Ποτέ δεν φανταζόμουνα σε παλιότερες εποχές ότι θα υπάρξει ένα τεχνολογικό εύρημα που θα γίνει ο αγαπημένος μου καθημερινός σύντροφος, που θα είμαι μαζί του τις περισσότερες στιγμές της ημέρας και θα διευκολύνει τόσο πολύ το γράψιμο αλλά και το διάβασμα.

Του Νίκου Τσούλια


Ναι το λάπτοπ είναι το αποκούμπι μου και συνάμα το εφαλτήριό μου, για να καταγράφω και να αποθηκεύω κομμάτια της σκέψης μου και της ζωής μου, για να σημειώνω τους στοχασμούς μου και τις ονειροπολήσεις μου. Αν το έχω μαζί μου, νιώθω μια ασφάλεια ότι δεν θα πλήξω και δεν θα χαζεύω άσκοπα, ότι θα νιώθω όμορφα γιατί θα γράψω και θα διαβάσω χωρίς κανέναν περιορισμό.
Και είναι μια επαναστατική τεχνολογική επινόηση, γιατί ανέτρεψε υλικές δεσμεύσεις και χωροχρονικούς περιορισμούς. Τι εννοώ; Δεν χρειάζεται να ανησυχείς για χαρτί και για στυλό ούτε και για να έχεις μαζί σου τα απαραίτητα βιβλία και τους φακέλους των σημειώσεων σου. Όλα είναι εδώ, στη δική του μνήμη, που γίνεται συνεργατική στη δική σου μνήμη και φαντασία.
Όχι, η προνομιακή σχέση μου με τα βιβλία δεν υποχώρησε καθόλου – αντίθετα απέκτησε και νέα πεδία συνεύρεσης. Χιλιάδες ψηφιακά βιβλία είναι μαζί μου είτε στο σκληρό δίσκο είτε στην ιστοσελίδα μου και σε ξένα μπλογκ και ανά πάσα στιγμή είναι «προ των οφθαλμών μου».

Η πιο εντυπωσιακή ανατροπή στην άσκηση του γραψίματός μου είναι οι σημειώσεις μου και οι βιβλιογραφικές παραπομπές, που αποθησαυρίζω διαβάζοντας και γράφοντας καθετί το αξιοσημείωτο για τη δική μου πνευματική αξιολόγηση. Και είναι όλα διαθέσιμα σε χρόνο μηδενικό, αφού με μια σχετική οργάνωση σε ψηφιακούς φακέλους και υποφακέλους τα πάντα είναι προς άμεση χρήση.
Παλιότερα στους προ των νέων τεχνολογιών καιρούς , οι έντυπες αποδελτιώσεις και οι σημειώσεις επί των χαρτιών δεν μπορούσαν εύκολα να βρεθούν αλλά και η όποια χρησιμοποίησή τους απαιτούσε χάσιμο χρόνου και καινούργιο κάθε φορά κόπο με την αντιγραφή τους. Τώρα η εύρεσή τους και η εφαρμογή τους γίνεται άνετα χωρίς καμιά σημαντική προσπάθεια. Και όχι μόνο αυτό, αλλά η εύρεση συμπληρωματικών στοιχείων – πέραν των δικών μου καταγραφών – με τη χρήση των μηχανών αναζήτησης είναι ένας απέραντος κόσμος γνώσης και πληροφορίας.
Και θα ρωτηθώ, αν χάσω το λάπτοπ, τι γίνεται; Προφανώς, κάθε απώλεια σημαντικών στοιχείων μας, πνευματικών και υλικών, είναι ένα μείζον πρόβλημα. Αλλά υπάρχει λύση. Τα δημοσιευμένα κείμενά μου ή τα προς δημοσίευση στην ιστοσελίδα μου – τα οποία φτάνουν μέχρι το 2022 – είναι ασφαλή στη σχετική διαδικτυακή πλατφόρμα, είναι κάπου εκεί έξω στην πληροφοριόσφαιρα, δεν πιάνουν χώρο και όποτε τα θέλω τα βρίσκω. Προφανώς και αποθηκεύω κάθε τόσο το πολύτιμο ψηφιακό μου υλικό και τα κείμενά μου σε συμπληρωματικούς σκληρούς δίσκους, ενώ για τα πολύ καλά – κατά τη γνώμη μου – κείμενα υπάρχει και ο δρόμος της εκτύπωσης και της δημιουργίας και ψηφιακών αλλά και έντυπων βιβλίων. Αλλά ακόμα και για τα λιγότερο σημαντικά κείμενά μου υπάρχει η λύση της εκτύπωσης και της δημιουργίας έντυπων «βιβλίων» κατά θεματικές ενότητες.
Δεν μπορώ να μην αναφέρω τη θετική ανατροπή και το άνοιγμα νέων δυνατοτήτων που μου προσέφερε το λάπτοπ στην εκπαιδευτική μου λειτουργία. Μαγικό ραβδί άγγιξε τις τεχνικές δυνατότητες και τα μέχρι τότε χρησιμοποιούμενα εποπτικά εργαλεία. Η παραδοσιακή εικόνα της κιμωλίας και του πίνακα έπαψε να είναι η μοναδική αλλά και η κύρια διδακτική αναφορά και έγινε συμπληρωματική. Το εκπαιδευτικό μου και παράλληλο σ’ αυτό επιστημονικό και κοινωνικό υλικό εμπλουτιζόταν και ανανεωνόταν με περισσή ευκολία. Το Power point, τα video, τα σχεδιαγράμματα και οι εικόνες, ακόμα και οι ταινίες άλλαξαν το όλο «μεθοδολογικό παράδειγμά μου» και οι μαθητές είχαν πλέον τη δική τους τεχνολογία και πέραν αυτής για να παρακολουθήσουν και όχι κάτι παρωχημένο…
Και η παιδαγωγική αντίληψη, θα ρωτήσετε, δεν πήγε πίσω; Κι όμως συνέβη ακριβώς το αντίθετο – ενισχύθηκε σε σημαντικό βαθμό για δύο κυρίως λόγους. α) Με την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών απελευθερώθηκε σημαντικός χρόνος από τη διδασκαλία και έτσι δεν υπήρχε άγχος για την ολοκλήρωση της μαθησιακής ύλης. β) Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών έδωσε τη δυνατότητα να εφαρμοστούν πλείστα όσα νέα εργαλεία από την ιστορία της παιδαγωγικής αλλά και της επιστημολογίας με αποτέλεσμα να υπάρξει μια θαυμαστή σύζευξη της παράδοσης και της καινοτομίας.
Αναλογίζομαι πόσο πιο δημιουργική θα ήταν τόσο η εκπαιδευτική μου λειτουργία όσο και η προσωπική άσκηση γραφής και διαβάσματος αν είχα το λάπτοπ από την αρχή της καριέρας μου στη δεκαετία του 1980. Και έτσι, αγαπητό λάπτοπ, πρέπει να απαντήσουμε και στη χθεσινή έλλειψή σου, να αναπληρώσουμε τις χαμένες ευκαιρίες και να δημιουργούμε ένα όλο και πιο όμορφο ταξίδι στη γνώση και στην παιδεία…