Σημαντικές στερήσεις για χιλιάδες παιδιά μέχρι 15 ετών: Τι αποκαλύπτει η ΕΛΣΤΑΤ

Πίνακας περιεχομένων

Σημαντικές δυσκολίες στην κάλυψη βασικών αναγκών για τα παιδιά έως 15 ετών καταγράφει η ετήσια έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για το 2024, η οποία βασίζεται στα εισοδήματα του 2023. Τα στοιχεία αποκαλύπτουν τη δυσχερή οικονομική πραγματικότητα χιλιάδων οικογενειών με ανήλικα παιδιά και φωτίζουν τις ανισότητες μεταξύ φτωχού και μη φτωχού πληθυσμού σε μια σειρά καθημερινών και θεμελιωδών ζητημάτων.

Αδυναμία κάλυψης βασικών αναγκών σε ένδυση, διατροφή και αναψυχή

Το 2,5% των νοικοκυριών με τουλάχιστον ένα παιδί έως 15 ετών δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν καινούρια ρούχα για τα παιδιά τους. Το ποσοστό αυτό εκτοξεύεται στο 8,3% μεταξύ των φτωχών νοικοκυριών, ενώ περιορίζεται στο 0,8% για τα μη φτωχά.

Δείτε εδώ ΕΕΤΑΑ Παιδικοί Σταθμοί ΕΣΠΑ 2025 2026: Πότε ξεκινούν οι αιτήσεις

Παρόμοια εικόνα αποτυπώνεται και στο θέμα των υποδημάτων, με το 2,2% να μην μπορεί να προσφέρει δύο ζευγάρια παπούτσια στο σωστό νούμερο. Στους φτωχούς, το ποσοστό φτάνει το 6%, ενώ στους μη φτωχούς διαμορφώνεται στο 1,1%.

Ανησυχητική είναι και η κατάσταση όσον αφορά τη διατροφή: το 2,7% των νοικοκυριών δεν έχει τα μέσα για να προσφέρει φρούτα και λαχανικά καθημερινά, ενώ το 10,4% δεν μπορεί να καλύψει ένα καθημερινό γεύμα με κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι. Στις φτωχές οικογένειες, οι αντίστοιχες τιμές είναι 8,1% και 31,7%, ενώ στους μη φτωχούς 1,3% και 4,5%.

Η πρόσβαση σε υπαίθριες δραστηριότητες αποτελεί πολυτέλεια για αρκετές οικογένειες. Σχεδόν 1 στα 10 παιδιά (9,6%) δεν διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό για εξωτερικά παιχνίδια και δραστηριότητες αναψυχής. Στις φτωχές οικογένειες, το ποσοστό αυτό φτάνει το 29,9%, σε αντίθεση με το 4% στους μη φτωχούς.

Περιορισμένη πρόσβαση σε παιχνίδια, βιβλία και πολιτιστικές δραστηριότητες

Το 4,8% των νοικοκυριών δεν μπορεί να εξασφαλίσει παιχνίδια εσωτερικού χώρου στα παιδιά τους, με τη φτώχεια να αυξάνει το ποσοστό αυτό στο 14,4%. Αντίθετα, στα μη φτωχά νοικοκυριά, μόνο το 2,1% αντιμετωπίζει τέτοια έλλειψη.

Σχετικά με τα εξωσχολικά βιβλία, το 5,7% των οικογενειών δηλώνει οικονομική αδυναμία στην αγορά τους. Ανάμεσα στους φτωχούς, το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει το 17,4%, ενώ στους μη φτωχούς είναι μόλις 2,4%.

Η συμμετοχή σε δραστηριότητες αναψυχής είναι ουσιαστικά εκτός δυνατοτήτων για το 74,8% των φτωχών οικογενειών, έναντι μόλις 10,7% στους μη φτωχούς. Συνολικά, το 24,6% των νοικοκυριών με παιδιά έως 15 ετών δηλώνει πως δεν μπορεί να καλύψει τέτοιου είδους δραστηριότητες.

