Και ακόμα, υπάρχουν παλιοί και νέοι εκπαιδευτικοί στο σχολείο μιας συγκεκριμένης εποχής;
Να είναι ταπεινός και ανοιχτός σε μετασχηματισμούς στη διάρκεια της καριέρας του, έτσι ώστε να εξελίσσεται διαρκώς – σημειώνοντας ότι ότι «η εξέλιξη του εκπαιδευτικού δε σημαίνει απλώς αλλαγή της συμπεριφοράς του αλλά και της προσωπικότητάς του» (A. Hargreaves & M. Fullan, H εξέλιξη των εκπαιδευτικών). Να έχει ερωτική σχέση με τη γνώση και την πνευματική καλλιέργεια – πέραν των ορίων της διδασκαλίας του και των γνωστικών αντικειμένων του. Και κυρίως, να αγαπά με πάθος το σχολείο και τους μαθητές του / τις μαθήτριές του. Είναι ουσιαστικά πεδία δημιουργίας μιας ακτινοβολούσας προσωπικότητας και μιας διαρκώς βελτιούμενης ταυτότητας. Αλλά αυτό δεν είναι και το όνειρο και η ομορφιά κάθε εκπαιδευτικού και κάθε ανθρώπου;
Συμπερασματικά και σε σχέση με το αρχικό μας ερώτημα: αν υπάρχει γενική ταυτότητα των εκπαιδευτικών ή προσωπική ταυτότητα του εκπαιδευτικού, εκτιμώ ότι συνυπάρχουν οι δύο ταυτότητες αλλά εκείνη που τελικά έχει τον κύριο και τον καθοριστικό λόγο είναι η προσωπική ταυτότητα. Και αυτό αποτελεί για κάθε εκπαιδευτικό μια μορφή ελευθερίας και δημιουργίας για την πνευματική του ολοκλήρωση και για την ως έναν βαθμό εννοημάτωση της ζωής του, αφού αυτή είναι ζυμωμένη σε μεγάλο βαθμό από τη σχέση του με το σχολείο και με την παιδεία.
