Πίνακας περιεχομένων
Η αγορά ακινήτων βρίσκεται σε φάση βαθιάς μετάλλαξης. Οι μεταβολές δεν προέρχονται μόνο από την τεχνολογική πρόοδο ή τις διακυμάνσεις των τιμών, αλλά και από πολύ πιο θεμελιώδεις μετατοπίσεις. Παράγοντες όπως η κλιματική κρίση, η τεχνητή νοημοσύνη, οι κοινωνικές ανισότητες και η αυξανόμενη πολιτική αστάθεια, αναδιαμορφώνουν τον ρόλο και τη λειτουργία της. Παράλληλα, η κατοικία επανεξετάζεται ως κοινωνικό αγαθό, μετατρέποντας το real estate σε έναν πολύπλευρο τομέα όπου συγκλίνουν η οικονομία, η τεχνολογία, η κοινωνία και το περιβάλλον.
Τα παραπάνω αναδείχθηκαν στο 31ο Ετήσιο Συνέδριο της European Real Estate Society (ERES), το οποίο φιλοξενήθηκε από το Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το συνέδριο συγκέντρωσε περισσότερους από 250 επιστήμονες, ερευνητές και επαγγελματίες του κλάδου από όλο τον κόσμο, επιβεβαιώνοντας τη θέση του ως ένα από τα σημαντικότερα ακαδημαϊκά γεγονότα διεθνώς στον τομέα της έρευνας για την ακίνητη περιουσία.
Δείτε Ακίνητα: Οι παγίδες Τι θα συμβεί από 1η Απριλίου 2026
Κλιματική αλλαγή και ανατροπές στους επενδυτικούς δείκτες
Η κλιματική κρίση εισβάλλει δυναμικά στον τομέα των ακινήτων, μετατρέποντας την επίδρασή της σε μετρήσιμη αξία. Οι καταστροφές από φυσικά φαινόμενα, οι αυξημένες θερμοκρασίες και οι πλημμύρες οδηγούν σε απώλειες και αλλάζουν τους κανόνες αποτίμησης. Χώρες όπως η Ολλανδία και η Αυστραλία αναδεικνύονται ως παραδείγματα, όπου εργαλεία όπως το green finance και οι γνωστοποιήσεις κινδύνου (flood risk disclosures) επαναπροσδιορίζουν τις προσεγγίσεις των επενδυτών.
Ταυτόχρονα, ενισχύεται η τάση για ανάπτυξη πράσινων χαρτοφυλακίων, με στόχο τη μείωση του ρίσκου και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας. Οι νέοι αυτοί επενδυτικοί μηχανισμοί επηρεάζουν τον δανεισμό και επανακαθορίζουν την αξία των ακινήτων, όχι μόνο με βάση τα τετραγωνικά ή τη θέση, αλλά και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Ψηφιακός μετασχηματισμός και ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης
Η τεχνολογία επαναπροσδιορίζει το real estate, με τις PropTech startups, την τεχνητή νοημοσύνη και τα ψηφιακά εργαλεία να αναδεικνύονται σε κρίσιμους παράγοντες. Οι πλατφόρμες διαχείρισης, οι αυτοματοποιημένες αποτιμήσεις και η χρήση machine learning για πρόβλεψη τάσεων μεταβάλλουν τους μηχανισμούς λειτουργίας της αγοράς.
Οι αλλαγές αυτές ενισχύουν τη διαφάνεια και μειώνουν την εξάρτηση από μεσάζοντες. Η σχέση μεταξύ αγοραστών, επενδυτών και πληροφοριών γίνεται πιο άμεση, προσφέροντας περισσότερη ασφάλεια αλλά και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε όσους αξιοποιούν την τεχνολογία.
Η παγκόσμια πρόκληση της προσιτής στέγης
Η έλλειψη προσβάσιμης κατοικίας είναι πλέον ένα διεθνές φαινόμενο. Οι καθυστερήσεις στην οικοδομική δραστηριότητα και η αποδυνάμωση της αγοραστικής δύναμης εντείνουν το πρόβλημα, με ολοένα και περισσότερους να αδυνατούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή στέγαση.
Οι επιστημονικές αναλύσεις υπογραμμίζουν την ανάγκη για νέες πολιτικές, που θα περιλαμβάνουν καινοτόμα μοντέλα κοινωνικής κατοικίας, προσαρμοσμένα στις πραγματικές ανάγκες. Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκαν και οι ευάλωτες ομάδες ιδιοκτητών, όπως οι μετανάστες ή οι μονογονεϊκές οικογένειες, που πλήττονται περισσότερο από τις ανισότητες.
