Η Kοιλιοκάκη είναι μια δια βίου αυτοάνοση ασθένεια που προκαλείται από δυσανεξία στη γλουτένη. Η γλουτένη περιέχεται στο σιτάρι, τη σίκαλη, το κριθάρι, τη βρώμη ή υβριδοποιημένων στελέχη τους και τα προϊόντα τους.

Στην Ευρώπη ο αριθμός των ανθρώπων που πάσχουν από κοιλιοκάκη θα πρέπει να είναι γύρω στα 7 εκατομμύρια, αλλά μόνο το 12% -15% των ατόμων που πάσχουν λαμβάνουν πράγματι μια διάγνωση. Στην Ελλάδα μόνο περίπου 12.000 άτομα έχουν διαγνωστεί.

Επιπλέον, στην Ευρώπη ο μέσος χρόνος μεταξύ της εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων και της διάγνωσης είναι πάνω από 10 χρόνια.

Εάν η Κοιλιοκάκη παραμένει αδιάγνωστη και το άτομο συνεχίζει να καταναλώνει γλουτένη, το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα πλήθος σοβαρών επιπλοκών, όπως η αναιμία και στη χειρότερη περίπτωση, ακόμα και σε καρκίνο του εντέρου.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι κάθε άτομο έχει «το δικαίωμα στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο υγείας». Για τα άτομα με Kοιλιοκάκη αυτό σημαίνει διάγνωση, ως ένα πρώτο, πολύ σημαντικό βήμα.

Στις 16 Μαΐου 2016, η Πανευρωπαϊκή Ενωση Συλλόγων Πασχόντων από Κοιλιοκάκη (Association of European Coeliac Societies – AOECS) και οι κοινωνίες των κρατών-μελών της γιορτάζουν τη Διεθνή Ημέρα Κοιλιοκάκης, με στόχο την ευαισθητοποίηση για τις διαγνώσεις που δεν έχουν ακόμη πραγματοποιηθεί.

«Μια σωστή και γρήγορη διάγνωση είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα για τους ανθρώπους που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες, όπως η Κοιλιοκάκη. Απευθυνόμαστε σε άτομα, οργανισμούς και ιδρύματα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη έχουν γρήγορη πρόσβαση σε αξιόπιστες εξετάσεις για την Κοιλιοκάκη, μόλις αρχίζουν να βιώνουν τα πρώτα συμπτώματα.

Η Κοιλιοκάκη μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση, κατάθλιψη, υπογονιμότητα, επαναλαμβανόμενες αποβολές ή ακόμη και σε κάποιο είδος καρκίνου. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να ξεκινήσει ο πάσχων μια δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, το συντομότερο δυνατό, η οποία είναι σήμερα η μόνηθεραπεία για την Κοιλιοκάκη» αναφέρει στο μήνυμά της η πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της AOECS, Tunde Koltai.

«Κλειδί» η σωστή και έγκαιρη διάγνωση της νόσου

Το Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛ.Ι.ΓΑΣΤ.), με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Κοιλιοκάκης, επισημαίνει ότι αν και η κοιλιοκάκη θεωρείτο σχετικά σπάνια νόσος, τα τελευταία χρόνια, με την ανάπτυξη ευαίσθητων βιοδεικτών, δηλαδή των αντισωμάτων έναντι του ενδομυσίου και των αντισωμάτων έναντι της ιστικής τρανσγλουταμινάσης, και κυρίως με την γαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση με λήψη βιοψιών από το δωδεκαδάκτυλο, η συχνότητά της μπορεί να αγγίζει παγκόσμια ακόμα και το 1% του πληθυσμού.

Παρά ταύτα, λόγω της ποικιλομορφίας των συμπτωμάτων της, η διάγνωση κατά κύριο λόγο βασίζεται στην ισχυρή κλινική υποψία του γιατρού, που θα πρέπει να αξιολογήσει σε βρέφη και παιδιά τις έντονες γαστρεντερικές διαταραχές και την αναστολή ανάπτυξης ή/και απώλεια βάρους, στους δε ενήλικες την ανεξήγητη αναιμία, διάφορες νευροορμονικές και οστικές διαταραχές, το αίσθημα κόπωσης και συμπτώματα που για πολλά χρόνια χαρακτηρίζονταν ως «ευερέθιστο έντερο».

Η σωστή και έγκαιρη διάγνωση και η χορήγηση ειδικής δίαιτας με τρόφιμα χωρίς γλουτένη, που η μηνιαία οικονομική επιβάρυνση για την προμήθειά τους καλύπτεται από τα ασφαλιστικά Ταμεία, επαναφέρει στο φυσιολογικό την απορροφητική ικανότητα του εντέρου, προκαλεί πλήρη υποχώρηση της συμπτωματολογίας και αποτρέπει δυσάρεστες επιπλοκές, όπως λέμφωμα ή καρκίνο, σε περιπτώσεις αδιάγνωστες ή παραμελημένες που δεν τηρούν τις διαιτητικές οδηγίες.

Επειδή τα τελευταία χρόνια τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη είναι ιδιαίτερα «της μόδας» και τυγχάνουν ευρείας κατανάλωσης, η υποχώρηση κάποιων συμπτωμάτων με την αποφυγή τροφίμων με γλουτένη δεν παραπέμπει στη διάγνωση της κοιλιοκάκης, η οποία απαιτεί βιοδείκτες και βιοψίες, αλλά στην αποκαλούμενη ευαισθησία στη γλουτένη, που δεν είναι αυτοάνοσο νόσημα αλλά έχει χαρακτηριστικά τροφικής αλλεργίας.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς να αποκτήσετε μια διάγνωση για Κοιλιοκάκη ή πώς να διαχειριστείτε μια δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, επικοινωνήστε με την Ελληνική Εταιρεία για την Κοιλιοκάκη (, , ) ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα .