Σημαντικές αλλαγές στο σύστημα επιβολής προστίμων από τους επιθεωρητές του ΣΕΠΕ για την παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας, προβλέπει απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που υπεγράφη λίγο πριν τα Χριστούγεννα και δημοσιεύθηκε ήδη σε ΦΕΚ.

Η απόφαση, αλλάζει άρδην το πλαίσιο κυρώσεων και προστίμων για εκατοντάδες παραβάσεις όπως στέρηση αδείας, αδήλωτες υπερωρίες, υποδηλωμένη εργασία κ.α. Η νέα αρχιτεκτονική των προστίμων βασίζεται κατά κύριο λόγο στην βαρύτητα της παράβασης και το πλήθος των θιγόμενων εργαζόμενων, ενώ σημαντικό ρόλο διαδραματίζει επίσης, ο συνολικός αριθμός απασχολούμενων αποκλειστικά όμως μόνο όσων εργάζονται στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας (δηλαδή στην έδρα, το υποκατάστημα, το παράρτημα κλπ), η επανειλημμένη επιβολή κυρώσεων για παρόμοιες παραβάσεις, το καθεστώς απασχόλησης (πλήρης, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση) αλλά και η υπαιτιότητα (ο βαθμός ευθύνης για την τέλεση της παράβασης).

Ο συνδυασμός των παραγόντων αυτών οδηγεί και στα νέα κάθε φορά πρόστιμα. Η απόφαση που αναδιαμορφώνει εκ βάθρων το σύστημα που ίσχυε μέχρι πρότινος, στις περισσότερες περιπτώσεις, οδηγεί σε μικρότερα πρόστιμα, υπέρ των επιχειρήσεων με μεγάλο αριθμό εργαζόμενων. Σύμφωνα όμως με τον κ. Βρούτση και τη Γενική Γραμματέα του υπουργείου Εργασίας Άννα Στρατινάκη, τα πρόστιμα γίνονται δικαιότερα, απλούστερα και αποτρεπτικά για μελλοντικές παραβάσεις.

Τα πρόστιμα διαφοροποιούνται ανάλογα με το είδος της παράβασης αλλά και τον αριθμό των εργαζόμενων στην επιχείρηση. Έτσι, για παράδειγμα, υπάρχουν οι γενικές παραβάσεις που αφορούν το σύνολο του προσωπικού όπως είναι η εκπρόθεσμη κατάθεση συμπληρωματικού ή ετήσιου πίνακα προσωπικού και ωρών εργασίας, με πρόστιμα μεταξύ 500 και 3.000 ευρώ.

Στην περίπτωση της μη καταβολής δεδουλευμένων αποδοχών μέσω τραπεζικού λογαριασμού το πρόστιμο ορίζεται μεταξύ 1.000 – 4.000 ευρώ κ.α. Σε αυτές τις περιπτώσεις μάλιστα, δεν παίζει ρόλο το πλήθος των θιγόμενων εργαζομένων αλλά το συνολικό προσωπικό αποκλειστικά στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας. Συνολικά, στις περιπτώσεις παραβάσεων που δεν αφορούν μόνο ένα ή κάποιους εργαζόμενους, τα πρόστιμα κυμαίνονται από 300 έως 8.000 ευρώ (ανάλογα αν η επιχείρηση απασχολεί από 1-10 ή πάνω από 251 άτομα στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας).

Αλλά και για τις ατομικού χαρακτήρα παραβάσεις που θίγουν ατομικά τον κάθε εργαζόμενο θεσμοθετούνται συγκεκριμένα ποσά, τα οποία πολλαπλασιάζονται ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων που εμπλέκονται σε κάθε διακριτή παράβαση.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, πλέον, όλοι οι Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων με ασφάλεια δικαίου θα επιβάλλουν το ίδιο πρόστιμο.

Να σημειωθεί ότι μόνο το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία παραμένει σταθερό, στο ίδιο ύψος των 10.500 ευρώ, όπως πρόσφατα επανανομοθετήθηκε ήτοι με δυνατότητα έκπτωσης στα 2.000 ευρώ.

Σε ανακοίνωσή της η βουλευτής επικρατείας τομεάρχης Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης του ΣΥΡΙΖΑ Έφη Αχτσιόγλου έκανε λόγο για ένα ακόμη μεγάλο βήμα προς τα πίσω στην προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων με αποφάσεις της κυβέρνησης της ΝΔ.

Σύμφωνα με την πρώην υπουργό Εργασίας με την απόφαση τα πρόστιμα για παραβιάσεις ωραρίων και αδήλωτες υπερωρίες μειώνονται έως και 15 φορές, οι μεγάλες επιχειρήσεις που παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία αντιμετωπίζονται πλέον όμοια με τα μικρά συνοικιακά μαγαζιά, ενώ οι συστηματικοί παραβάτες της εργατικής νομοθεσίας αντιμετωπίζονται ευνοϊκότερα.

