Αντιπαράθεση δύο κόσμων για τα Θρησκευτικά
Στον εκσυγχρονισμό του μαθήματος των Θρησκευτικών όπου στο επίκεντρο θα παραμείνει η Ορθοδοξία, αλλά θα υπάρχουν πολλές περισσότερες αναφορές και πιο ουσιαστική γνώση για τις υπόλοιπες θρησκείες, προχωρά από τη φετινή χρονιά το υπουργείο Παιδείας.

Την ίδια στιγμή, με ευθύνη του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, εισάγονται και νέες σύγχρονες μέθοδοι διδασκαλίας, όπως η συνεργατική μάθηση, ενώ θα χρησιμοποιηθούν από τους θεολόγους που εργάζονται στα σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και τους δασκάλους στην πρωτοβάθμια και οι νέες τεχνολογίες.
Σύμφωνα με τον υπουργό Παιδείας, Νίκο Φίλη, το μάθημα των Θρησκευτικών αλλάζει από φέτος σε όλες τις βαθμίδες, καθώς θα εφαρμοστούν τα νέα προγράμματα. Δίνοντας το στίγμα των αλλαγών, είπε ότι πλέον θα είναι «μάθημα γνώσης των θρησκειών και βεβαίως της Ορθοδοξίας και όχι ομολογιακό, κατηχητικό».
Ο επιστημονικός υπεύθυνος στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τα νέα προγράμματα στα Θρησκευτικά, Σταύρος Γιαγκάζογλου, μιλώντας στο «Εθνος» εξήγησε τις αλλαγές που θα υπάρξουν από το νέο σχολικό έτος σε δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια.
Στο δημοτικό, όπως ανέφερε, παρουσιάζονται τα μεγάλα θέματα της πίστης, με επίκεντρο την Ορθοδοξία, στο γυμνάσιο πάμε σε μια πιο κριτική ματιά παρατηρώντας τι γίνεται στην Ευρώπη και στο λύκειο δίνεται βαρύτητα στην ηθική διάσταση όλων αυτών των θεμάτων.
«Το μάθημα πλέον φεύγει από τη μονοφωνία που είχε και από μία διάθεση ομολογιακή και, ενώ θα έχει στο επίκεντρο την Ορθοδοξία ανοίγεται και σε άλλες χριστιανικές παραδόσεις καθώς και σε άλλες θρησκείες», τονίζει ο κ. Γιαγκάζογλου, για να προσθέσει: «Δεν είναι εξωτικό να μιλήσουμε για τη θρησκεία κάποιου άλλου. Γιατί αυτός μπορεί να κάθεται στο διπλανό μας θρανίο, να μένει στη γειτονιά μας. Εφόσον θέλουμε να οικοδομήσουμε ένα σύγχρονο μάθημα, θα πρέπει ο κάθε μαθητής να μαθαίνει και για τις υπόλοιπες θρησκείες».

Επιμόρφωση
Οπως ανέφερε ο υπουργός Παιδείας, το πρόγραμμα προέκυψε από ειδική επιτροπή η οποία συζήτησε με όλες τις πλευρές. Και την Εκκλησία και τους θεολόγους. «Η απόφαση βεβαίως είναι της Πολιτείας, έτσι λειτουργεί το σχολείο», πρόσθεσε. Το ερχόμενο διάστημα θα ακολουθήσει επιμόρφωση για όλους τους θεολόγους που διδάσκουν στα γυμνάσια και τα λύκεια αλλά και για δασκάλους οι οποίοι διδάσκουν το μάθημα στα δημοτικά σχολεία. Ηδη είναι έτοιμα, μαζί με τα νέα προγράμματα, προτεινόμενα διδακτικά εργαλεία για κάθε τάξη καθώς και πολυσέλιδοι οδηγοί για τους εκπαιδευτικούς.
Η πλειονότητα των θεολόγων υποδέχτηκε θετικά την αλλαγή που εξήγγειλε το υπουργείο Παιδείας, υποστηρίζοντας ότι γίνεται προς την κατεύθυνση αναβάθμισης του μαθήματος. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα επισημαίνουν ότι μερικοί νομίζουν ότι αυτό γίνεται μόνο για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.
«Είναι πιο χρήσιμο για τα Ελληνόπουλα να γνωρίσουν τις θρησκείες ατόμων με τα οποία θα συνυπάρξουν», λένε. Οι ίδιοι θεολόγοι ξεκαθαρίζουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κανένας κίνδυνος για την Εκκλησία. «Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για μία προσαρμογή στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα», λένε.
Στον αντίποδα, υπάρχουν ορισμένοι θεολόγοι οι οποίοι υποστηρίζουν ότι μέχρι στιγμής δινόταν μία προτεραιότητα στην ορθόδοξη πίστη και παράδοση, αλλά με τα νέα προγράμματα υπάρχει μία ισοπέδωση, βάζοντας όλες τις θρησκείες «στο ίδιο τσουβάλι». Συμπληρώνουν μάλιστα ότι δεν είναι λογικό όταν ένα παιδί είναι βαφτισμένο χριστιανός ορθόδοξος να μην του διδάσκουμε πρώτα τη δική του πίστη.