Αξιοσημείωτη είναι και η στέρηση κοινωνικής συμμετοχής: το 16,6% των οικογενειών δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να οργανώσει γιορτές ή γενέθλια για τα παιδιά, ενώ το 6,3% δεν μπορεί να τα προσκαλεί φίλους για παιχνίδι ή φαγητό. Στα φτωχά νοικοκυριά, τα ποσοστά ανέρχονται σε 49,2% και 16,1% αντίστοιχα. Στους μη φτωχούς, περιορίζονται σε 7,5% και 3,6%.

Διαβάστε ακόμη Ανησυχητικά τα στοιχεία για την ψυχική υγεία των παιδιών – Ποιές είναι οι αιτίες

Δυσκολίες σε σχολικές εκδηλώσεις, διακοπές και συνθήκες μελέτης

Το 60,3% των φτωχών οικογενειών δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες των παιδιών για διακοπές μιας εβδομάδας, έναντι 16,5% για τους μη φτωχούς. Συνολικά, το 26% των νοικοκυριών με παιδιά έως 15 ετών δεν έχει αυτή τη δυνατότητα.

Σε ό,τι αφορά τις σχολικές εκδρομές και εκδηλώσεις που έχουν κόστος, το 43,2% των φτωχών οικογενειών δηλώνει αδυναμία συμμετοχής, ενώ το ποσοστό στους μη φτωχούς είναι 5,7%. Σε επίπεδο γενικού πληθυσμού, η δυσκολία φτάνει το 14,1%.

Επιπλέον, το 8,3% των νοικοκυριών δεν διαθέτει κατάλληλο χώρο στο σπίτι για τη μελέτη των παιδιών. Το πρόβλημα αυτό αγγίζει το 12,4% στους φτωχούς και το 7,1% στους μη φτωχούς.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι οικονομικές δυσκολίες εντοπίζονται εντονότερα σε οικογένειες με δύο παιδιά, τόσο σε σχέση με τις βασικές ανάγκες όσο και με τη συμμετοχή σε σχολικές δραστηριότητες και τη διαμόρφωση χώρου μελέτης στο σπίτι.

Υψηλή η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, με εξαίρεση τις καθυστερήσεις και το κόστος

Παρά τις ευρύτερες δυσκολίες, η πλειονότητα των παιδιών εμφανίζεται σε πολύ καλή ή καλή κατάσταση υγείας (98,9%), ενώ μόλις το 0,6% έχει μέτρια και το 0,5% κακή ή πολύ κακή υγεία. Μόνο το 0,3% είχε μακροχρόνιο περιορισμό δραστηριοτήτων λόγω προβλήματος υγείας.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 45,9% των νοικοκυριών χρειάστηκε ιατρική φροντίδα για τα παιδιά τους τον τελευταίο χρόνο, με το 0,6% να μην καταφέρνει να την εξασφαλίσει. Ο βασικός λόγος αυτής της αδυναμίας (87,7%) ήταν οι μεγάλες λίστες αναμονής και η καθυστερημένη διαθεσιμότητα ραντεβού.

Παράλληλα, οδοντιατρική, στοματολογική ή ορθοδοντική εξέταση ή θεραπεία χρειάστηκε το 31% των νοικοκυριών, όμως το 3,3% δεν την εξασφάλισε, κυρίως λόγω κόστους (84,9%).

Συνολικά, η έρευνα αποτυπώνει με ακρίβεια τις πολλαπλές διαστάσεις της παιδικής φτώχειας στην Ελλάδα, αναδεικνύοντας τις καθημερινές ελλείψεις που αντιμετωπίζουν πολλά παιδιά τόσο σε υλικά αγαθά όσο και σε ευκαιρίες ανάπτυξης, συμμετοχής και υγείας.

Δείτε αναλυτικά την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