Χαμηλοί βαθμοί και αντιμετώπιση από τους γονείς
Η συμπεριφορά: Έχει καταντήσει κλισέ σε ταινίες και κινούμε­να σχέδια. Το παιδί γυρίζει στο σπίτι με κακό έλεγχο -οι περισσότεροι βαθμοί κάτω από τη βάση- και στέκεται με το κεφάλι σκυφτό, μπροστά σε δυο γονείς που αφρίζουν. Η τιμωρία είναι ανα­πόφευκτη. Η σκηνή έχει πλάκα στα κινούμενα σχέδια, όταν όμως συμβαίνει στην πραγματικό­τητα, τα πράγματα δεν είναι καθόλου αστεία. Στο σπίτι κυριαρχούν αποτυχία και απογοήτευση, σαν δυσάρεστες μυρουδιές.
Η αιτία της: Για τη χαμηλή επίδοση στα μαθήματα, ίσως υπάρχει σοβαρός λόγος. Μπορεί το παιδί να μη βλέ­πει καλά ή να μην ακούει καλά, μπορεί ακόμα να έχει και μια μικρή μαθησιακή δυσκολία. Μπορεί όμως η αιτία να βρίσκεται σε άλλους -πιο τε­τριμμένους- λόγους: τεμπελιά, ακατάλληλη μέ­θοδος διδασκαλίας, αποθάρρυνση ή γονείς που κακόμαθαν το παιδί τους και το άφησαν να πι­στέψει ότι μπορούμε ν’ αποκτήσουμε τα πάντα στη ζωή, αρκεί να τα ζητήσουμε.
Το καμάρι σας τα «θαλάσσωσε» στο πρώτο σημαντικό διαγώνισμα – κι εσείς επίσης. Οργή και τύψεις παλεύουν να επικρατήσουν σ’ έναν αγών που έχει μόνο ηττημένους.
Ξεχωρίστε τον «δράστη» από την «πράξη», ώστε το παιδί σας να μη νιώσει πολύ άσχημα και με τον εαυτό του, όπως νιώθει για τους βαθμούς. Έπειτα, κάνετε ό,τι μπορείτε για να του εμπνεύσεται την αγάπη για μάθηση.
Ενθάρρυνση: Οι κακοί βαθμοί μπορούν ν εγκλωβίσουν το παιδί σ’ έναν φαύλο κύκλο – vιώθει ανόητο επειδή δεν πήγε καλά, και το συναίσθημα της ανεπάρκειας θα το κάνει να τα πάει ακόμα χειρότερα. Γεγονός είναι ότι τα παιδί έχουν μια έμφυτη τάση να συσχετίζουν την ταυτότητά τους με τις επιδόσεις τους. Όμως, κακός βαθμός δεν σημαίνει ότι το παιδί είναι χαζό. Μπορεί να έχασε κάποιο κρίσιμο μάθημα, ή μπορεί να είναι λανθασμένη η μέθοδος διδασκαλίας (κάποια παιδιά είναι περισσότερο οπτικοί παρά ακουστικοί τύποι, ή το αντίθετο). Στην πραγματικότητα, ένας κακός βαθμός μπορεί να βοηθήσει, γιατί δείχνει πού χρειάζεται να δοθεί έμφαση.
Το χειρότερο απ’ όλα είναι η επίκριση: Πρέπει να βοηθήσετε το παιδί να ξαναβρεί την έμφυτη αγάπη του για μάθηση. Μην το αποθαρρύνετε λέγοντας, «δεν παίρνει τα μαθηματικά». Κάτι τέτοια σχόλια γίνονται καμιά φορά προφητείες που επαληθεύονται από μόνες τους.
Ενδιαφερθείτε για ό,τι μαθαίνει το παιδί, ο μόνο για τους βαθμούς του. Εσείς ξέρετε γιατί ο ουρανός είναι γαλάζιος; Ίσως όχι. Γιατί δεν προσπαθείτε να το μάθετε μαζί με το παι­δί σας;
Κάνετε τη μάθηση να μοιάζει περισσότερο με διασκέδαση και όχι τόσο με αγγαρεία. Πείτε στο παιδί τι σας αρέσει να διαβάζετε, τι σας αρέσει να μαθαίνετε, αυτά που πράγ­ματι σας εκπλήσσουν στη ζωή.
Το ιδιαίτερο μάθημα είναι πολύ καλή ιδέα. Θα βοηθήσει το παιδί σας να καλύψει κενά και να νιώσει καλύτερα με τον εαυτό του. Και ο δάσκαλος θα είναι συναισθηματικά αποστασιοποιημένος, ενώ εσείς όχι.
Δώστε έμφαση στην προσπάθεια, όχι στα αποτελέσματα.
Φροντίστε να μην έχει το παιδί πάρα πολ­λές εξωσχολικές δραστηριότητες, που λει­τουργούν σε βάρος της μελέτης του.
Αν έχετε υπερβολικές προσδοκίες και/ή μι­κρή υπομονή, ίσως δεν πρέπει να βοηθάτε εσείς το παιδί στη μελέτη του. Αν απογοη­τεύεστε και θυμώνετε, το παιδί θ’ αποθαρ­ρυνθεί και μπορεί να χαλάσει η σχέση σας
Βρείτε δραστηριότητες που δεν είναι ακα­δημαϊκές, αλλά που θα διδάξουν στο παι­δί σας σημαντικά σχολικά θέματα. Παρά­δειγμα, χρησιμοποιήστε τη ζαχαροπλαστική για τα μαθηματικά, τις μετατροπές και το μέτρημα (έτσι θα έχετε ψήσει και κουλουράκια).
– Δείτε τον δάσκαλο και συζητήστε τι μπορεί να γίνει για να βελτιωθούν οι βαθμοί του παι­διού σας, φροντίστε όμως να συμπεριλάβετε στη συζήτηση και το παιδί. Επεξεργαστείτε κάποιο σχέδιο – ίσως πρέπει να λύνει κάθε βράδυ ασκήσεις αριθμητικής, είτε έχει την άλ­λη μέρα μάθημα είτε όχι. Το παιδί πρέπει να συμ­φωνήσει, αλλιώς δεν θα φέρετε αποτέλεσμα.
Αισιοδοξείτε. Μην ανησυχείτε (τουλάχιστον όχι φανερά). Και δώστε στο παιδί να κατα­λάβει ότι δεν θα το «απαρνηθείτε».
Δείξτε κατανόηση αλλά και αντικειμενικό­τητα. Από τη δουλειά σας εσείς παραιτείστε, αλλά το παιδί πρέπει να πάει στο σχολείο κάθε μέρα, παρόλο που δεν τα πηγαίνει κα­λά στα μαθήματα.
Μην κάνετε θέμα τις πολύ καλές επιδόσεις κάποιου αδερφού (εκτός αν θέλετε να δημι­ουργήσετε οικογενειακή «βεντέτα»).
Πηγαίνετε στον γιατρό για να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα στην ακοή ή στην όραση του παιδιού σας.
– Αν νομίζετε ότι το παιδί πάσχει από μαθησιακή δυσκολία, ζητήστε από το σχολείο να το περάσει από αξιολόγηση.
ΣΗΜΕΙΟ ΚΛΕΙΔΙ: Δώστε έμφαση σε κάτι που γίνεται καλά. Αν το παιδί πάρει σ’ ένα διαγώνισμα πέντε, με άριστα το δέκα, τονίστε το πέντε που πι ρε. Πείτε του, «αυτό δείχνει ότι μπορείς να μάθεις».