Ως μαθήτρια της Γ’ τάξης του λυκείου θα προσεγγίσω το θέμα του αλκοόλ από την οπτική ενός εφήβου. Αναζητώντας αιτίες λόγους συνέπειες και συμπεριφορές, εγώ και οι συμμαθητές μου: Μ. Τζαγκαράκης, Ν. Παπαδάκης, καταλήξαμε σε ορισμένα συμπεράσματα.

Για να γίνουμε πιο ακριβείς εξετάσαμε το θέμα τόσο από την σκοπιά των αγοριών όσο και από την μεριά των κοριτσιών.

Η αλήθεια δυστυχώς είναι ότι σήμερα η πλειοψηφία των εφήβων πίνουν σε εξόδους, σε γιορτές, σε εκδρομές και σε parties. Η νομοθεσία που απαγορεύει το αλκοόλ σε ηλικίες κάτω των 18 ετών, εφαρμόζεται σε σπάνιες περιπτώσεις. Έτσι τα περιστατικά μέθης των εφήβων είναι ανησυχητικά. Τι όμως πραγματικά ωθεί έναν έφηβο στην κατανάλωση αλκοόλ;

Η πρώτη απάντηση που πήραμε από την οπτική των κοριτσιών αλλά και κάποιων αγοριών ήταν « για μαγκιά». Η «μαγκιά» περιέχει στο νόημά της ένα πλήθος άλλων αιτιών όπως είναι. Η χαμηλή αυτοπεποίθηση, το αίσθημα της κατωτερότητας, η ανάγκη αυτοπροβολής και κυρίως ο εγωισμός. Διότι ο νέος που πίνει για «μαγκιά» για να αποδείξει δηλαδή στην παρέα ότι είναι δυνατός και κεφάτος, σε σπάνιες περιπτώσεις θα το παραδεχτεί. Ταυτόχρονα ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις των εφήβων που πίνουν όντως για να βγουν στο κέφι.

Στους λόγους επίσης που πίνει ένας έφηβος προστίθεται και η «φαντασίωση» της ενηλικίωσης. Όλοι οι έφηβοι βιαζόμαστε να μεγαλώσουμε, έτσι πολλοί πίνουν για νιώσουν μεγαλύτεροι και ώριμοι. Η άγνοια όμως του κινδύνου τους οδηγεί στην έλλειψη του μέτρου και έτσι το αλκοόλ αρχίζει να γίνεται συνήθεια. Επίσης έναν άλλο λόγο αποτελεί η φράση: «αφού πίνουν όλοι στην παρέα, πίνω και εγώ», η μαζοποίηση λοιπόν οδηγεί έναν νέο στο να πράττει όπως πράττουν όλοι, διότι ακόμη και αν γνωρίζει τους κινδύνους που προκαλεί το αλκοόλ, είναι πολύ δύσκολο να διαφοροποιηθεί και να υποστηρίξει τη θέση του. Μια τέτοια απόφαση απαιτεί δυναμισμό, αποφασιστικότητα και υψηλό ήθος, χαρακτηριστικά που ένας έφηβος, λόγω της ηλικίας του σπάνια διαθέτει.

Η παρέα δυστυχώς τις περισσότερες φορές κοροϊδεύει το άτομο που αποφασίζει να μην πιεί. Του φέρεται απαξιωτικά και το επίθετο με το οποίο χαρακτηρίζει αυτόν που δεν πίνει είναι «ξενέρωτος». Ωστόσο υπάρχουν και παρέες εφήβων πιο συνειδητοποιημένες που κατανοούν και μάλιστα θαυμάζουν αυτόν που δεν συμμετέχει στο ποτό. Άρα οι παρέες ενός εφήβου όπως καταλαβαίνουμε διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο σ’ ότι αφορά τη σχέση του με το αλκοόλ.

