονται και υπάρχει η ελπίδα ότι το ίδιο θα συμβεί και με τους εθελοντές. Για την πορεία των μαθημάτων, τις ανάγκες που υπάρχουν και το πραγματικό πρόσωπο των προσφύγων μπορεί κανείς να βρει περισσότερα στη σχετική σελίδα που έχει δημιουργηθεί στο Facebook και λέγεται «προσφυγόπουλα στα θρανία».