Στην χώρα μας η εφαρμογή των μνημονίων αποτέλεσε εργαστήριο παραγωγήςμιας ακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Οι κοινωνικές προεκτάσεις αυτής της πολιτικής είναι δραματικές για τους εργαζομένους, ήταν όμως ακόμη πιο δραματικές για την πιο ευαίσθητη ομάδα πολιτών, τους νέους.

Βιώνοντας το τελευταίο διάστημα τους εκβιασμούς που ασκήθηκαν για τη συνέχιση αυτής της πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΔΝΤ, μέσω της υπογραφής της νέας συμφωνίας με την κυβέρνηση, αντιλαμβανόμαστε πλέον με βιωματικό τρόπο την αλήθεια πως αυτή η πολιτική πρέπει οριστικά να σταματήσει, να ανατραπεί.

Οι σημαντικότερες επιπτώσεις αυτής της πολιτικής στην παιδεία είναι οι περικοπές των δαπανών και η τεράστια υποχρηματοδότηση, οι παρεμβάσεις και οι αλλαγές στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης με αντιεκπαιδευτικό πρόσημο και οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών.

Την τελευταία διετία οι αγώνες μας κορυφώθηκαν ενάντια στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας. Το τελευταίο διάστημα το σ.κ. των εκπαιδευτικών κατέγραψε σημαντικές κατακτήσεις.

Η λήξη της διαθεσιμότητας και η κατάργηση του ίδιου του βάρβαρου αυτού θεσμού με το νόμο 4325/15 και η επαναφορά των εκπαιδευτικών και των πενήντα ειδικοτήτων της δευτεροβάθμιας τεχνικής – επαγγελματικής εκπαίδευσης, που είχαν καταργηθεί σε μια νύχτα, καθώς και η επαναλειτουργία των τομέων και των ειδικοτήτων υγείας πρόνοιας, αισθητικής-κομμωτικής και εφαρμοσμένων τεχνών, οι οποίες με το νόμο 4327/15 επαναλειτουργούν στα ΕΠΑΛ, αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες νίκες του εκπαιδευτικού κόσμου.Όλους αυτούς τους 22 μήνες σκληρών και ανυποχώρητων αγώνων το δίκαιο των αιτημάτων μας έδινε σε όλους δύναμη κι ελπίδα. Υποδειγματικός αγώνας, που συσπείρωσε τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς, που αυτοοργανώθηκαν με τις συντονιστικές τους επιτροπές σε σταθερή συνεργασία και αλληλοτροφοδότηση με τις ΕΛΜΕ και την ΟΛΜΕ.

Σημαντική και πρωτοπόρα δράση αναπτύξαμε επίσης απέναντι στο αντιεκπαιδευτικό θεσμικό πλαίσιο της αξιολόγησης –χειραγώγησης των εκπαιδευτικών και της αυτοαξιολόγησης– αξιολόγησης των σχολείων. Με νέες μορφές αγώνα, όπως οι αποκλεισμοί και οι ακυρώσεις των σεμιναρίων των στελεχών της εκπαίδευσης, οι αποφάσεις των συλλόγων διδασκόντων για τη μη συμμετοχή που οδήγησαν στο υπουργικό «εντέλεσθε» και τέλος η πολύμηνη απεργία – αποχή από κάθε διαδικασία με την οποία υλοποιούνταν το θεσμικό πλαίσιο της ατομικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Οι κινητοποιήσεις μας οδήγησαν στην καθυστέρηση και στο μπλοκάρισμα αυτών των σχεδιασμών, αλλά και στην απαξίωση των σχετικών διαδικασιών. Και οι αγώνες μας έφεραν αποτελέσματα με το πάγωμα και την προωθούμενη νομοθετική κατάργηση του μεγαλύτερου μέρους του θεσμικού πλαισίου της.

Σημαντική τομή, που αποτελεί επίσης νίκη του κινήματός μας, με θετική επίδραση στους μαθητές/μαθήτριες αλλά και συνολικά στη λειτουργία του σχολείου, είναι καιη κατάργηση της τράπεζας θεμάτων και του εξεταστικού στο λύκειο.

Στο 17ο συνέδριο επιβεβαιώθηκε η σημαντική διεθνής καταξίωση και ακτινοβολία της ΟΛΜΕ για τους αγώνες και τη δράση της, με την παρουσία αντιπροσωπειών συνδικάτων εκπαιδευτικών από όλο τον κόσμο. Συγκεκριμένα, τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου οργανώθηκε μια διεθνής συνάντηση στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι από τη Βρετανία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Τουρκία, την Κύπρο, την Γερμανία, την Αργεντινή, τη Σερβία, την Πορτογαλία και την Παγκόσμια Συνομοσπονδία των Εκπαιδευτικών (EducationInternational). Οι εκπρόσωποι των ξένων συνδικάτων εξέφρασαν τη συμπαράστασή τους στους αγώνες των Ελλήνων εκπαιδευτικών αλλά και ολόκληρου του ελληνικού λαού ενάντια στις πολιτικές λιτότητας και περικοπών. Αναφέρθηκαν επίσης στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί και το εκπαιδευτικό σύστημα στις χώρες τους, καθώς και στους δικούς τους αγώνες ενάντια στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.

Φέροντας αυτή τη βαριά ιστορική κληρονομιά της ιστορίας της ΟΛΜΕ, καλείται σήμερα το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα των καθηγητών να αντιμετωπίσει τις εξαιρετικά δυσμενείς εξελίξεις, που κορυφώθηκαν κατά τη διάρκεια της επιβολής της πολιτικής των μνημονίων στην Ελλάδα. Να θέσει τέλος με τους αγώνες του, οριστικά και αμετάκλητα, στην αμφισβήτηση και υπονόμευση δικαιωμάτων και κατακτήσεων, που υπήρξαν καρποί πολύχρονων συλλογικών αγώνων. Να ανοίξει το δρόμο στην ουσιαστική αναβάθμιση των εκπαιδευτικών, που διαρκώς υποβαθμίζονται και συρρικνώνονται.

