Να επιστρέφουν οι μαθητές μας τα βιβλία, γιατί είναι έκφραση αγάπης προς τη γνώση! -Απόλυτα θετική είναι η ενέργεια του Υπουργείου Παιδείας για να επιστρέφουν οι μαθητές τα σχολικά βιβλία. Αλλά απαιτείται – όπως σε κάθε ενέργεια στην εκπαίδευση – ένα συγκεκριμένο σχέδιο με συστηματικότητα και μεθοδικότητα και να μην αποτελεί μια πρωτοβουλία του «φαίνεσθαι» και της προχειρότητας, μόνιμα χαρακτηριστικά στοιχεία της άσκησης της εκπαιδευτικής πολιτικής από τη σημερινή ηγεσία.
Προοδευτική Ενότητα Καθηγητών – Ν. Τσούλιας
• Υπονομεύει ευθέως τη σχολική λειτουργία και απαξιώνει τον παιδαγωγικό ρόλο των εκπαιδευτικών.
• Μεταφέρει ένα μήνυμα προς την κοινωνία ότι η σχέση των μαθητών, των νέων και των αυριανών πολιτών με το βιβλίο είναι σχέση στενά χρησιμοθηρική και σε κάθε περίπτωση δεν είναι σχέση γνώσης και μόρφωσης, γιατί πολύ απλά η σχέση μας με τη γνώση ή είναι σχέση ζωής ή απλά δεν υπάρχει!
• Προσθέτει ένα ανόητο και πολύ μεγάλο βάρος στην οικονομία της εκπαίδευσης, αφού δαπανώνται πόροι που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν άλλες πρωτοβουλίες των σχολείων ακόμα και τις εκδρομές των μαθητών. Το όφελος είναι ιδιαίτερα σημαντικό και μπορεί το Υπουργείο να κάνει μια οικονομική αποτίμηση του όλου προβλήματος, για να δούμε το μέγεθος μιας ανόητης σπατάλης.
Για να επιλύσουμε το πρόβλημα οφείλουμε να μεθοδεύσουμε τις ενέργειές μας με ένα σχέδιο και όχι με μια γενική συμβουλή «επιστρέψτε τα βιβλία». Συγκεκριμένα:
• Οι εκπαιδευτικοί όλων των σχολείων στην αρχή της σχολικής χρονιάς εξηγούμε στους μαθητές με συστηματικό τρόπο τα πολλαπλά οφέλη από την επιστροφή των βιβλίων, που ήδη έχουμε αναφέρει, και σε κάθε περίπτωση πρέπει να κάνουν συνείδηση στους μαθητές ότι τα πληρώνουν οι γονείς τους από χρήματα που δεν έχουν!
• Επισημαίνουμε να μην σημειώνουν στα βιβλία και να τα προσέχουν, για να μπορούν να έχουν αναγνωστική χρησιμότητα και μετά απ’ αυτούς.
• Στην περίπτωση που οι μαθητές θέλουν να κρατήσουν κάποια ή όλα τα βιβλία τους, για λόγους συναισθηματικούς ή και βαθιάς αγάπης προς αυτά και προς τη σχολική τους ζωή, μπορούν με ένα μικρό αντίτιμο να το κάνουν με διαδικασία που πρέπει να αναπτυχθεί σε κάθε σχολείο.
• Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να περνάμε κάποιο μήνυμα έστω και υποψίας μορφής τιμωρίας. Μια τέτοια κίνηση θα υπονομεύσει ευθέως την όλη προσπάθεια. Αντίθετα, πρέπει να πείσουμε τους μαθητές ότι είναι μια πράξη ορθολογισμού, μια άσκηση παιδαγωγικού περιεχομένου.
• Οι εκπαιδευτικοί με αφορμή αυτό το ζήτημα αναπτύσσουμε στοιχεία βιβλιοφιλικής κουλτούρας και αγάπης προς τη βασική πηγή της θεσμικής γνώσης και της βασικής μάθησης. Να τονίσουμε στους μαθητές ότι κάποτε θα νοσταλγούν αυτά τα βιβλία που συνδέθηκαν με τα παιδικά και εφηβικά όνειρά τους και με τις φιλοδοξίες τους, με τους φόβους τους και τις αγωνίες τους, με τις παρέες τους και τα συναισθήματά τους.
• Τα σχολικά βιβλία για να μπορούν να επαναχρησιμοποιούνται θα πρέπει να είναι πιο άρτια στο δέσιμό τους. Η θερμοκόλληση συχνά δεν είναι καλή.
• Στα πρώτα χρόνια εφαρμογής δεν πρέπει ούτε να είμαστε απόλυτοι – γιατί πρέπει να πέσουν σπόροι και σπόροι στα χέρσα και ερημωμένα χωράφια της βιβλιοφιλίας που χαρακτηρίζουν την κοινωνία μας – αλλά ούτε και χαλαροί, γιατί υπάρχει κίνδυνος να εξατμιστεί η όλη προσπάθεια.
Συμπερασματικά και ανεξάρτητα από το πώς θα κινηθεί το Υπουργείο…
Πιστεύουμε ότι, αν εμείς οι εκπαιδευτικοί εκφράσουμε την αγάπη μας και το πάθος μας προς το πιο ιερό αντικείμενο που έχουμε, το βιβλίο, και εμπνεύσουμε τους μαθητές μας προς το ξέφωτο της φιλαναγνωσίας και της βιβλιοφιλίας, θα επιτύχουμε. Απτή απόδειξη: Υπάρχουν σχολεία που υλοποιούν αυτή την πρωτοβουλία από τη δεκαετία του 1980!
• Αν εμείς οι εκπαιδευτικοί δεν διαπαιδαγωγούμε όχι μόνο θεωρητικά και εντός της σχολικής αίθουσας αλλά και με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, ποιοι άλλοι μπορούν να το κάνουν;
• Αν εμείς οι εκπαιδευτικοί και τα σχολεία δεν ζυμώνουμε τη μαγιά του μέλλοντος, πώς θα προκύψει το μέλλον της κοινωνίας μας, το «δικό μας» μέλλον;
