Πίνακας περιεχομένων
Η αποτελεσματική επικοινωνία είναι η ικανότητα που κάνει τη διαφορά στις σχέσεις, στη δουλειά, στην οικογένεια και στην καθημερινότητα. Δεν αρκεί να λέμε αυτό που σκεφτόμαστε – χρειάζεται να το λέμε με τρόπο που οι άλλοι να μπορούν να το κατανοήσουν, να το δεχτούν και να το επεξεργαστούν. Σε αυτό το άρθρο συγκεντρώνουμε οκτώ βασικές πρακτικές που μπορούν να μεταμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε, βασισμένες στην ενσυναίσθηση, τη σαφήνεια και τη διαχείριση των συναισθημάτων μας.
Καλλιεργήστε ενεργητική ακρόαση
Η ενεργητική ακρόαση δεν είναι απλώς μια τεχνική – είναι στάση ζωής στην επικοινωνία. Όταν ακούμε με προσοχή, δείχνουμε στον συνομιλητή μας ότι τον σεβόμαστε και μας ενδιαφέρει. Αυτό επιτυγχάνεται με το να διατηρούμε οπτική επαφή, να αποφεύγουμε τις διακοπές και να απαντάμε με ενδείξεις ότι παρακολουθούμε (όπως «καταλαβαίνω», «σωστά», «και μετά;»).
Εξίσου σημαντική είναι η επανάληψη ή η επιβεβαίωση του νοήματος όσων ακούμε. Μια φράση όπως «Αν καταλαβαίνω σωστά, λες ότι…» βοηθά να αποφευχθούν παρανοήσεις και δημιουργεί ένα αίσθημα συνεννόησης. Όσο περισσότερο ακούμε με παρουσία και ενσυναίσθηση, τόσο πιο ουσιαστικός γίνεται ο διάλογος.
Χρησιμοποιήστε σαφή και θετική γλώσσα
Η σαφήνεια στη γλώσσα μάς γλιτώνει από πολλές παρεξηγήσεις. Όταν εκφραζόμαστε με απλό, άμεσο και κατανοητό τρόπο, χωρίς υπεκφυγές ή ειρωνείες, δημιουργούμε ένα σταθερό έδαφος επικοινωνίας. Η επιλογή των λέξεων επηρεάζει το πώς το μήνυμά μας γίνεται αντιληπτό.
Ταυτόχρονα, η θετική διατύπωση των σκέψεων μας κάνει πιο συνεργάσιμους και ευχάριστους συνομιλητές. Αντί να πούμε «Αυτό δεν γίνεται», μπορούμε να πούμε «Μπορούμε να το δοκιμάσουμε με άλλον τρόπο». Μικρές αλλαγές στο λεξιλόγιό μας αλλάζουν τον τόνο ολόκληρης της συζήτησης.
Ρυθμίστε τον τόνο και το ύφος σας ανάλογα με τον συνομιλητή
Ο τρόπος που μιλάμε έχει σχεδόν την ίδια σημασία με το περιεχόμενο των λόγων μας. Ένας ήρεμος, σταθερός και ευγενικός τόνος δείχνει σεβασμό και διευκολύνει τον συνομιλητή να ακούσει χωρίς άμυνες. Αντίθετα, ένας απότομος ή επικριτικός τόνος μπορεί να κλείσει κάθε δίαυλο επικοινωνίας.
Επιπλέον, το ύφος και το επίπεδο οικειότητας πρέπει να προσαρμόζονται στην κάθε περίσταση. Μιλώντας με ευγένεια σε έναν επαγγελματικό χώρο και με ζεστασιά σε φιλικό περιβάλλον, δείχνουμε συναισθηματική ευφυΐα και σεβασμό για το πλαίσιο της συζήτησης.
Δείτε εδώ Πώς να επικοινωνείτε με το ζωάκι σας και να καταλαβαίνεστε καλύτερα
Διαχειριστείτε τις παρεξηγήσεις με ψυχραιμία
Οι παρεξηγήσεις είναι μέρος της ανθρώπινης επικοινωνίας και όχι αποτυχία. Το ζήτημα είναι πώς τις αντιμετωπίζουμε. Όταν νιώσουμε ότι υπάρχει σύγχυση ή παρερμηνεία, είναι χρήσιμο να ρωτήσουμε ήρεμα: «Μήπως το εξέλαβες διαφορετικά; Θες να το ξαναδούμε;».