Σε αντίθεση όμως στις αντιδράσεις της παρέας η οποία παροτρύνει την κατανάλωση αλκοολ, παρατηρήσαμε ότι σε περίπτωση που κάποιος απ’ την παρέα μεθύσει, οι έφηβοι ευαισθητοποιούνται νιώθουν αμηχανία ντροπή ίσως και φόβο για το φίλο ή τη φίλη τους.Οι συμπεριφορές αντιστρέφονται. Η παρότρυνση γίνεται αποτροπή. Οι τότε ενεργοποιούνται άμεσα προσπαθώντας ο καθένας να προσφέρει και να βοηθήσει τον μεθυσμένο. Ένα αγόρι που θα δει ένα κορίτσι μεθυσμένο νιώθει πολύ άσχημα, άβολα και αισθάνεται ντροπή. Παράλληλα ένα κορίτσι που θα δει ένα αγόρι μεθυσμένο νιώθει παρόμοια συναισθήματα με κυρίαρχο όμως αυτό του φόβου. Ωστόσο όταν ένα άτομο μεθά επανειλημμένα τότε η παρέα το απομονώνει. Παρατηρούμε λοιπόν ένα οξύμωρο σχήμα καθώς ενώ η παρέα ενισχύει (τις πιο πολλές φορές) την κατανάλωση αλκοόλ, την ίδια στιγμή σε περίπτωση που ξεφύγει ο έλεγχος αντιδρά πιο συνειδητοποιημένα, διότι βιώνει τον κίνδυνο.Σε αρκετές περιπτώσεις μια σκηνή μεθυσμένου εφήβου έχει αποτρέψει τόσο τον ίδιο τον έφηβο όσο και άλλους απ’ την παρέα απ’ την κατανάλωση αλκοόλ.

Η πλήρης απαισιοδοξία, η πίεση, τα εξαντλητικά προγράμματα, το άγχος και κυρίως η καταπάτηση των ονείρων των μας, είναι μερικοί ακόμη λόγοι που είναι δυνατών να οδηγήσουν στο αλκοόλ. Η κρίση που βιώνουμε έχει αντίκτυπο στους εφήβους, οι οποίοι κατά ένα μεγάλο ποσοστό έχουμε πάψει να ονειρευόμαστε.Πολλοί δεν είναι ευτυχισμένοι διότι οι «μεγάλοι» αρπάζουν την ευτυχία και έτσι αυτοί αναζητούν την ξεγνοιασιά και τη χαρά σε ουτοπικές καταστάσεις. Τέτοιες ψευδαισθήσεις χαράς μπορεί να προσφέρει το αλκοόλ και έτσι το παιδί στην εφηβεία θέλει να τις γευτεί. Θέλει να πάει κόντρα στις απαγορεύσεις, να τεθεί ενάντια σε όσα του απαγορεύονται.

Οι γονείς με το ν’ απαγορεύουν απλώς στο παιδί τους να πίνει αλκοόλ δεν καταφέρνουν τίποτε, ίσα – ίσα το ενισχύουν στο να το κάνει χρήση του, μας επισημαίνει μια μαθήτρια του λυκείου. Οι γονείς λοιπόν πρέπει να ενημερώνουν το παιδί τους για τους τεράστιους κινδύνους που επιφέρει το αλκοόλ, ώστε το παιδί από μόνο του να επιλέγει το σωστό. Αυτή είναι κατά τη γνώμη μας η σωστή διαπαιδαγώγηση. Σ’ αυτήν σαφώς παίζει ρόλο και το σχολείο, όλοι οι μαθητές ομόφωνα επιζητούν την ύπαρξη κοινωνικού λειτουργού και ψυχολόγου στα σχολεία ώστε να μπορούν να μοιράζονται τα προβλήματα και τις σκέψεις τους. Επιπλέον θα πρέπει να διενεργούνται στα σχολεία ενημερώσεις από γιατρούς και άλλους ειδικούς για τους κινδύνους που κρύβει η κατανάλωση ενός ακόμη ποτηριού κρασιού από ένα παιδί.

Λόγια συμμαθητών και φίλων μας όπως «πίνω, γιατί νιώθω αυτοπεποίθηση, νιώθω δυνατός» ή «πίνω για ν’ αποδείξω ότι υπάρχω» συγκλονίζουν, το αλκοόλ έχει παι ισχυρή θέση και στην εφηβική ηλικία.. Στο αλκοόλ πολλά παιδιά βλέπουν το εγώ τους, το φίλο ή τα όνειρά τους. Αυτή είναι μια κατάσταση που πρέπει ν’ ανατραπεί. Κανένας έφηβος δεν πίνει χωρίς λόγο. Παιδιά που δεν πίνουν είναι συνήθως, όχι πάντοτε, παιδιά ευτυχισμένα απ’ τη ζωή τους. Μετά απ’ όλα αυτά καταλήξαμε σ’ ένα τελικό συμπέρασμα – απορία:

Πως είναι δυνατόν τελικά να πίνουμε αλκοόλ και να ευχόμαστε εις υγείαν, αφού το αλκοόλ μόνο υγεία δεν προσφέρει ;

Μυρσίνη Ψυχογιού, 13o Γενικό Λύκειο Ηρακλείου

Πηγή: