Τοπίο στην ομίχλη για τα εκατομμύρια των οφειλετών. Προχωράει η ρύθμιση για τις οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία. Συνεχίζεται η ανταλλαγή επιχειρημάτων για τα χρέη προς τις τράπεζες καθώς οι δανειστές περιμένουν κείμενο «ερωτήσεων και απαντήσεων» από την ελληνική πλευρά με προβλέψεις και εκτιμήσεις για τις συνέπειες από την εφαρμογή λύσης ανάλογης με αυτή που δόθηκε στην Κύπρο.

Όσο για τα χρέη προς την εφορία –αυτά που καίνε και περισσότερο λόγω του ότι φτάνουν στα 110 δις. ευρώ- τα στόματα της κυβέρνησης παραμένουν ερμητικά κλειστά. Η τοποθέτηση κυβερνητικού στελέχους ότι «η κυβέρνηση δεν έχει καταθέσει επίσημη πρόταση για τη ρύθμιση των οφειλών στην εφορία σε 120 δόσεις» αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά. Από το να μην υπάρξει ρύθμιση μέχρι το να κατατεθεί η «επίσημη» πρόταση αργότερα.

Η ελληνική πλευρά προσήλθε στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές θέλοντας να «περάσει» τρεις διαφορετικές ρυθμίσεις οφειλών. Η μια θα αφορούσε τα χρέη στα ταμεία, η δεύτερη τις οφειλές στην εφορία και η 3η τις οφειλές προς τις τράπεζες με κύριο στόχο την προστασία της κύριας κατοικίας.

Η μόνη ρύθμιση που φαίνεται να προχωράει άμεσα, είναι αυτή των οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Και αυτό διότι στους δανειστές δόθηκε η εικόνα ότι όσοι οφειλέτες ενταχθούν, ναι μεν θα κερδίσουν από το κούρεμα που θα γίνει τόσο στο κεφάλαιο της οφειλής όσο και στις προσαυξήσεις, από την άλλη όμως θα υπάρξει και «αντάλλαγμα» που δεν θα είναι άλλο από την περικοπή της σύνταξης είναι αυτή αποδοθεί άμεσα, είτε αποδοθεί στο μέλλον. Για τη ρύθμιση των οφειλών στην εφορία δεν υπήρξε ανάλογο επιχείρημα με αποτέλεσμα οι διαβουλεύσεις να «κολλήσουν». Γεγονός είναι ότι είχαν καλλιεργηθεί πολλές προσδοκίες για τους οφειλέτες αλλά οι δανειστές φέρονται να παραμείνουν πιστοί στις θέσεις τους που είναι οι εξής: όχι στις ρυθμίσεις οφειλών χωρίς πολύ συγκεκριμένα κριτήρια ένταξης.

Η ρύθμιση για τις οφειλές προς τις τράπεζες τελεί ακόμη υπό διαμόρφωση καθώς απαιτείται ποσοτικοποίηση και ορισμός του ορίου προστασίας της κύριας κατοικίας από τον πλειστηριασμό. Η ελληνική πλευρά θέλει μια ρύθμιση που θα προστατεύει όσο το δυνατόν περισσότερες «κύριες κατοικίες» αλλά και τη δυνατότητα επιδότησης των φτωχότερων οφειλετών με πόρους του κρατικού προϋπολογισμού. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν και τις επόμενες εβδομάδες ενώ ο στόχος είναι οι τελικές αποφάσεις να έχουν ληφθεί μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου ώστε να μην χρειαστεί νέα παράταση στο ειδικό καθεστώς προστασίας της κύριας κατοικίας που ενσωματώνεται στον νόμο Κατσέλη.

Οι οφειλές στα ταμεία

Το σχέδιο της ρύθμισης για τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία είναι έτοιμο και η κυβέρνηση θέλει να ενεργοποιήσει τις «120 δόσεις» από τον Μάρτιο. Η συζήτηση με τους θεσμούς έχει ήδη γίνει και πλέον μένει να φανεί αν τα ακόλουθα 10 βασικά στοιχεία της ρύθμισης θα αποτυπωθούν και στο τελικό σχέδιο.

1. Η διαδικασία επανυπολογισμού –άρα και κουρέματος- θα αφορά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές έως και το τέλος του 2016 καθώς από 1/1/2017 ενεργοποιήθηκε ο νόμος Κατρούγκαλου. Είναι δεδομένο ότι στη ρύθμιση δεν θα εντάσσονται τα χρέη του τρέχοντος έτους ενώ μένει να φανεί αν θα ενταχθούν στη ρύθμιση τα χρέη και του 2017 αλλά και του 2018.

2. Η ρύθμιση σχεδιάζεται να ενεργοποιηθεί από τον Μάρτιο αφού περάσει από τη διαδικασία ψήφισης από τη Βουλή μέσα στον Φεβρουάριο.

3. Στη ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν και αυτοί που έχουν κλείσει τα βιβλία τους όπως επίσης και «οι ενεργοί» ασφαλισμένοι ενώ η ρύθμιση θεωρείται μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για όσους είναι κοντά στη σύνταξη

4. Ο επανυπολογισμός των εισφορών θα γίνει με βάση το κατώτατο όριο εισφορών για όλους, ανεξάρτητα από το εισόδημα που δήλωναν. Δηλαδή, για κάθε μήνα απλήρωτης οφειλής, ο οφειλέτης θα πρέπει να πληρώνει 168 ευρώ ανεξάρτητα από το ποσό που του έχει βεβαιωθεί. Οποιαδήποτε διαφορά, θα διαγράφεται.

5. Οι δόσεις θα είναι 36 εφόσον το χρέος δεν ξεπερνά τα 3000 ευρώ ενώ θα φτάνουν στις 120 δόσεις αν το χρέος είναι μεγαλύτερο. Θα υπάρχει βέβαια, ελάχιστο όριο τα 50 ευρώ.

6.Θα κουρευτεί το 85% των προσαυξήσεων που έχουν επιβληθεί για όλο το χρονικό διάστημα από το 2002 μέχρι και το 2016. Μένει να αποσαφηνιστεί αν θα υπάρχουν επιπλέον κίνητρα για όσους μπορούν να εξοφλήσουν το χρέος τους εφάπαξ.

7.Όσοι έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, θα μπορούν εντασσόμενοι στη ρύθμιση, να πάρουν τη σύνταξή τους. Αυτό υπό την προϋπόθεση ότι το χρέος τους θα μειωθεί κάτω από το όριο των 20.000 ευρώ (ή 4000 ευρώ αν πρόκειται για αγρότες).

8. Για τους οφειλέτες που θα καταφέρουν να πάρουν σύνταξη, η δόση της ρύθμισης θα παρακρατείται απευθείας από τη σύνταξη.

9. Απώλεια της ρύθμισης θα επέρχεται αν δεν πληρώνεται συγκεκριμένος αριθμός δόσεων (σ.σ σχεδιάζεται να είναι δύο ή τρεις). Με την απώλεια της ρύθμισης (ειδικά κατά τους πρώτους μήνες) θα αναβιώνουν και όλα τα ποσά που θα έχουν «κουρευτεί».

10. Δεν θα υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια ένταξης στη ρύθμιση καθώς ο στόχος είναι να ενταχθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι από τους εκατοντάδες χιλιάδες οφειλές που προς το παρόν βρίσκουν διέξοδο μόνο στις 12 δόσεις.