Σύμφωνα με την απόφαση, καθορίζονται νέες μέθοδοι υπολογισμού των επιβαλλόμενων προστίμων από τους Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων, με τη συνεκτίμηση κριτηρίων όπως:

– η σοβαρότητα της παράβασης,

– ο αριθμός των εργαζομένων,

– η επανειλημμένη επιβολή κυρώσεων για παρόμοιες παραβάσεις (τριών τουλάχιστον διοικητικών κυρώσεων που αφορούν διαφορετικούς χρονικά ελέγχους για ίδιες παραβάσεις κατά την τελευταία τριετία πριν από την ημερομηνία διενέργειας του ελέγχου),

– ο αριθμός των εργαζομένων που θίγονται,

– το μέγεθος της επιχείρησης,

– το καθεστώς απασχόλησης, και

– η υπαιτιότητα.

Σε ότι αφορά τις γενικές παραβάσεις, όπως η πλημμελής ή εκπρόθεσμη υποβολή, ή τήρηση, ή ανάρτηση, ή συμπλήρωση, ή κατάρτιση, ή επίδειξη βιβλίων, στοιχείων ή άλλων προβλεπόμενων εγγράφων και εντύπων, τα πρόστιμα διαμορφώνονται ως εξής:

α. Σε επιχείρηση/εργοδότη που απασχολεί από 1 έως 10 άτομα προσωπικό στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας, το συνολικό πρόστιμο για κάθε παράβαση ορίζεται:

– 300 ευρώ για χαμηλές,

– 500 ευρώ για σημαντικές,

– 1.000 ευρώ για υψηλές και

– 1.800 ευρώ για πολύ υψηλές παραβάσεις.

β. Σε επιχείρηση/εργοδότη που απασχολεί από 11 έως 20 άτομα προσωπικό στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας, το συνολικό πρόστιμο για κάθε παράβαση ορίζεται:

– 400 ευρώ για χαμηλές,

– 800 ευρώ για σημαντικές,

– 1.200 ευρώ για υψηλές και

– 2.000 ευρώ για πολύ υψηλές παραβάσεις.

γ. Σε επιχείρηση/εργοδότη που απασχολεί από 21 -50 άτομα προσωπικό στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας, το συνολικό πρόστιμο για κάθε παράβαση ορίζεται:

– 800 ευρώ για χαμηλές,

– 1.500 ευρώ για σημαντικές,

– 2.000 ευρώ για υψηλές και

– 3.000 ευρώ για πολύ υψηλές παραβάσεις.

δ. Σε επιχείρηση/εργοδότη που απασχολεί από 51 -150 άτομα προσωπικό στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας, το συνολικό πρόστιμο για κάθε παράβαση ορίζεται:

– 1.000 ευρώ για χαμηλές,

– 2.000 ευρώ για σημαντικές,

– 2.500 ευρώ για υψηλές και

– 4.000 ευρώ για πολύ υψηλές παραβάσεις.

ε. Σε επιχείρηση/εργοδότη που απασχολεί από 151 -250 άτομα προσωπικό στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας, το συνολικό πρόστιμο για κάθε παράβαση ορίζεται:

– 1.500 ευρώ για χαμηλές,

– 2.500 ευρώ για σημαντικές,

– 3.000 ευρώ για υψηλές και

– 6.000 ευρώ για πολύ υψηλές παραβάσεις.

στ. Σε επιχείρηση/εργοδότη που απασχολεί από 251 και άνω άτομα προσωπικό στον ελεγχόμενο τόπο εργασίας, το συνολικό πρόστιμο για κάθε παράβαση ορίζεται:

– 2.000 ευρώ για χαμηλές,

– 3.000 ευρώ για σημαντικές,

– 4.000 ευρώ για υψηλές και

– 8.000 ευρώ για πολύ υψηλές παραβάσεις.

Παραβάσεις ατομικού χαρακτήρα

Ως προς τις ατομικού χαρακτήρα παραβάσεις, το πρόστιμο υπολογίζεται ανά θιγόμενο εργαζόμενο, δηλαδή για κάθε παράβαση επιβάλλεται συνολικό πρόστιμο που προκύπτει με πολλαπλασιασμό του καθορισμένου ποσού προστίμου της κάθε παράβασης επί τον αριθμό των θιγομένων εργαζομένων. Σε περίπτωση επανειλημμένης επιβολής κυρώσεων για τέλεση ίδιων παραβάσεων στο παρελθόν από την επιχείρηση/εργοδότη, το συνολικό ποσό του προστίμου προσαυξάνεται κατά 5% στις χαμηλές, 10% στις σημαντικές, 15% στις υψηλές και 20% στις πολύ υψηλές παραβάσεις.