Ανησυχητικά τα στοιχεία για την ψυχική υγεία των παιδιών – Ποιές είναι οι αιτίες

Ένας στους τέσσερις εφήβους στην Ελλάδα έχει διαταραχή ψυχικής υγείας. Τι επισημαίνει ο δρ Ζοάο Μπρέντα του ΠΟΥ

Σημαντικά στοιχεία για την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων φέρνει στο φως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, εντείνοντας την ανάγκη για άμεση δράση. Την τελευταία δεκαετία, καταγράφεται συνεχής αύξηση στα περιστατικά διαταραχών ψυχικής υγείας στους νέους, με τις εκτιμήσεις να δείχνουν ότι στην Ελλάδα ένας στους τέσσερις εφήβους ηλικίας 15 έως 19 ετών αντιμετωπίζει τέτοιο ζήτημα.

Αυξάνονται τα περιστατικά ψυχικών διαταραχών στους νέους

Όπως αποκαλύπτει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ Ζοάο Μπρέντα, επικεφαλής του Γραφείου Ποιότητας Φροντίδας και Ασφάλειας Ασθενών του ΠΟΥ στην Αθήνα, τα δεδομένα που συλλέχθηκαν για την επερχόμενη εμβληματική έκθεση του Οργανισμού για την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια είναι ανησυχητικά.

Δείτε επίσης Γιατί καπνίζουν οι έφηβοι; Πώς πρέπει να δράσουν οι γονείς;

Σύμφωνα με αυτά, το ποσοστό των παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές αυξάνεται σταθερά τα τελευταία δέκα χρόνια. Χαρακτηριστικά, ένας στους πέντε εφήβους ηλικίας 15-19 ετών εμφανίζει ψυχική διαταραχή, ενώ η αυτοκτονία αποτελεί πλέον την πρώτη αιτία θανάτου για τις ηλικίες 15 έως 29 ετών σε όλη την Ευρώπη.

Οι αιτίες πίσω από την ψυχική επιβάρυνση των παιδιών και εφήβων

Ο δρ Μπρέντα υπογραμμίζει ότι η επιδείνωση της ψυχικής υγείας δεν μπορεί να αποδοθεί σε έναν μόνο παράγοντα. Πρόκειται για πολυπαραγοντικό φαινόμενο, καθώς η αύξηση της ψυχικής δυσφορίας φαίνεται να σχετίζεται με τη συσσώρευση στρεσογόνων παραγόντων.

Οι νέοι σήμερα καλούνται να διαχειριστούν την κλιματική κρίση, τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις καθημερινές προκλήσεις σε ψηφιακά περιβάλλοντα που δεν είναι πάντοτε ρυθμιζόμενα ή ασφαλή.

Παράλληλα, η πρόσβασή τους σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας είναι συχνά ελλιπής. Πολλές υπηρεσίες δεν είναι σχεδιασμένες με βάση τις ανάγκες των νέων, ενώ υπάρχουν ελλείψεις προσωπικού και μακρές λίστες αναμονής. Το αποτέλεσμα είναι ένα διπλό πρόβλημα: αυξανόμενες πιέσεις στους νέους και ανεπαρκής ανταπόκριση του συστήματος υγείας.

Η ελληνική πραγματικότητα και η ανάγκη για συνεργασία

Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα στοιχεία είναι εξίσου σοβαρά. Ένας στους τέσσερις εφήβους ηλικίας 15-19 ετών ζει με διαταραχή ψυχικής υγείας, γεγονός που ενισχύει τη σημασία της στενής συνεργασίας του ΠΟΥ/Ευρώπης με το Υπουργείο Υγείας.

Στόχος είναι η αναβάθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας ώστε να ανταποκρίνονται ουσιαστικά στις ανάγκες των παιδιών και των εφήβων.

Διαβάστε ακόμη Βullying: Με ψύχωση κινδυνεύουν οι έφηβοι – θύματα

Τα νέα πρότυπα ποιότητας του ΠΟΥ για την ψυχική υγεία

Το Γραφείο του ΠΟΥ στην Αθήνα, αναγνωρίζοντας την επιτακτική ανάγκη καθολικής και ποιοτικής πρόσβασης, συνέβαλε στη δημιουργία νέων Προτύπων Ποιότητας για τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Νέων. Τα πρότυπα αυτά συνδιαμορφώθηκαν με τη συμμετοχή τόσο ειδικών όσο και των ίδιων των παιδιών και νέων, ώστε να αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές τους ανάγκες και εμπειρίες.

Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ενεργό συμμετοχή των νέων στον σχεδιασμό των υπηρεσιών, την καταπολέμηση του στίγματος, την προσβασιμότητα και την παροχή τεκμηριωμένων παρεμβάσεων από εξειδικευμένους επαγγελματίες. Οι παρεμβάσεις αυτές καλύπτουν τόσο το γενικό πληθυσμό με δράσεις σε σχολικό ή κοινοτικό επίπεδο, όσο και παιδιά που αντιμετωπίζουν σοβαρό άγχος ή διαγνωσμένες διαταραχές ψυχικής υγείας.
Με στόχο την προώθηση της ψυχικής ευημερίας, ο ΠΟΥ/Ευρώπης διοργανώνει την εκδήλωση «Growing Healthier Together» στον Κήπο του Ζαππείου, σήμερα 10 Μαΐου, από τις 11:00 π.μ. έως τις 17:00 μ.μ., με ελεύθερη είσοδο. Η εκδήλωση είναι αφιερωμένη στα παιδιά, τους εφήβους, τις οικογένειες και τους φροντιστές τους, αναδεικνύοντας τη σημασία της ψυχικής υγείας ως αναπόσπαστο στοιχείο της συνολικής ευημερίας και της κοινωνικής συνοχής.

Πάνω από 20 οργανισμοί ψυχικής υγείας συμμετέχουν με περίπτερα, ενώ θα πραγματοποιηθούν διαδραστικά εργαστήρια, δραστηριότητες ενίσχυσης συναισθηματικής ανθεκτικότητας και ενημέρωσης, όπως παιχνίδια, συζητήσεις για τη διαδικτυακή ασφάλεια και την πρόληψη της βίας μεταξύ συνομηλίκων.

«Η ψυχική υγεία των παιδιών και των νέων δεν είναι προνόμιο, αλλά θεμελιώδες δικαίωμα. Μαζί μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον όπου η ψυχική υγεία θα αναγνωρίζεται, θα στηρίζεται και θα προστατεύεται», τονίζει ο δρ Ζοάο Μπρέντα, επισημαίνοντας την ανάγκη για ουσιαστικές, συλλογικές παρεμβάσεις.

Δείτε εδώ Γιατί οι έφηβοι «βιάζονται» να μεγαλώσουν;