Εκπαιδευτικοί, μαθητές και γονείς συνειδητοποιούμε μέρα τη μέρα τη δύσκολη κατάσταση, εντοπίζουμε τις αιτίες, προβλέπουμε τις μελλοντικές επιπτώσεις. Και δραστηριοποιούμαστε συλλογικά, δημιουργώντας μια ανθρώπινη ασπίδα προστασίας για το δημόσιο σχολείο. Χωρίς μνημόνια, χωρίς λιτότητα και περικοπές και με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και όχι τα κέρδη των επιχειρήσεων. Σταθερά προσανατολισμένοι στα αιτήματα αιχμής που αποτέλεσαν και τους άξονες των αγώνων των τελευταίων χρόνων, συνεχίζουμε τους αγώνες μας για την οριστική κατάργηση των πολιτικών των μνημονίων, της λιτότητας και των περικοπών.

Παρά τις δυσκολίες της συγκυρίας, το Συνέδριο κατέληξε στην επικαιροποίηση των θέσεων του κλάδου σε βασικά εργασιακά και εκπαιδευτικά προβλήματα και έδωσε το στίγμα της αγωνιστικής αντιμετώπισής τους.

Επαναβεβαιώθηκαν οι αποφάσεις του 16ου συνεδρίου, των ενδιάμεσων αποφάσεων γενικών συνελεύσεων των προέδρων των ΕΛΜΕ της διετίας 2013-15, αλλά και των υπομνημάτων προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. Σύμφωνα με τα παραπάνω, αιτήματα αιχμής της ομοσπονδίας παραμένουν: η κατάργηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου της αξιολόγησης σχολείων και εκπαιδευτικών, η κατάργηση του ν.4186/13 και η υιοθέτηση των εκπαιδευτικών προτάσεων της ΟΛΜΕ, η οικονομική αναβάθμιση των εκπαιδευτικών, η επιστροφή των απωλειών σε μισθούς και συντάξεις, η αύξηση των δαπανών για την παιδεία, η μείωση του αριθμού μαθητών στο τμήμα, η επαναφορά του ωραρίου, οι μόνιμοι διορισμοί που να καλύπτουν τις ανάγκες, τα πλήρη δικαιώματα στους αναπληρωτές κ.λπ.

Οι δυνάμεις των ΣΥΝΕΚ έπαιξαν βασικό ρόλο στην εξέλιξη και το θετικό προσανατολισμό του Συνεδρίου. Βέβαια, δεν έλειψαν και αρνητικές πλευρές, όπως η μη ψήφιση πλαισίου υποστηρικτικού του «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα, καθώς κάποιοι επέμειναν σε παραταξιακές αναλύσεις που δεν συσπειρώνουν,καθώς και η μείωση της ήδη εξαιρετικά χαμηλής ετήσιας συνδρομής στην ΟΛΜΕ σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα που δεν βοηθά στην οικονομική αυτοδυναμία της ομοσπονδίας, η οποία είναι απαραίτητη ιδιαίτερα αυτή την κρίσιμη περίοδο που διανύουμε κατά την οποία τα συνδικάτα οφείλουν να ανταποκρίνονται στις αυξημένες ανάγκες των μελών τους.

Στα αποτελέσματα καταγράφηκε σημαντική άνοδος των δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Συγκεκριμένα,οι Συνεργαζόμενες Εκπαιδευτικές Κινήσεις (ΣΥΝΕΚ) κατέκτησαν για δεύτερη φορά την πρώτη θέση (35,5%) αυξάνοντας σημαντικά το ποσοστό των αντιπροσώπων τους κατά 6,4% μονάδες, ως αποτελέσματα της συνεπούς τους στάσης στους αγώνες για τα μεγάλα προβλήματα του δημόσιου σχολείου και των εκπαιδευτικών. Είναι φανερή η μεγάλη πτώση (κατά 30%) των δυνάμεων της ΠΕΚ (πρώην ΠΑΣΚ), που δεν θα εκπροσωπείται πια, για πρώτη φορά, στο ΔΣ της ΟΛΜΕ. Πτώση περίπου 20% είχε και τοΠΑΜΕ, εκτιμώ ως αποτέλεσμα της αλλοπρόσαλλης και αντι-ενωτικής πολιτικής του, ιδιαίτερα στο χώρο της ΟΛΜΕ.Μικρότερη πτώση είχε η ΔΑΚΕ, η οποία με τη αλλαγή της κυβέρνησης προσπάθησε να αναδειχθεί, χωρίς επιτυχία, σε «συνεπή» αντιπολιτευτική δύναμη και υποστηρίκτρια των αγώνων των εκπαιδευτικών! Τα σχήματα των Παρεμβάσεων διατήρησαν τις δυνάμεις τους στην ΟΛΜΕ.

Συνοψίζοντας, μετά το 17ο συνέδριο της ΟΛΜΕ καταγράφεται μια ακόμη μεγαλύτερη ριζοσπαστικοποίηση του συσχετισμού των δυνάμεωνστο συνδικαλιστικό κίνημα των καθηγητών. Είναι προφανές ότι όλες οι δυνάμεις πρέπει να αναλάβουν τις νέες, αυξημένες ευθύνες που τους αναλογούν για τη λειτουργία και τη δράση της Ομοσπονδίας και τον αγωνιστικό προσανατολισμό του κλάδου.

*εκπαιδευτικός, μέλος της Ε.Ε. του Ευρωπαϊκού Τμήματος της EducationInternational.