Ο φόβος και η ντροπή εκτινάσσουν στα ύψη, σύμφωνα με τους ειδικούς, τον αριθμό των θυμάτων που σιωπούν και δεν αναφέρουν ποτέ την πικρή τους εμπειρία στους γονείς ή σε υπηρεσίες προστασίας.

Ελισάβετ Σταμοπούλου

Τραύμα που δεν εννοεί να επουλωθεί είναι η σεξουαλική κακοποίηση των . Σε μια Ευρώπη όπου διατρανώνεται η ανάγκη της προόδου και αποδοχής του διαφορετικού, η υπόθεση της σεξουαλικής κακοποίησης δεν φαίνεται να αφορά όλους. Βυθίζεται συχνά στο σκοτάδι και καταχωρίζεται ως σπάνιο φαινόμενο που γνωρίζει κανείς κυρίως μέσα από προσφυγόπουλα. Οι αριθμοί έχουν αντίθετη γνώμη.
Μεγεθύνεται η ανησυχία όταν το φως της δημοσιότητας βλέπουν τα υψηλά ποσοστά όσων παραδίδονται στη σιωπή και ποτέ δεν αναφέρουν τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης.
Η απουσία πρόληψης, ο φόβος, η ντροπή φέρουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης για τα ανησυχητικά υψηλά νούμερα απόκρυψης από πλευράς παιδιών και γονέων.
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους καταδεικνύοντας το σκοτάδι που σκεπάζει το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης. Η σεξουαλική κακοποίηση δεν περιορίζεται σε κρούσματα βιασμού και όπως δείχνουν στοιχεία που παρουσιάστηκαν από μέλη του Σωματείου Ελίζα, το οποίο μεριμνά για την προστασία παιδιών που έχουν υποστεί ή κινδυνεύουν να υποστούν κακοποίηση, αφορούν υπολογίσιμη μερίδα του πληθυσμού των αναπτυγμένων χωρών.
Το φάσμα της σεξουαλικής κακοποίησης μεγάλο: Η έκθεση παιδιού σε πορνογραφικό υλικό περιλαμβάνεται σε αυτό.

Τα σημάδια. Καθόλου εύκολη η επιχείρηση σκιαγράφησης του προφίλ θύτη και θύματος, ορισμένα όμως στοιχεία βοηθούν στη διεξαγωγή συμπερασμάτων.
Ασυνήθιστη σεξουαλική συμπεριφορά θα μπορούσε να θεωρηθεί σημάδι κακοποίησης κατά την προσχολική ηλικία. Στα μετέπειτα σχολικά χρόνια η επιθετικότητα, οι καταναγκαστικές συμπεριφορές, η διαταραχή στις φυσικές ανάγκες αρκετές φορές ως αποτυπώματα αυτού του είδους βίας. Κορίτσια που έχουν γνωρίσει τη σκοτεινή αυτή όψη της πραγματικότητας αισθάνονται συχνά ενοχικά προσπαθώντας να κρύψουν καθετί προκλητικό επάνω τους. Είθισται, άλλωστε, οι θύτες να αποδίδουν στα παιδιά το βάρος της πράξης τους, λέγοντας ότι εκείνα φταίνε που προκαλούν.
Στο 90% των περιπτώσεων παρατηρείται ότι άτομο από το οικείο περιβάλλον των παιδιών, με το οποίο έρχονται αρκετές ώρες σε επαφή, βρίσκεται πίσω από την απεχθή ενέργεια.
Αυξητική τάση έχει καταγραφεί στα κρούσματα αποπλάνησης μέσω Διαδικτύου όπου ενήλικοι ζητούν συχνά από το παιδί να επιδοθεί σε ενέργειες που απειλούν την ψυχολογία και εν γένει τη ζωή του.
Απόλυτη σιωπή έχει επισκιάσει, ουκ ολίγες φορές, περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης, όταν φοβούμενες την κοινωνική κατακραυγή οικογένειες υποβαθμίζουν το πρόβλημα ανοίγοντας, όμως, νέες πληγές.
Οι πληγές της βίας δύσκολα επουλώνονται στην ενήλικη ζωή, αφού το μετατραυματικό στρες, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και οι ενοχές καταβαραθρώνουν την ψυχολογία του ατόμου που έχει πέσει θύμα του φαινομένου.

Το καμπανάκι. Στις χώρες της Γηραιάς Ηπείρου ένα μεγάλο ποσοστό περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης δεν αναφέρεται ποτέ στις υπηρεσίες προστασίας. Το καμπανάκι του κινδύνου κρούουν στοιχεία διαβαλκανικής έρευνας τα οποία μαρτυρούν ότι ένα στα πέντε παιδιά μέχρι 18 ετών στην Ευρώπη θα βιώσει στη ζωή του τουλάχιστον ένα περιστατικό σεξουαλικής βίας.
Το θερμόμετρο της ανησυχίας ανεβαίνει και με ένα ακόμη εύρημα: 73% των θυμάτων δεν μιλούν επί ένα χρόνο για την πικρή εμπειρία που γεύτηκαν. Για πέντε χρόνια, τουλάχιστον, πάνω από 4 στους 10 δεν αναφέρουν το περιστατικό, ενώ σε εκατοντάδες ανέρχονται εκείνοι που ποτέ δεν αποκαλύπτουν τα τραγικά αυτά βιώματα.
Ομάδα υψηλού κινδύνου θεωρούνται παιδιά από μη αστικές περιοχές που, φοβούμενα μη στιγματιστούν, θάβουν το δράμα τους, οι αποκρουστικές εικόνες δύσκολα όμως διαγράφονται από την κάρτα μνήμης. Στοίχημα που δεν έχει κερδηθεί παραμένει η αναγνώριση της σεξουαλικής κακοποίησης από τα παιδιά.
Η σιωπή αποδίδεται συχνά στο φόβο αλλά και στη στάση του γονέα. Εχει διαπιστωθεί ότι γονείς υποβαθμίζουν το δυσάρεστο γεγονός με την ανεξήγητη φράση «θα σου φάνηκε». Αλλοι, δε, αισθάνονται αβεβαιότητα να αναφέρουν περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης εντός της οικογενείας τους εξαιτίας του φόβου για τη μελλοντική τους επιβίωση.
Νέα παράθυρα συζητήσεων ανοίγει και η διαπίστωση κατά την οποία εκπαιδευτικοί και διευθυντές σχολείων δεν γνωρίζουν ότι έχουν υποχρέωση νομικά να καταγγείλουν τη σεξουαλική κακοποίηση.

Υπόθεση «κλειδαρότρυπας». Η κακοποίηση θεωρείται οικογενειακή υπόθεση, υπόθεση «κλειδαρότρυπας», παρόλο που έχει θεσπιστεί πλέον νόμος κατά της ενδοοικογενειακής βίας. Αποτελεί κοινωνικό ταμπού, άποψη που εγκολπώνεται με έναν τρόπο στη συνείδηση του ανηλίκου που δεν διδάσκεται τα δικαιώματά του στο σχολείο, τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Δεν προβλέπονται, ακόμη, μηχανισμοί πρόληψης μέσω ενημέρωσης γονέων, εκπαιδευτικών και παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