Πίνακας περιεχομένων

Συσχέτιση χημικών PFAS με υψηλότερη πίεση στην εφηβεία δείχνει νέα αμερικανική μελέτη

Μια εκτενής αμερικανική μελέτη φέρνει στο φως ενδείξεις ότι η έκθεση εμβρύων σε συγκεκριμένες χημικές ουσίες, γνωστές ως PFAS, μπορεί να συνδέεται με αυξημένη αρτηριακή πίεση κατά την εφηβεία.

Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of the American Heart Association» και παρουσιάστηκαν στο ετήσιο Συνέδριο της Εταιρείας Επιδημιολογικής Έρευνας που διεξήχθη στη Βοστώνη.

Δείτε ακόμη 

Τι είναι τα PFAS και πού τα συναντάμε

Οι PFAS (πολυφθοριωμένες αλκυλοουσίες) αποτελούν μια ευρεία κατηγορία χημικών που κατασκευάζονται συνθετικά και χρησιμοποιούνται ευρέως για τις ανθεκτικές τους ιδιότητες απέναντι στο νερό, το λάδι και τους λεκέδες. Εντοπίζονται σε καθημερινά αντικείμενα, όπως αντικολλητικά σκεύη, συσκευασίες τροφίμων, υφάσματα με αδιάβροχη επεξεργασία, χαλιά και προϊόντα προσωπικής φροντίδας. Λόγω της χημικής τους σταθερότητας, αποκαλούνται συχνά «παντοτινά χημικά», αφού δεν αποσυντίθενται εύκολα και μπορούν να παραμείνουν για μακρό διάστημα στο περιβάλλον και στον ανθρώπινο οργανισμό.

Πώς σχετίζεται η προγεννητική έκθεση με την πίεση

Η ερευνητική ομάδα μελέτησε δεδομένα από 1.094 παιδιά που συμμετείχαν στη μακροχρόνια μελέτη Boston Birth Cohort, η οποία παρακολουθείται επί 12 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, συλλέχθηκαν και αναλύθηκαν περισσότερες από 13.000 μετρήσεις αρτηριακής πίεσης, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε προγραμματισμένες παιδιατρικές επισκέψεις.

Η μελέτη εστίασε στην προγεννητική έκθεση σε PFAS, με βάση δείγματα αίματος που είχαν συλλεχθεί από τις μητέρες εντός τριών ημερών από τον τοκετό. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσο υψηλότερα ήταν τα επίπεδα PFAS στο μητρικό αίμα, τόσο μεγαλύτερη ήταν η συσχετιζόμενη αύξηση της αρτηριακής πίεσης των παιδιών στην ηλικία των 13 έως 18 ετών. Συγκεκριμένα, η συστολική πίεση αυξανόταν κατά 1,39 έως 2,78 εκατοστιαίες μονάδες και η διαστολική από 1,22 έως 2,54 εκατοστιαίες μονάδες, όταν η συγκέντρωση των PFAS διπλασιαζόταν.

Δείτε επίσης 

Η επίδραση των PFAS στην αρτηριακή πίεση φαίνεται να είναι πιο έντονη σε ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες. Τα αγόρια και τα παιδιά που γεννήθηκαν από μη ισπανόφωνες μαύρες μητέρες παρουσίασαν μεγαλύτερη ευαισθησία, με τον σχετικό κίνδυνο για αυξημένη αρτηριακή πίεση να ανεβαίνει κατά 6% έως 8% σε αυτές τις υποομάδες.

Επιστημονικές επισημάνσεις για τους κινδύνους

Ο Τζάστιν Ζαχαράια, αναπληρωτής καθηγητής Παιδιατρικής Καρδιολογίας στο Baylor College of Medicine και πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας που εξέδωσε το 2024 δήλωση για την επίδραση του περιβάλλοντος στην παιδιατρική καρδιολογία, επισημαίνει ότι τέτοιες χημικές ουσίες μπορεί να παρεμβαίνουν στη λειτουργία των ορμονών.

Όπως δηλώνει, αυτή η ορμονική διαταραχή ενδέχεται να επηρεάζει την ανάπτυξη των εφήβων, περιλαμβανομένων των επιπέδων αρτηριακής πίεσης. Τονίζει επίσης ότι είναι ήδη γνωστό πως τα αγόρια και τα μαύρα παιδιά αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο υπέρτασης, και η έκθεση σε PFAS ίσως επιδεινώνει την προδιάθεση αυτή.

Αναγκαίες οι πολιτικές παρεμβάσεις

Παρότι οι καταναλωτές μπορούν σε κάποιο βαθμό να μειώσουν την έκθεσή τους, επιλέγοντας προϊόντα χωρίς PFAS, οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι οι πραγματικά ουσιαστικές αλλαγές προϋποθέτουν παρεμβάσεις σε επίπεδο πολιτείας. Η ρύθμιση της χρήσης των PFAS σε βιομηχανικά και καταναλωτικά προϊόντα, όπως και η αυστηρότερη εποπτεία της ποιότητας του πόσιμου νερού, κρίνονται απαραίτητες για τη μείωση της επιβάρυνσης του πληθυσμού.
Οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι η μελέτη έχει ορισμένους περιορισμούς. Η αξιολόγηση της έκθεσης σε PFAS βασίστηκε σε ένα μόνο δείγμα αίματος από τη μητέρα, το οποίο λήφθηκε λίγες ημέρες μετά τον τοκετό. Επιπλέον, λιγότερα παιδιά είχαν διαθέσιμα δεδομένα για αρτηριακή πίεση στην εφηβεία σε σχέση με την πρώιμη παιδική ηλικία, κάτι που περιορίζει εν μέρει την εμβέλεια των συμπερασμάτων.