Το παιχνίδι είναι καλά στημένο. Οι νικητές είναι γνωστοί από πριν. Για την ακρίβεια δεν υπάρχει καν παιχνίδι. Ένα σκέτο στήσιμο υπάρχει. Οι πολύ πλούσιοι έχουν πιάσει το νόημα: «για να μην κινηθούν εναντίον μας οι υπόλοιποι άνθρωποι πρέπει να τους πουλήσουμε το όνειρο ότι μπορούν και αυτοί να γίνουν σαν και εμάς.

Δημήτρης Τσιριγώτης, Φυσικός

Κράτα τους απασχολημένους να παλεύουν μεταξύ τους ποιοί θα είναι οι λίγοι αλλά εκλεκτοί που θα εισέλθουν στον δικό μας παράδεισο. Πέτα τους την αριστεία ως το εισιτήριο εισόδου και ας την να δουλεύει».

Οι δύο αριστείες

Υπάρχει όμως κάτι που δεν στο λένε, στο κρύβουν. Άλλη είναι η αριστεία η δική τους και άλλη αυτή που απαιτούν από σένα. Η δική τους είναι κληρονομικό δικαίωμα και με τα λεφτά του μπαμπά. Η δική σου θα έλθει με την σκληρή δουλειά και αν πραγματικά την αξίζεις. Χρειάζεται πραγματικά πολύ θράσος για να θεωρούν ότι η από γεννησιμιού τους αριστεία αρκεί για να έχουν τα πάντα ενώ εσύ θα πρέπει να φτύσεις αίμα για την δική σου αριστεία ως προϋπόθεση για να έχεις τα βασικά.

Θα σε παραμυθιάσουν με ίσες ευκαιρίες μέσω εξετάσεων και εσύ που για το παιδί σου κάνεις όνειρα θα θυσιάσεις τη δική σου ζωή για να το προετοιμάσεις. Θα σου πετάξουν το δόλωμα ότι το δικό σου παιδί μπορεί να ξεχωρίσει και να ξεφύγει από τη μάζα και εσύ θα γίνεις από γονέας μάνατζερ γιατί θα καταπιείς και το αγκίστρι. Όμως την ίδια ώρα που εσύ θα πηγαίνεις το παιδί σου σε ένα δημόσιο σχολείο ή σε ένα φτηνό ιδιωτικό, βάζοντας παράλληλα βαθιά το χέρι στην τσέπη για φροντιστήριο, εκείνοι θα στέλνουν το δικό τους παιδί στα πανάκριβα εκπαιδευτήρια. Εσύ με λαχτάρα και φόρα μήπως καταφέρει και φυτρώσει ο σπόρος σου στα χωράφια της υψηλότερης τάξης και εκείνοι ώστε ο γόνος τους να μάθει από νωρίς να συναλλάσσεται με την αυριανή ελίτ του τόπου.

Την ώρα που το παιδί σου, αν ανήκει στα τυχερά, θα πανηγυρίσει που θα περάσει στο πανεπιστήμιο με ποια προοπτική αλήθεια; το εξωτερικό, την ανεργία ή ένα μισθό πείνας στην καλύτερη περίπτωση, τα δικά τους παιδιά σιγά μην δώσουν πανελλαδικές, τις εξετάσεις των φτωχών. Τα περιμένουν στα μεγάλα σαλόνια, στα γνωστά πανεπιστήμια του εξωτερικού, τις φάμπρικές κατασκευής των δυνατών αυτού του κόσμου. Και θα μαζέψουν πολλά χαρτιά ακόμα, μεταπτυχιακά και διδακτορικά, τα οποία θα τα ονοματίζουν προσόντα ενώ στην ουσία θα είναι εγγυήσεις υποταγής στα συμφέροντα που έχουν σκοπό να υπηρετήσουν. Και θα μιλούν με προφορά για το portfolio τους για να μην θυμίζει το πορτοφόλι τους.

