Το αναμενόμενο της εκπαίδευσης δόθηκε χθες 22/4/2019 στη δημοσιότητα και τέθηκε αυθημερόν σε διαβούλευση. Τα θέματα τα οποία ρυθμίζονται – θίγονται είναι πολλά, αλλά κατά πάγια τακτική μας θα ασχοληθούμε κυρίως με τα θέματα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης Εκπαιδευτικός – Ερευνητής Πρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.


Παραβλέπουμε επί του παρόντος το θέμα που προέκυψε με τα ΚΕΚ, τα οποία παρέχουν Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Κατάρτιση και την επιχειρούμενη εισαγωγή των Αγγλικών στο Νηπιαγωγείο.
Οι πρώτες παρατηρήσεις και εκτιμήσεις μας για τα θέματα της τα οποία θίγονται είναι οι εξής:
Με το άρθρο 51 τίθεται ηλικιακό όριο 17 ετών στις εγγραφές των ημερήσιων ΕΠΑ.Λ.
Σημειώνουμε ότι, ηλικιακό όριο στις εγγραφές ΕΠΑ.Λ. δεν υπάρχει με το σημερινό θεσμικό πλαίσιο, δεν υπήρχε ούτε με τον Ν. 4186/2013, ούτε και με τον προηγούμενο Ν. 3475/2006.
Όριο στις εγγραφές των ημερησίων ΕΠΑ.Λ. επιχειρήθηκε να καθιερωθεί για πρώτη φορά με την ΥΑ 101502/1-7-2014 του Υφυπουργού Αλέξανδρου Δερμεντζόγλου, η οποία προέβλεπε ηλικιακό όριο εγγραφής μέχρι τα 24 έτη.
Με την ίδια ΥΑ είχε καθιερωθεί η εγγραφή αποφοίτων Γενικού Λυκείου στη Β΄ τάξη ΕΠΑ.Λ., με την υποχρέωση οι εγγραφόμενοι να παρακολουθούν και τα γενικά μαθήματα.

Στη ρύθμιση αυτή υπήρξε άμεση αντίδραση της ΟΛΜΕ, η οποία με έγγραφό της 12-9-2014, ζητούσε την κατάργηση του ηλικιακού ορίου, την συμμετοχή των αποφοίτων ΕΠΑ.Λ στις πανελλαδικές για τα ΑΤΕΙ και την κατ΄ επιλογή παρακολούθηση των γενικών μαθημάτων. Ομοίως ζητούσε την κατάργηση του ηλικιακού ορίου των 16 ετών για την εγγραφή στα εσπερινά ΕΠΑ.Λ.

Άμεση αντίδραση υπήρξε και από την Ε.Ε.Τ.Ε.Κ., η οποία μόλις δημοσιεύτηκε η ως άνω ΥΑ απέστειλε έγγραφο στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου παιδείας (17-7-2014) με το οποίο ζητούσε την απάλειψη του ηλικιακού ορίου, την απαλλαγή των αποφοίτων λυκείου από την παρακολούθηση των γενικών μαθημάτων και τη δυνατότητα συμμετοχής τους στις πανελλαδικές εξετάσεις για την εισαγωγή στα ΑΤΕΙ.
Με δεύτερο έγγραφο προς τους ίδιους αποδέκτες (22-9-2014) ανέφερε την παρατηρούμενη δυσλειτουργία στα ΕΠΑ.Λ. λόγω της διδασκαλίας των γενικών μαθημάτων και ζητούσε την απαλλαγή των αποφοίτων λυκείου από αυτά.

Με μεταγενέστερες νομοθετικές ρυθμίσεις καταργήθηκαν τα όρια των 24 ετών και 16 ετών, οι απόφοιτοι λυκείου απαλλάχτηκαν από την παρακολούθηση των γενικών μαθημάτων, τα οποία είχαν ξαναδιδαχθεί, και μπορούσαν να παίρνουν μέρος στις ειδικές πανελλαδικές εξετάσεις για την εισαγωγή στα ΑΤΕΙ.