Ακόμα και αν έχουμε δίκιο, δεν είναι πάντα η λύση να το επιβάλουμε. Η ψυχραιμία, η διάθεση για διευκρίνιση και η αναγνώριση του πώς αισθάνεται ο άλλος οδηγούν σε εξομάλυνση των εντάσεων και σε αποκατάσταση του διαλόγου με σεβασμό και ωριμότητα.
Δώστε χώρο στους άλλους να εκφραστούν
Η επικοινωνία δεν είναι μονόλογος – είναι ανταλλαγή. Όταν ακούμε συνεχώς τον εαυτό μας και δεν δίνουμε χώρο στον άλλο να μιλήσει, ο διάλογος χάνει το νόημά του. Το να κάνουμε παύσεις, να ζητούμε τη γνώμη του άλλου και να τον ενθαρρύνουμε να εκφραστεί, ενισχύει την ισοτιμία στη συζήτηση.
Εκτός από τη σιωπή, εξίσου σημαντική είναι η ανοιχτή στάση μας. Αντιδράσεις όπως «αυτό έχει ενδιαφέρον» ή «πες μου περισσότερα» δημιουργούν ασφάλεια και επιβεβαιώνουν ότι πραγματικά μας ενδιαφέρει η άποψη του συνομιλητή.
Δείτε επίσης Γιατί οι έφηβοι «βιάζονται» να μεγαλώσουν;
Επικοινωνήστε και με τη γλώσσα του σώματος
Η γλώσσα του σώματος μεταφέρει περισσότερα από όσα λέμε. Το βλέμμα, οι κινήσεις των χεριών, η στάση του σώματος, ακόμα και η απόσταση που κρατάμε από τον άλλον, λένε πολλά για τη διάθεσή μας και τη στάση μας στη συζήτηση.
Όταν το σώμα μας ευθυγραμμίζεται με τα λόγια μας – για παράδειγμα, λέμε κάτι θετικό και το συνοδεύουμε με ένα ειλικρινές χαμόγελο – γινόμαστε πιο πειστικοί. Αντίθετα, οι αντιφάσεις μεταξύ λόγου και σώματος δημιουργούν δυσπιστία ή αμηχανία.
Διαχειριστείτε το άγχος τη στιγμή που εμφανίζεται
Το άγχος μπορεί να καταστρέψει τη ροή της επικοινωνίας, ειδικά αν εμφανίζεται την ώρα της συζήτησης. Μας κάνει να μιλάμε βιαστικά, να διακόπτουμε ή να παγώνουμε. Όταν αντιληφθούμε τα πρώτα σημάδια, όπως ταχυπαλμία ή ένταση στους ώμους, είναι χρήσιμο να πάρουμε μια βαθιά ανάσα και να κάνουμε μια μικρή παύση.
Η αναγνώριση του στρες τη στιγμή που εμφανίζεται είναι μια δεξιότητα που καλλιεργείται με την πρακτική. Όσο περισσότερο εκπαιδευόμαστε στο να ηρεμούμε επί τόπου, τόσο πιο ξεκάθαρα και ήρεμα θα εκφράζουμε τις σκέψεις μας, ακόμη και σε απαιτητικές καταστάσεις.
Διαβάστε ακόμη Από ποια ηλικία «πρέπει» ένα παιδί να ξέρει τι επάγγελμα θέλει να ακολουθήσει
Βρείτε το θάρρος να εκφράσετε τη σκέψη σας
Η αποτελεσματική επικοινωνία δεν σημαίνει μόνο να ακούμε και να κατανοούμε, αλλά και να εκφραζόμαστε με ειλικρίνεια. Δεν είναι πάντα εύκολο να πούμε αυτό που σκεφτόμαστε, ειδικά όταν φοβόμαστε την αντίδραση του άλλου. Όμως, η αποσιώπηση δημιουργεί αποστάσεις και ανασφάλεια.
Το θάρρος να μιλήσουμε δεν σημαίνει αγένεια ή επιβολή. Σημαίνει να λέμε τη γνώμη μας με σεβασμό, χωρίς να προσβάλλουμε ή να παραβλέπουμε τους άλλους. Όταν εκφραζόμαστε με αυθεντικότητα, ενισχύουμε την αξιοπιστία μας και επιτρέπουμε στους άλλους να μας γνωρίσουν πραγματικά.