Και αυτά που δεν έχουν, για να μην φανεί το έλλειμμα, θα πρέπει να τα λοιδορήσουν, να τα ξεφτιλίσουν. Θα πουν ότι όσοι πιστεύουν σε κάτι πέρα από τις business και το κέρδος είναι εμμονικοί και ψυχικά νοσούντες. Θα μιλάνε για μυαλά και αριθμούς και θα κοροϊδεύουν το πνεύμα, τη ψυχή, τα ιδανικά. Θα τάζουν ασφάλεια αλλά στην πραγματικότητα θα ποινικοποιούν την ελευθερία της έκφρασης και τους αγώνες. Θα αποθεώνουν τους υποταγμένους και θα ισοπεδώνουν αυτούς που αντιστέκονται. Να μπει επιτέλους μια τάξη θα λένε αλλά θα την εννοούν ως αστυνομοκρατία. Θα σβήνουν σιγά σιγά το «ψωμί, παιδεία ,ελευθερία» και από πάνω θα γράφουν το «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια» που και αυτό ψευδεπίγραφο και για λαϊκή κατανάλωση θα ‘ναι αφού το αληθινό είναι αυτό που κρύβουν καλά, το «πωλείται χώρα σε τιμή ευκαιρίας».

Είναι πιο πλούσιοι γιατί είναι πιο έξυπνοι και πιο άξιοι

Τελικά αυτός είναι και ο απόλυτος στόχος. Να σου αποδείξουν ότι η μοίρα η δική τους είναι καλύτερη επειδή είναι πιο έξυπνοι και πιο ικανοί από σένα. Δείτε μόνο μια μαμά Ντόρα να θεωρεί ως απόλυτη απόδειξη ανωτερότητας του υιού το γεγονός ότι είναι απόφοιτος του Χάρβαρντ. Ακόμη και τα πλούτη τους θα ισχυριστούν ότι τα απέκτησαν και τα διατηρούν χάρη στην εξυπνάδα τους, υπονοώντας ότι όσοι είναι φτωχοί δεν είναι και τόσο έξυπνοι οπότε φταίνε οι ίδιοι για την φτώχεια τους. Κατά αυτούς αυτή η επιβολή των οικονομικά δυνατότερων επί των οικονομικά ασθενέστερων είναι απόλυτα τεκμηριωμένη και

δίκαιη. Στην πραγματικότητα  όμως πρόκειται για την πιο ακραία μορφή του «νόμου της δαρβινικής ζούγκλας». Μόνο που είναι ακόμα και από αυτό χειρότερα αφού τα ισχυρότερα ζώα της ζούγκλας επιτίθενται στα ασθενέστερα με κίνητρο την επιβίωσή τους, όχι την επιβολή τους.

Αρετές, ζητούμενο μόνο από τους άλλους

Για να επιβάλλουν αυτά που θέλουν χρειάζονται λέξεις. Λέξεις παγίδες. Που άλλα φτιάχτηκαν να σημαίνουν και άλλα τις βάζουνε να εννοούν. Αν φέρεις αντίρρηση σε αυτές τις λέξεις είσαι από χέρι χαμένος. Ποιος αλήθεια μπορεί να διαφωνήσει με την αξιολόγηση, την αξιοκρατία, την αυτονομία, την αριστεία, την ασφάλεια, τη διάθεση για δουλειά, το νοικοκύρεμα, την κανονικότητα και τον ορθολογισμό; Το περίεργο είναι ότι όλες αυτές οι αρετές έρχονται ως ζητούμενο πάντα για τους άλλους, ποτέ για τους ίδιους. Ποιος από αυτούς έχει πραγματικά αξιολογηθεί αντικειμενικά;  Ποιος ανέβηκε αξιοκρατικά τα σκαλοπάτια της επιτυχίας; Ποιος έστω έχει κάνει μια πραγματική δουλειά; Εκτός αν εννοούν ως αξιολόγηση και αξιοκρατία το βάπτισμα που τους δίνουν το σινάφι τους, η οικογενειοκρατία, οι οπαδοί-ψηφοφόροι τους και το πορτοφόλι τους. Και δεν έχει κανένα νόημα να ανοίξεις διάλογο μαζί τους σε επίπεδο επιχειρημάτων γιατί όπως είχε πει κάποτε και ο συγγραφέας Άπτον Σινκλέρ: «Είναι πολύ δύσκολο να κάνεις κάποιον να κατανοήσει κάτι όταν ο μισθός του βασίζεται στο να μην το κατανοήσει».