Ακολούθησαν οι ρυθμίσεις για την εισαγωγή με ποσόστωση στα ΑΕΙ, οι οποίες ισχύουν μέχρι σήμερα, και τα ΕΠΑ.Λ. γνωρίζουν μια σταδιακή ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση.

Την πορεία αυτή δεν φαίνεται να επιθυμεί σήμερα η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. διότι:

Ανέστειλε το θεσμό των Διετών, ο οποίος ήταν ευνοϊκός για τους μαθητές των ΕΠΑ.Λ., με το αιτιολογικό ότι δεν είχε προετοιμαστεί ο θεσμός και ως φαίνεται οδηγείται στις καλένδες.

Δεν υποστήριξε το θεσμό της μαθητείας των ΕΠΑ.Λ., με αποτέλεσμα οι συμμετέχοντες φέτος να είναι λιγότεροι.

Δεν μερίμνησε για την επιδότηση της μαθητείας των ΕΠΑ.Λ. (όπως έγινε με τις ΕΠΑ.Σ. μαθητείας του ΟΑΕΔ).

Δεν έθεσε σε διαβούλευση το θέμα των προτύπων ΕΠΑ.Λ. και οι όποιες διαβουλεύσεις με κοινωνικούς εταίρους, έγιναν εν κρυπτώ.

Το Υ.ΠΑΙ.Θ. έχει ανακοινώσει ότι θα επακολουθήσει άλλο Σχέδιο Νόμου για την Επαγγελματική Εκπαίδευση.
Το ερώτημα που προκύπτει εδώ είναι, γιατί το μείζον θέμα του ηλικιακού ορίου τίθεται τώρα;

Όλα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. δεν επιθυμεί τη συνέχιση της ανοδικής πορείας των ΕΠΑ.Λ. και προτίθεται να την αλλάξει.

Είναι προφανές ότι όταν τίθεται το ηλικιακό όριο στα 17 έτη, σημαίνει ότι αποκλείονται οι απόφοιτοι Γενικού Λυκείου από την εγγραφή στη Β΄ τάξη ΕΠΑ.Λ. για απόκτηση πτυχίου και έξοδό τους στην αγορά εργασίας ή για συνέχιση σπουδών, αποκλείονται οι απόφοιτοι ΕΠΑ.Λ. από την απόκτηση δεύτερης ειδικότητας, περιορίζεται η Δια Βίου Μάθηση και δημιουργείται μια νέα κατάσταση στην οποία απορρίπτονται σε πολλές περιπτώσεις οι μαθητές, από το εκπαιδευτικό σύστημα πριν την ενηλικίωσή τους.

Θεσμοθετείται το ηλικιακό όριο των 17 ετών μόνο στα ΕΠΑ.Λ. και όχι στα ΓΕ.Λ.

Όλα αυτά αντιβαίνουν στις διατάξεις του συντάγματος περί ίσης μεταχείρισης.

Η παρέμβαση αυτή στην Επαγγελματική Εκπαίδευση, σημαίνει ότι συνεχίζεται το ράβε – ξήλωνε, εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι μετατρέπονται σε «πειραματόζωα» και ισχυροποιείται η ρήση ότι οι μαθητές αντιμετωπίζονται σαν «παιδιά ενός κατώτερου θεού.»

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η αναφορά στην αιτιολογική έκθεση, η οποία προκαλεί μειδίαμα, ότι το όριο των 17 ετών θεσμοθετείται «με σκοπό την αποτελεσματικότερη πρόληψη φαινόμενων ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, τα οποία παρατηρούνται ιδίως μεταξύ ενηλίκων και ανηλίκων μαθητών»!!!
Εάν ισχύει αυτό, γιατί δεν εφαρμόζεται και στο Γενικό Λύκειο στο οποίο φοιτούν επίσης ενήλικες και ανήλικοι;
Είναι σε θέση κάποιος «ειδικός» στο Υ.ΠΑΙ.Θ. να υποδείξει εάν υπάρχει αυτός ο περιορισμός και σε κάποιο άλλο εκπαιδευτικό σύστημα;
Είναι σε θέση κάποιος «ειδικός» στο Υ.ΠΑΙ.Θ. να απαντήσει, γιατί στη Φινλανδία συστεγάζονται συχνά στα ίδια σχολικά συγκροτήματα μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας χωρίς να παρατηρούνται φαινόμενα βίας και εκφοβισμού;

