Δραστικές αλλαγές σε συνδυασμό με την απόσυρση διατάξεων του νομοσχεδίου Μπαλτά για τα ΑΕΙ έχουν τεθεί υπό μελέτη στο υπουργείο Παιδείας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, βασικά σημεία συζήτησης και προβληματισμού αποτελούν η πρόβλεψη για την ύπαρξη ή όχι φοιτητικής συμμετοχής στη διαδικασία ανάδειξης των (μονοπρόσωπων) οργάνων, η σύνθεση των εκλεκτορικών σωμάτων κατά την κρίση και εξέλιξη των μελών ΔΕΠ, η απόσυρση της πρότασης Μπαλτά για ισοτίμηση των 5ετών σπουδών με master αλλά και ο επανακαθορισμός του συστήματος των πιστωτικών μονάδων.

Αν και ο υπουργός Παιδείας έχει δηλώσει ότι τον Νοέμβριο ή το αργότερο αρχές Δεκεμβρίου θα κατατεθεί ένα σχέδιο νόμου με το οποίο θα επιλύονται επείγοντα λειτουργικά προβλήματα των ΑΕΙ, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες συζητείται η διεύρυνση του κειμένου με περισσότερες ρυθμίσεις που, ακόμα και ως λειτουργικού χαρακτήρα παρεμβάσεις, διαμορφώνουν τη βάση του νέου πλαισίου για τα ΑΕΙ.

Βασικό χαρακτηριστικό, η αλλαγή πλεύσης από τις (προτεινόμενες) διατάξεις Μπαλτά, είτε με την απάλειψή τους είτε με την αυστηροποιημένη αναδιαμόρφωσή τους.

Για παράδειγμα, η φοιτητική συμμετοχή όχι στα συλλογικά όργανα αλλά στην ανάδειξη μονοπρόσωπων οργάνων (βλ. πρυτανικές κ.ά.).

Στη συζήτηση έχουν τεθεί όλα τα ενδεχόμενα: από την απουσία της συμμετοχής έως τον περιορισμό της ή τη συμβολική ύπαρξή της.

Λόγω… εξαρτήσεων

Βασικός λόγος της πλήρους αναθεώρησης της πρώτης τουλάχιστον νομοθετικής παρέμβασης είναι η κριτική για κομματικές και συνδικαλιστικές εξαρτήσεις, η οποία έχει γίνει τόσο σε πολιτικό επίπεδο από τα κόμματα της αντιπολίτευσης όσο και σε πιο στενούς κομματικούς κύκλους.

Οι υποστηρικτές του αποκλεισμού ή μιας περιορισμένης φοιτητικής συμμετοχής επικαλούνται δηλώσεις πανεπιστημιακών, που υποστηρίζουν πως, αν ισχύσει η ποσόστωση, θα υποχρεωθούν, είτε να μην υποβάλουν υποψηφιότητα είτε να συνδιαλεχθούν με κομματικούς εκπροσώπους και όχι με εκπροσώπους αυτόνομων και ανοιχτών συνελεύσεων.

Οι διαφωνούντες, όμως, σε μια τέτοια προοπτική υποστηρίζουν πως έτσι χάνεται μια ευκαιρία εκδημοκρατισμού της διοίκησης των ΑΕΙ με μια ουσιαστική παρέμβαση που αναδεικνύει ένα καθαρό πολιτικό στίγμα χωρίς να δημιουργεί άλλου τύπου κινδύνους κομματικών εξαρτήσεων και χωρίς να περιορίζει τη βάση επιλογής προσώπων-υποψηφίων στις δυνατότητες εκλογής τους ή όχι.

Βέβαια, η συζήτηση αυτή δεν είναι καινούργια και το καλοκαίρι με τις πολιτικές διαστάσεις που πήρε εντός Βουλής (η Ν.Δ. συνέδεσε τη στάση της ως προς τη συμφωνία-3ο μνημόνιο με το μέλλον του νομοσχεδίου Μπαλτά) οδήγησε σε τρομακτικές πιέσεις και προετοιμασία εναλλακτικών σεναρίων.

Ωστόσο, τώρα γίνεται πλέον ευδιάκριτη η προοπτική οι εναλλακτικές να μετατραπούν, εν τέλει, σε κανόνα, ο οποίος θα αποτελέσει την πλήρη ανατροπή των πρώτων ριζοσπαστικών παρεμβάσεων στην ανώτατη εκπαίδευση.

Εσωτερικό μέτωπο

Γεγονός που ενδέχεται να ανοίξει μέτωπο εσωτερικών αντιδράσεων, ιδίως στον πανεπιστημιακό χώρο, και να τροφοδοτήσει την εσωτερική συζήτηση για τον προσανατολισμό και τους περιορισμούς των πολιτικών της κυβέρνησης σε σημαντικά πεδία, όπως ο χώρος της Παιδείας.

Αλλωστε, πρόκειται για ρυθμίσεις που σηματοδότησαν την πρώτη παρέμβαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στα ΑΕΙ, τουλάχιστον με την κεκτημένη ταχύτητα που είχε από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τη μαζική εκλογική αποδοχή.

Η διακυβέρνηση και οι δεσμεύσεις του Μνημονίου περιορίζουν τον βαθμό παρέμβασης πολύ περισσότερο απ’ ό,τι αναμενόταν.

Στο πλαίσιο αυτό, αναθεωρούνται και ορισμένες από τις αρχικές προθέσεις που εκφράστηκαν και από το σχέδιο Μπαλτά.

Σ’ αυτές περιλαμβάνονται ακόμα το σύστημα των πιστωτικών μονάδων και το θέμα της ισοτίμησης των 5ετών σπουδών με master, που αποτελούσε πάγιο αίτημα των πολυτεχνικών, γεωπονικών, κτηνιατρικών σχολών.

Η απόσυρση της πρότασης και η αναθεώρηση στη βάση των κοινοτικών όρων και περιορισμών (βλ. εφαρμογή των περιβόητων αποφάσεων της Μπολόνια) είναι στο επίκεντρο της συζήτησης.

Τέλος, στις αναθεωρούμενες διατάξεις είναι και αυτή που αφορά τα εκλεκτορικά σώματα (μια εκδοχή, η εξαίρεση μελών με συνάφεια αντικειμένου από το ίδιο τμήμα), ενώ οριστικοποιείται το πλαίσιο για τις αρμοδιότητες των Συμβουλίων, που δεν καταργούνται αλλά συνεχίζουν με συρρικνωμένες αρμοδιότητες.