Διαβάστε Ακίνητα: ΟΛΑ τα νέα δεδομένα για τις πολεοδομίες
Επιτόκια, πολιτική αστάθεια και παγκόσμιες πιέσεις
Οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι οικονομικές μεταβλητότητες δεν αφήνουν ανεπηρέαστη την κτηματαγορά. Η άνοδος των επιτοκίων, οι αναταράξεις στις κεφαλαιαγορές και οι συνέπειες πολέμων, όπως εκείνου στην Ουκρανία, εντείνουν το αίσθημα αβεβαιότητας.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι στρατηγικές επανεξετάζονται διαρκώς. Επενδυτές και θεσμικοί φορείς καλούνται να διαχειριστούν μια πραγματικότητα που αλλάζει ταχύτατα, με νέους παράγοντες να επηρεάζουν τις αποδόσεις και τους κινδύνους.
Η περιβαλλοντική υπευθυνότητα ενσωματώνεται στις στρατηγικές ανάπτυξης. Η απόκτηση πιστοποιήσεων ESG ή WELL, η μέτρηση του ενεργειακού αποτυπώματος και η υιοθέτηση πρακτικών κυκλικής οικονομίας παίζουν πλέον ρόλο στην αποτίμηση των ακινήτων.
Παρεμβάσεις με κοινωνικό χαρακτήρα, όπως η δημιουργία πάρκων ή η ανακαίνιση ιστορικών κτιρίων, θεωρούνται επίσης δείκτες αξίας. Το πράσινο real estate εξελίσσεται σε ισχυρό παράγοντα διαφοροποίησης στην αγορά.

Ανάγκη για νέες δεξιότητες και εκπαιδευτική αναδιάρθρωση
Η σύγχρονη κτηματαγορά απαιτεί επαγγελματίες με διευρυμένο προφίλ. Οι απαιτήσεις ξεπερνούν τη γνώση της αγοράς: απαιτούνται οικονομολόγοι με περιβαλλοντική ευαισθησία και μηχανικοί με κατανόηση της νομοθεσίας και της τεχνολογίας.
Ο ρόλος της εκπαίδευσης καθίσταται κομβικός. Πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά ιδρύματα καλούνται να προσαρμόσουν τα προγράμματά τους, εισάγοντας διαθεματικές γνώσεις και τεχνολογικά εργαλεία, ώστε να ανταποκρίνονται στις νέες ανάγκες της αγοράς.
Η ελληνική πραγματικότητα μέσα στο παγκόσμιο σκηνικό
Οι διεθνείς εξελίξεις αφήνουν το αποτύπωμά τους και στην ελληνική αγορά. Οι διαφοροποιήσεις ανά περιοχές και η άνοδος των τιμών κατά το 2ο τρίμηνο του 2025 αντανακλούν τις παγκόσμιες τάσεις, αλλά και τις εγχώριες ιδιαιτερότητες.
Ο δείκτης SPI του Spitogatos κατέγραψε αύξηση 9,7% στις τιμές πώλησης και 7,2% στις ενοικιάσεις σε σχέση με πέρυσι. Συγκριτικά με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο, η αύξηση ήταν 2,8% για τις πωλήσεις και 4,2% για τα ενοίκια. Νότια Προάστια και Κυκλάδες παραμένουν οι περιοχές με τις υψηλότερες τιμές, με τη Βουλιαγμένη και τη Βούλα να ξεχωρίζουν στην Αττική και τις Κυκλάδες να φτάνουν τα 15,3 ευρώ ανά τετραγωνικό.
Οι τοπικές διαφοροποιήσεις και η επίδραση εξωτερικών παραγόντων
Περιοχές όπως το κέντρο της Αθήνας, τα Δυτικά Προάστια και ο Πειραιάς εμφανίζουν επίσης σημαντικές αυξήσεις. Παράγοντες όπως το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», η έντονη τουριστική δραστηριότητα και η προσωρινή κινητικότητα λόγω της αναμονής για τις βάσεις εισαγωγής, επιδρούν δυναμικά στην αγορά.
Αντίστοιχα, περιοχές με χαμηλό κόστος διαβίωσης, όπως η Καστοριά, το Κιλκίς, η Φλώρινα και η Πέλλα, διατηρούν χαμηλές τιμές πώλησης και ενοικίασης, κάτω από τα 1.000 ευρώ και τα 5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο αντίστοιχα.
Δείτε εδώ Ακίνητα: Οι περιοχές με «ζήτηση»
Η αξία ενός ακινήτου, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, δεν καθορίζεται πλέον αποκλειστικά από γεωμετρικά και τοπογραφικά κριτήρια. Το real estate μετατρέπεται σε πολυπαραγοντική εξίσωση, με την τεχνολογία, τη βιωσιμότητα και τη διαφάνεια να βρίσκονται στην καρδιά της αποτίμησης.