Ιδιαίτερη εντύπωση, η οποία δεν προκαλεί μειδίαμα αλλά δέος, είναι η διατύπωση στην αιτιολογική έκθεση για το άρθρο 51 στην οποία αιτιολογείται η επιβολή του ηλικιακού ορίου ως εξής: «Παράλληλα, επιχειρείται η σταδιακή αποσυμφόρηση, από σκοπιάς μαθητικού δυναμικού, των ημερησίων ΕΠΑ.Λ., με γνώμονα τη συνολική βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας δια του εξορθολογισμού της αριθμητικής σχέσης εκπαιδευτικού και μαθητή.»

Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές που διαλέγουν το ΕΠΑ.Λ. είναι πολλοί και πρέπει να μειωθούν για να γίνεται καλύτερο μάθημα!!!

Δεν γνωρίζουν άραγε οι «ειδικοί σύμβουλοι» του υπουργείου παιδείας ότι κάθε χρόνο εμφανίζεται μεγάλος αριθμός ολιγομελών τμημάτων τα οποία εγκρίνονται στη συνέχεια με ΥΑ; Τι σημαίνει αυτό, ότι τα ΕΠΑ.Λ. χρειάζονται αποσυμφόρηση;
Είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα έχουμε υποβαθμισμένη ποσοτικά και ποιοτικά Επαγγελματική Εκπαίδευση σε σχέση με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Είναι επίσης γνωστό ότι όταν μειώνεται ο αριθμός μαθητών στα ΕΠΑ.Λ. μειώνονται, δυστυχώς, και οι μαθητές με καλύτερες σχολικές επιδόσεις. Τι είδους αναβάθμιση προβλέπουν οι ιθύνοντες στο Υ.ΠΑΙ.Θ.;

Είναι προφανές, κατά τη γνώμη μας, ότι το ηλικιακό όριο – κόφτης εφαρμόζεται διότι υπάρχει η βούληση να απομειωθεί ο ρόλος των ΕΠΑ.Λ., να ενισχυθούν τα ΙΕΚ, τα κολέγια και οι υπό ίδρυση σχολές κατάρτισης μετά το Γυμνάσιο.
Υπάρχει και μια άλλη, όχι τόσο προφανής επιδίωξη, εάν επιβληθούν τα εξαγγελθέντα περί βάσης του 10, περί τράπεζας θεμάτων, περί περιορισμού του αριθμού εισαγομένων στα ΑΕΙ, ένα ποσοστό του μαθητικού δυναμικού θα εγκαταλείψει το ΓΕ.Λ. και αυτό δεν θα πρέπει να το καρπωθεί το ΕΠΑ.Λ..
Για να αποφθεχθεί η μετακίνηση προς τα ΕΠΑ.Λ. θα πρέπει να υποβαθμιστεί με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο το ΕΠΑ.Λ. ώστε να πάψει να είναι ελκυστικό για ένα ποσοστό μαθητών

Δεν μπορεί να διαβλέψει κανείς τις προθέσεις των «ειδικών» του υπουργείου παιδείας, πάντως είναι βέβαιο ότι εάν πρόκειται να εφαρμοστεί κάτι βιαίως στην εκπαίδευση, με το οποίο είναι αντίθετοι, μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί, δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας.
Θα γίνει αλλαγή πορείας;

Ίδωμεν

Υ.Γ. Εκτιμούμε ότι το Υ.ΠΑΙ.Θ. επιφυλάσσει και άλλα χτυπήματα με το επόμενο Ν/Σ για την Επαγγελματική Εκπαίδευση. Τα ποσοστά πρόσβασης και η αναδιάταξη τομέων και ειδικοτήτων, σε όλη την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, ίσως είναι οι επόμενοι στόχοι. Δεν είναι υπερβολικό να πούμε ότι ο χώρος της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, θα πρέπει να βρίσκεται «με το όπλο παρά πόδα».

23 Απριλίου 2020