Εκκολαπτήρια της ελίτ

Δεν έχει κοπάσει ακόμα ο θόρυβος από το σκάνδαλο δωροδοκιών που έλαβε χώρα το Μάρτιο του 2019 στην Αμερική γνωστό με το όνομα Operation Varsity Blues, όπου εμπλέκονται πολύ γνωστά Πανεπιστήμια όπως το Γέιλ,  το Χάρβαρντ, το Στάνφορντ το UCLA, το USC κ.α . Πλούσιοι γονείς δωροδόκησαν εξεταστές και προπονητές ώστε τα παιδιά τους μετά από μαγειρέματα στα αποτελέσματά τους να γίνουν δεκτά στα Πανεπιστήμια αυτά. Δεκάδες καθηγητές, προπονητές και μάνατζερ έχουν καταδικαστεί μέχρι σήμερα για την υπόθεση αυτή αλλά όπως ήταν αναμενόμενο οι διοικήσεις των πανεπιστημίων δήλωσαν άγνοια και απέφυγαν τις κατηγορίες.

Βέβαια ας μην γελιόμαστε υπάρχουν και οι επίπλαστης νομιμότητας τρόποι εισαγωγής φοιτητών στα ακριβά αυτά πανεπιστήμια: οι χορηγίες και οι δωρεές των γονέων. Η κοινωνική και οικονομική ισχύ των γονέων είναι ικανές να ανοίξουν διάπλατα τις πόρτες ώστε οι γόνοι τους να εισέλθουν στα πανεπιστήμια των ελίτ. Που για να έχουν το άλλοθι της αξιοκρατικής επιλογής, που και που παίρνουν και κανένα φτωχαδάκι αρκεί να είναι μικρός Αϊνστάιν και που στην πραγματικότητα το χρησιμοποιούν για διαφήμιση. Είναι σαν να λένε: «είδατε τι μυαλά βγαίνουν από το πανεπιστήμιό μας»; Το δυστύχημα όμως είναι ότι ακόμα και αυτοί που μπαίνουν εκεί αξιοκρατικά ως μυαλά, τις πιο πολλές φορές, αποκτούν τις ίδιες ελιτίστικες ιδέες με όλους τους υπόλοιπους.

Ποιες ιδέες; Εκείνες που λένε πως κάτι αξίζει μόνο αν φέρνει κέρδος, πως δεν αξίζουν όλοι οι άνθρωποι τα καλά αυτού του κόσμου παρά μόνο αυτοί που τα έχουν ήδη. Ιδέες που στρέφουν τα ίσια ανάποδα αφού αυτοί που αποτελούν την ελίτ φτάνουν στο σημείο να φαντασιώνονται ότι οι φτωχοί είναι οι εκμεταλλευτές τους οι οποίοι θέλουν να ζουν εις βάρους τους. Και ότι πρέπει να κάνουν ό, τι μπορούν για να σωφρονίσουν αυτούς τους τεμπέληδες, τους άχρηστους, που όσο αέρα τους δίνεις τόσο αυτοί ζητάνε και άλλον, που συνεχώς θέλουν πρόνοια και

δικαιώματα. Και ολοκληρώνει η ελίτ με το γκραντ φινάλε: «μα αν απλώσουμε το χέρι στους φτωχούς, αυτοί θα το γραπώσουν, θα μας βουλιάξουν και θα πνιγούν και οι ίδιοι. Γιατί αυτοί ζουν χάρη σε εμάς. Χωρίς τα κέρδη μας αυτοί απλά πεθαίνουν».

Κυβέρνηση «κανονικών ανθρώπων» ή εμπόρων κανονικών;

Είναι γνωστό ότι το κράτος σαν έννοια και σαν θεσμός ιστορικά δημιουργήθηκε για να προστατεύει τους ανθρώπους από την αυθαιρεσία και την αυταρχικότητα του κεφαλαίου. Πώς να νιώσεις λοιπόν σήμερα στη χώρα μας όταν διαπιστώσεις ότι η νέα κυβέρνηση του κράτους, στην πλειοψηφία της, απαρτίζεται από τεχνοκράτες πιστούς στο κεφάλαιο και στις αγορές; Μια κυβέρνηση-επιχείρηση, αυτό είναι, που λιπαίνει το δρόμο για το τέλος της πολιτικής με την δικαιολογία του τύπου «τέρμα τα λόγια, ώρα για δουλειά». Ποια δουλειά όμως; Όπως την εννοούν οι εργαζόμενοι ή όπως την εννοεί ο ΣΕΒ, ο ΟΟΣΑ και το μεγάλο κεφάλαιο; Είναι αδιανόητο η αγορά και οι αγοραίοι της να αυτοπαρουσιάζονται αντίστοιχα ως «κανονικότητα»  και ως «κανονικοί άνθρωποι».