Πίνακας περιεχομένων

Πότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το σύστημα των . Η διαδρομή των Πανελλαδικών από την ελεύθερη εισαγωγή στα ΑΕΙ έως το σύγχρονο αδιάβλητο σύστημα.

Οι Πανελλήνιες Εξετάσεις αποτελούν σήμερα τον κεντρικό μηχανισμό εισαγωγής στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η ιστορία τους, ωστόσο, ξεκινά πολύ πριν τη θεσμοθέτησή τους το 1964, αποτυπώνοντας τις βαθιές μεταβολές που γνώρισε το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα μέσα σε δύο αιώνες.

Δείτε επίσης 

Από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1837 και μέχρι το 1924, η εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση γινόταν χωρίς εξετάσεις. Οι υποψήφιοι χρειάζονταν μόνο το απολυτήριο Γυμνασίου, ενώ ειδικές εξετάσεις προβλέπονταν μόνο για αλλοδαπούς φοιτητές ή αποφοίτους άλλων σχολείων. Η κατάσταση αυτή άλλαξε το 1922, όταν με τον Νόμο 2905 θεσπίστηκαν για πρώτη φορά εισαγωγικές εξετάσεις, που εφαρμόστηκαν το 1924 στη Φυσικομαθηματική Σχολή και το 1926 σε όλες τις σχολές του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Έως και το 1963, κάθε πανεπιστημιακό ίδρυμα οργάνωνε αυτόνομα τις εξετάσεις του. Οι υποψήφιοι μπορούσαν να διαγωνιστούν σε όσες σχολές επιθυμούσαν, αρκεί να μην συνέπιπταν οι ημερομηνίες. Αυτή η διαδικασία οδήγησε στην εμφάνιση των πρώτων φροντιστηρίων προετοιμασίας.

«Εισιτήριες Εξετάσεις» πριν τις Εξετάσεις

Το 1964, επί κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου, καθιερώθηκαν οι πρώτες κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις, γνωστές ως «Εισιτήριες Εξετάσεις», με το Βασιλικό Διάταγμα 378/1964. Το ανέλαβε τη διοργάνωση, ενώ τα θέματα ήταν κοινά για όλους τους υποψηφίους ανά επιστημονικό πεδίο. Οι σχολές οργανώθηκαν σε τέσσερις ομάδες και ορίστηκαν συντελεστές βαρύτητας για κάθε μάθημα.

Πανελλήνιες: Η ιστορία των εξετάσεων εισαγωγής στα ελληνικά πανεπιστήμια

Η μεταρρύθμιση του 1965 έφερε την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση και το διαχωρισμό της μέσης εκπαίδευσης σε Γυμνάσιο και Λύκειο, ενώ το 1967, επί δικτατορίας, επανήλθαν οι γενικές εισιτήριες εξετάσεις με αυστηρότερο έλεγχο και κεντρικό καθορισμό θεμάτων.

Μετά την πτώση της Χούντας, το 1975, δρομολογήθηκαν σημαντικές αλλαγές: αναγνώριση της δημοτικής ως επίσημης γλώσσας της εκπαίδευσης, δημιουργία Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και καθιέρωση των Πανελληνίων εξετάσεων για την εισαγωγή στα ΑΕΙ.

Δείτε εδώ

Από τις Πανελλήνιες στις Δέσμες και πάλι στις Πανελλαδικές

Το 1980, με τον Νόμο Ράλλη, οι εξετάσεις μετονομάστηκαν σε «Πανελλήνιες Εξετάσεις» και αφορούσαν τις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Οι σχολές διαχωρίστηκαν σε θεωρητικές και θετικές κατευθύνσεις.

Το 1983, επί Ανδρέα Παπανδρέου, εφαρμόστηκε το σύστημα των «Δεσμών», όπου οι μαθητές επέλεγαν μία από τέσσερις επιστημονικές κατευθύνσεις. Το σύστημα αυτό, με μικρές αλλαγές, ίσχυσε μέχρι το 1999 και θεωρείται το μακροβιότερο στην ιστορία των ελληνικών εισαγωγικών εξετάσεων.

Το 2000, με τον Νόμο 2525/1997, εγκαταλείφθηκαν οι Δέσμες και καθιερώθηκαν οι Πανελλαδικές Εξετάσεις με τρεις κατευθύνσεις: Θεωρητική, Θετική και Τεχνολογική. Το πλήθος των εξεταζόμενων μαθημάτων μειώθηκε σταδιακά και το 2006 θεσπίστηκε η βάση του 10 για την εισαγωγή στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, η οποία καταργήθηκε το 2010.

Πανελλήνιες: Η ιστορία των εξετάσεων εισαγωγής στα ελληνικά πανεπιστήμια

Το Νέο Λύκειο και το σύστημα συντελεστών βαρύτητας στις Πανελλήνιες

Το 2013, με τον Νόμο 4186, ιδρύθηκε το Νέο Λύκειο, αντικαθιστώντας τις κατευθύνσεις με Ομάδες Προσανατολισμού. Το 2016 εφαρμόστηκε νέο σύστημα με τρεις ομάδες και πέντε επιστημονικά πεδία, ενώ από το 2018 τα πεδία περιορίστηκαν σε τέσσερα.

Το 2022 εισήχθη το σύστημα των συντελεστών βαρύτητας, όπου κάθε σχολή ορίζει ποιο μάθημα έχει μεγαλύτερη σημασία για την εισαγωγή. Το νέο σύστημα προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς θεωρείται ότι διευρύνει τις ανισότητες μεταξύ των υποψηφίων.

Πανελλήνιες εξετάσεις: Ένας θεσμός που άντεξε στον χρόνο

Παρά τις συνεχείς αλλαγές, οι Πανελλαδικές Εξετάσεις παραμένουν μέχρι σήμερα το πιο αδιάβλητο και αντικειμενικό σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η αυστηρή κεντρική οργάνωση, η μυστικότητα στη διαμόρφωση των θεμάτων και η διπλή βαθμολόγηση των γραπτών αποτελούν εγγυήσεις για τη διαφάνεια της διαδικασίας.

Η ιστορία των Πανελλαδικών Εξετάσεων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, αποτυπώνοντας τη συνεχή προσπάθεια της πολιτείας να διασφαλίσει ίσες ευκαιρίες για όλους τους νέους της χώρας.

Διαβάστε επίσης