Οι καλές πρακτικές πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης για τις εξαρτήσεις στη σχολική τάξη, αλλά και η σχετική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, έχουν έρθει στο επίκεντρο της συνεργασίας του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) με το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ).

Εκτός από την υπογραφή σχετικού μνημονίου συνεργασίας, οι δύο φορείς διοργανώνουν σήμερα, Σάββατο, επιστημονική ημερίδα, με στόχο την ενημέρωση των εκπαιδευτικών και των γονέων, αλλά και τη μεταξύ τους διασύνδεση.

Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του ΙΕΠ, Γεράσιμος Κουζέλης, τόνισε ότι η σχέση συνεργασίας με το ΚΕΘΕΑ είναι μακρά, ωστόσο, τώρα επικαιροποιήθηκε, καθώς αλλάζουν οι ανάγκες, με την εξέλιξη και της τεχνολογίας. «Είναι πολύ σημαντική η δυνατότητα πρόληψης καταστάσεων μέσω της Εκπαίδευσης», είπε.

Επιπλέον, όμως, οι συνθήκες στην ελληνική κοινωνία έχουν επηρεάσει και τη σχολική κοινότητα. «Τα τελευταία χρόνια, η ελληνική κοινωνία περνάει δύσκολα και θα ήταν ουτοπία να φανταστούμε ότι δεν θα επηρεαστεί το σχολείο», επεσήμανε ο Αχιλλέας Ρούσσος, υπεύθυνος του Δικτύου Υπηρεσιών Πρόληψης και Έγκαιρης Παρέμβασης του ΚΕΘΕΑ και πρόσθεσε: «Έχουν δημιουργηθεί νέες ανάγκες για υποστηρικτικά πλαίσια σε όλο το σύστημα: παιδιά, γονείς, καθηγητές, διευθυντές…».

Η έννοια των εξαρτήσεων και της ασφάλειας στο σχολείο, εκτείνεται από τη βία και τον εκφοβισμό, ως τη χρήση ναρκωτικών ουσιών και την εξάρτηση από το διαδίκτυο. Για μοναδική, ίσως, φορά τα τελευταία χρόνια, αποτελεί καλή είδηση ότι η Ελλάδα φιγουράρει στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπης και πολύ χαμηλότερα του μέσου όρου σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, σε ό,τι αφορά τις εξαρτήσεις των μαθητών και τη βία στα σχολεία. «Στην Ευρώπη, είμαστε σε πάρα πολύ καλό σημείο, δεν μπαίνουμε καν σε σύγκριση. Ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με την κατανάλωση αλκοόλ», σχολίασε ο κ. Ρούσσος.

Αν και σε χαμηλά ποσοστά, το κυρίαρχο των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το ΚΕΘΕΑ, ποιο είναι; Σύμφωνα με τον κ. Ρούσσο, το κυρίαρχο πρόβλημα είναι η χρήση χασίς και μετά έρχονται το διαδίκτυο και άλλες συμπεριφορές.

Το επικίνδυνο, όμως, είναι ο υψηλός δείκτης αποδοχής. «Μας προβληματίζει το πώς θα εξελιχθεί αυτό στο μέλλον», σημείωσε. «Αλλά, το πρόβλημα δεν είναι τόσο οι ίδιοι οι χρήστες του χασίς, για παράδειγμα, όσο η ανοχή, η εξοικείωση και η φιλική διάθεση που έχουν τα παιδιά απέναντι σε αυτό. Δεν το εντάσσουν στην κατηγορία των εξαρτησιογόνων ουσιών. Η μάχη που δίνουμε στα σχολεία είναι να ροκανίσουμε την ασφάλεια και τη σιγουριά ότι δεν τρέχει τίποτα».

Η απενοχοποίηση ναρκωτικών ουσιών ή του αλκοόλ, όπως σημείωσε, είναι εξίσου μεγάλο πρόβλημα, όσο και το διαδίκτυο, που είναι κάτι πιο… «αόρατο».

«Το διαδίκτυο είναι πρόβλημα και συνεχώς αυξάνει, γιατί φαίνεται να μη δημιουργεί πρόβλημα. Δηλαδή: ο μαθητής που είναι στο διαδίκτυο είναι ένα πολύ ήσυχο παιδάκι, δεν δημιουργεί προβλήματα, στο σπίτι είναι ιδανικό παιδί γιατί δεν βγαίνει έξω, είναι στο κομπιούτερ., με αποτέλεσμα ο περίγυρος να αισθάνεται ασφαλής», επεσήμανε.

Και ο ρόλος του σχολείου; Σίγουρα κρίσιμος και γι’ αυτό η κατάρτιση και η επιμόρφωσή τους κρίνεται απαραίτητη. «Οι εκπαιδευτικοί είναι κρίσιμος παράγοντας στην αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων. Το βλέπουμε ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με τον σχολικό εκφοβισμό. Αυτό θα ήταν εντελώς διαφορετικό το ζήτημα, εάν οι εκπαιδευτικοί ήξεραν να το αντιμετωπίσουν σε επίπεδο πρόληψης και αναγνώρισης καταστάσεων», σχολίασε ο κ. Κουζέλης. Έτσι, η επιμόρφωση ή τα βιωματικά εργαστήρια, έρχονται να καλύψουν το κενό στο πώς οι εκπαιδευτικοί μπορούν να διαχειριστούν τις καταστάσεις αυτές, ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια και παράλληλα να δικτυωθούν, ώστε μέσω της συνεργασίας, να διαδοθούν οι καλές πρακτικές και ιδέες.

Η μεγάλη ανταπόκριση των εκπαιδευτικών στην ημερίδα, επιβεβαιώνει την ανάγκη πιο οργανωμένης επιμόρφωσης πάνω σε ζητήματα εξαρτήσεων και ασφάλειας στο σχολείο: για την εξάρτηση των μαθητών από το διαδίκτυο και τα video games, τα περιστατικά χρήσης στη σχολική κοινότητα και τη διαχείρισή τους, τη σχολική διαρροή και τις εξαρτήσεις, τις πολιτικές και τις καλές πρακτικές πρόληψης και αντιμετώπισης.

«Φαινομενικά είναι σταγόνα στον ωκεανό του εκπαιδευτικού συστήματος, να μιλήσεις σε 200 εκπαιδευτικούς», σημείωσε ο κ. Κουζέλης, ωστόσο χαρακτήρισε «καταλυτική» τη σημασία της κινητοποίησης του δυναμικού των εκπαιδευτικών και των γονέων. «Υπάρχει κενό στην επιμόρφωση, και έχουν ανάγκη οι εκπαιδευτικοί να δουν απαντήσεις. Γι’ αυτό κι διευρύναμε τη συνεργασία με το ΚΕΘΕΑ, ώστε εκτός από τις κρίσιμες παρεμβάσεις, να διευρύνουμε τη δυνατότητα να απευθυνθούμε στους εκπαιδευτικούς, μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα».