ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑ
O IΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑΣ
1. Σήμερα, αδελφοί μου χριστιανοί, 13 Νοεμβρίου εορτάζουμε την μνήμη του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Τον είπαν «χρυσόστομο» για το «χρυσό» του στόμα, που έλεγε λόγια γεμάτα χάρη Θεού, λόγια που έβγαιναν από καρδιά καθαρή και νού φωτισμένο από το Άγιο Πνεύμα. Φανταστείτε ότι οι χριστιανοί της εποχής του έλεγαν: «Προτιμώτερο να σβήσει ο ήλιος, παρά να κλείσει το στόμα του Χρυσοστόμου»!
2. Με την ευκαιρία της μνήμης αυτού του ιερού πατρός θέλω, αδελφοί χριστιανοί, να σας παρουσιάσω με λίγα και απλά λόγια μια μικρή, αλλά πολύ ωραία και ωφέλιμη ομιλία του.
Στην ομιλία του αυτή ο άγιος Χρυσόστομος αρπάζεται από τον λόγο του Κυρίου, που είπε στους μαθητές Του να «προσέχουν από τους ψευδοπροφήτες, που έρχονται σ᾽ αυτούς με ένδυμα προβάτων, αλλά από μέσα τους είναι λύκοι άρπαγες» (Ματθ. 7,15). Δηλαδή, είναι υποκριτές. Και με αφορμή, λοιπόν, τον λόγο αυτό ο ιερός πατέρας ομιλεί για τους υποκριτές, γι᾽ αυτούς που προσπαθούν με το επίπλαστο καλό σχήμα τους να παραπλανήσουν τους άλλους ότι είναι καλοί. Αλλά είναι «ματαιόπονοι» αυτοί που κάνουν αυτό, λέγει ο Χρυσόστομος. Άδικα, δηλαδή, κουράζονται, γιατί το αν είναι στην πραγματικότητα καλοί θα το αποδείξουν με τα έργα τους. Γι᾽ αυτό και είπε ο Χριστός περί των ψευδοπροφητών ότι «από των καρπών επιγνώσεσθε αυτούς» (Ματθ. 7,16). Από τα έργα τους, από την ζωή τους γνωρίζονται οι άνθρωποι ποιοί είναι. Έτσι λέει και ο Χρυσόστομος στον υποκριτή, που προσποιείται τον καλό: «Δεν θα ξεφύγεις ότι είσαι πικρός, έστω και αν προσποιείσαι πολύ ότι είσαι γλυκός»! Ο Θεός θέλει να «αληθεύουμε», να παρουσιαζόμαστε, δηλαδή, αυτοί που είμαστε και όχι να προσποιούμαστε. Το να «αληθεύουμε» είναι «αρεστό στον Θεό παραπάνω από τα αίματα των θυσιών» (Παρ. 21,3)!
4. «Φύγωμεν το επίπλαστον σχήμα», λέγει καθαρά και επίμονα ο Χρυσόστομος. Είναι μερικοί οι οποίοι από το πλαστό τους σχήμα, είτε της σεμνής ενδυμασίας τους είτε του τρόπου τους, υποκρίνονται και φαίνονται ως καλοί και επαινούνται από τους άλλους. Όμως ο Θεός βλέπει την καρδιά και κατά την ημέρα της κρίσεως, τότε, λέγει ο Χρυσόστομος, «ουκ έτι σχήμα ζητείται, αλλά έργα. Εκεί τα έργα ζητείται, ουκ έτι το σεμνόν σχήμα». Και λέγει στην συνέχεια και το εξής φοβερό, αλλά αληθινό λόγο ο άγιος πατέρας: «Μάλλον δε μείζονα την κόλασιν και το κατάκριμα έξομεν, το μεν σχήμα το σεμνόν φορέσαντες, τα δε έργα του σχήματος μη πονήσαντες»!… Αν, λέγει παρακάτω ο άγιος, επιθυμείς το σεμνό σχήμα και το όνομα του Χριστιανού, μη σταματάς σ᾽ αυτό, αλλά αγωνίσου να τηρήσεις τις ομολογίες, τις επαγγελίες που έδωσες, όταν έγινες Χριστιανός. Η επαγγελία πρέπει να βεβαιώνεται με έργα»! Ας φοβηθούμε, χριστιανοί μου, από την περίπτωση του Ανανία και της Σαπφείρας, που θανατώθηκαν, γιατί δεν τήρησαν την επαγγελία τους, την υπόσχεσή τους στον Θεό. Ας μην απατάμε, λοιπόν, αδελφοί, ούτε τον εαυτό μας ούτε τους άλλους με τον εξωτερικό υποκριτικό μας τρόπο, με ένα επίπλαστο σχήμα ευσεβείας ότι είμαστε καλοί, χωρίς να τηρούμε τις υποσχέσεις μας και υποχρεώσεις μας ως χριστιανοί.
5. Οι υποσχέσεις που δώσαμε στον Θεό είναι «κειμήλια», που ανήκουν σ᾽ Αυτόν και όταν δεν τις τηρούμε είναι σαν να τις κλέπτουμε από τον Θεό και λοιπόν είμαστε «ιερόσυλοι». Έτσι λέγει ο Χρυσόστομος στην ομιλία που σας αναλύω, αδελφοί μου χριστιανοί. Μη τηρούντες ο καθένας μας τις υποσχέσεις μας στον Θεό γινόμαστε«ιερόσυλοι». Και η αλήθεια είναι ότι «πάντες επηγγειλάμεθα και πάντες επαγγελίας εσμέν χρεώσται». Όλοι είμαστε ένοχοι απέναντι Θεού. Γι᾽ αυτό ας αγωνιστούμε όλοι να εκπληρώσουμε τις υποσχέσεις μας.«Είναι ανάγκη – λέγει ο Χρυσόστομος –όσοι υποσχέθηκαν την παρθενία, να εξασκήσουν παρθενία· οι έγγαμοι να έχουν την μεταξύ τους αγάπη που υποσχέθηκαν και την σωφροσύνη. Γιατί όποιος υποσχέθηκε την παρθενία και όμως αρνήθηκε την υπόσχεσή του αυτή, την επαγγελία του αυτή, είναι ένοχος για το ότι αθέτησε την πρώτη πίστη. Το ίδιο και εμείς οι ιερείς, – μας λέγει ο άγιος πατέρας – πρέπει να αγωνιζόμαστε να έχουμε ευάρεστο στον Θεό την ιερωσύνη μας». Και μάλιστα για μας τους ιερείς, χριστιανοί μου, επιμένει περισσότερο ο άγιος Χρυσόστομος, γιατί αλλοίμονό μας. Εμάς τους ιερείς μας τίμησε πολύ ο Θεός· μας έδωσε «παρακαταθήκην» και γι᾽ αυτό πρέπει να αγωνιζόμαστε πολύ «μη εν τινι πταίσαι, μηδέ υφείλασθαι (= να μην υποκλέψουμε) της επαγγελίας, αλλά μετά ακριβείας αποδούναι την επαγγελίαν σπουδάσωμεν». Και καταλήγει στο συμπέρασμά του ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγοντας: «Μη νομίσουμε ότι το να είμαστε χριστιανοί σημαίνει να σταματάμε στο σεμνό σχήμα· όχι να αναπαυόμαστε απ᾽ αυτό και να μένουμε σ᾽ αυτό, αλλά να πιστοποιούμε το χριστιανικό μας όνομα με έργα καλά, έργα αληθείας και δικαιοσύνης. Έτσι θα δεχθούμε την αμοιβή από τον Χριστό, του Οποίου η δόξα είναι στους αιώνες».
Με πολλές ευχές
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