«Ενα βήμα προς την αναβάθμιση»
ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ, Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων Δυτικής Μακεδονίας
Είναι ένα βήμα προς την αναβάθμιση του μαθήματος, καθώς αλλάζει ριζικά ο τρόπος διδασκαλίας του. Μερικοί νομίζουν ότι οι όποιες αλλαγές γίνονται λόγω των μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα. Κατά τη γνώμη μου, είναι πολύ πιο ωφέλιμο για τα Eλληνόπουλα να γνωρίζουν τις θρησκείες ατόμων με τα οποία συνυπάρχουν ή θα συνυπάρξουν στο μέλλον. Η γνώση δεν σημαίνει άρνηση της πίστης. Αυτοί που φοβούνται να γνωρίσουν τις άλλες θρησκείες έχουν έλλειμμα πίστης. Οποιος είναι φοβικός μάλλον δεν πιστεύει βαθιά. Εδώ και 50 χρόνια άλλωστε, διδάσκονται στα σχολικά εγχειρίδια και οι υπόλοιπες θρησκείες και δεν έχει παρατηρηθεί κανένα πρόβλημα. Τα νέα προγράμματα δεν οδηγούν σε πανθρησκεία και άρνηση της πίστης, αφού μεγάλο κομμάτι του περιεχομένου τους, αναφέρεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Ως σχολικός σύμβουλος πρότεινα να υπάρξουν νέα σχολικά εγχειρίδια. Για την ώρα θα χρησιμοποιηθούν τα παλιά, αλλά οι θεολόγοι θα δουλέψουν και με νέες μεθόδους και νέο υλικό, φεύγοντας έτσι από το δασκαλοκεντρικό μοντέλο.

«Το μάθημα δεν κινδυνεύει»
ΜΑΡΙΟΣ ΜΠΕΓΖΟΣ, Προ-κοσμήτορας Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ
Υπήρχε το προηγούμενο διάστημα μία διαδικασία στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής για την αναμόρφωση του μαθήματος. Η ειδική επιτροπή ολοκλήρωσε το έργο της και, όπως προκύπτει από το νέο πρόγραμμα, το μάθημα των Θρησκευτικών θα κινηθεί στην κατεύθυνση της θρησκειολογίας, αν και ποτέ δεν ήταν αμιγώς ομολογιακού χαρακτήρα. Το μάθημα δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο, όπως δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο η Εκκλησία. Παλαιότερα, το 95% των κατοίκων στη χώρα μας ήταν χριστιανοί. Πλέον, υπάρχει μία πολυθρησκευτική κοινωνία. Πρόκειται για μία προσαρμογή στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα και το μάθημα, με τα νέα δεδομένα, ανταποκρίνεται στις καινούργιες απαιτήσεις των καιρών. Αλλωστε για όσους φοβούνται αυτές τις αλλαγές, να θυμίσουμε ότι το μάθημα διδάσκεται από θεολόγους.

«Πλήρης αποδόμηση»
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ, Γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Θεολόγων
Ζητήσαμε και ζητάμε ουσιαστικό και υπεύθυνο διάλογο ο οποίος ουδέποτε πραγματοποιήθηκε. Είναι εσφαλμένη και η αφοριστική διατύπωση του κ. Φίλη ότι το παρόν μάθημα των Θρησκευτικών είναι «κατηχητικό» και «ομολογιακό». Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται, κατά βάση, για Ορθόδοξη Χριστιανική Αγωγή με διδακτικές ενότητες και στοιχεία από τις χριστιανικές ομολογίες και τις θρησκείες (στη Β’ Λυκείου το μάθημα είναι καθαρά θρησκειολογικό). Τα νέα αναλυτικά προγράμματα που επιθυμεί να εφαρμόσει ο υπουργός Παιδείας έχουν αποδομηθεί και αποδοκιμαστεί πλήρως από τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο, την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Ορους κ.ά. Εάν εφαρμοστούν θα αλλάξει άρδην ο χαρακτήρας του μαθήματος στη χώρα μας και αυτή η αλλαγή αυτόματα θα μετατρέψει το μάθημα σε μια πολυθρησκειακή φλυαρία.

«Σύγχυση στα παιδιά»
ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ, Καθηγητής Χριστιανικής Παιδαγωγικής στη Θεο-λογική Σχολή του ΑΠΘ
Στα προγράμματα σπουδών που υπήρχαν διδάσκονταν όλες οι θρησκείες. Το μείζον θέμα είναι ότι, ενώ μέχρι τώρα δινόταν μία προτεραιότητα για την ορθόδοξη παράδοση, τώρα μπαίνουν όλες οι θρησκείες στο ίδιο «πακέτο». Δημιουργούν ένα κράμα όπου όλες οι θρησκείες θα έχουν το ίδιο βάρος, εξέλιξη που θα δημιουργήσει σύγχυση στα παιδιά. Οταν θέλει η Πολιτεία να κάνει μία αλλαγή, θα πρέπει να την κάνει μαζί με τους θεολόγους. Στην Πανελλήνια Ενωση Θεολόγων είχαμε ζητήσει ουσιαστικό διάλογο, αλλά έγινε μόνο μία συνάντηση. Δεν γίνεται να προχωρούν αυθαίρετα τέτοιες αλλαγές, χωρίς να έχει υπάρξει μία γενική αποδοχή. Οι αλλαγές θα έχουν αντίκτυπο στα παιδιά. Οταν το παιδί είναι βαφτισμένο χριστιανός ορθόδοξος και δεν προσπαθούμε να του διδάξουμε πρώτα τη δική του πίστη, υπάρχει πρόβλημα.
Αναδημοσιεύσαμε το άρθρο για λόγους ενημέρωσης χωρίς να συμφωνούμε με τις δημοσιογραφικές κρίσεις και εκτιμήσεις που περιέχονται σε αυτό.