Καταβολή του όπως τον γνωρίζουμε και για το 2017, με ελαφρύνσεις όχι μεγαλύτερες των 80 ευρώ μεσοσταθμικά, για περίπου ένα εκατομμύριο ιδιοκτήτες ακινήτων με το χαμηλότερο εισόδημα αλλά και επιβολή για πρώτη φορά του συμπληρωματικού φόρου στα αγροτεμάχια, προβλέπει ο σχεδιασμός για τους φόρους ακινήτων την επόμενη χρονιά.

Οι αλλαγές όμως δεν σταματούν εδώ: Από τον Ιούνιο του 2017 θα ισχύσει νέο σύστημα υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων ενώ θα προηγηθεί νέα «καταγραφή» της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων, ειδικά των αγροτεμαχίων σε μια προσπάθεια να συγκροτηθεί μια κατά το δυνατόν οριστική μορφή του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου. Η εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις πραγματικές, θεωρείται δεδομένο ότι θα επηρεάσει τον του 2018.

Ωστόσο, νωρίτερα, θα υπάρξουν και άλλες αλλαγές καθώς στο μικροσκόπιο του υπουργείου Οικονομικών βρίσκονται όλοι οι συντελεστές υπολογισμού των φόρων μεταβίβασης. Εμμέσως πλην σαφώς ο πρωθυπουργός προανήγγειλε την επιβολή του ΕΝΦΙΑ και για το 2017 αφήνοντας για… αργότερα τα κυβερνητικά σχέδια θέσπισης ενός «δίκαιου φόρου» ο οποίος θα στηρίζεται στο ύψος της περιουσίας του καθενός.

Δεν αποκλείεται μάλιστα, η επιβολή αυτού του δίκαιου φόρου να παραπέμπεται πλέον στις… ελληνικές καλένδες καθώς αν δεν καταστεί εφικτή η αντικατάσταση του φόρου το 2017 με τον δημοσιονομικό πήχη του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 1,75% (ισοδυναμεί με περίπου 3 δισ. ευρώ) θα είναι ακόμη πιο δύσκολο να επιτραπεί από τους δανειστές ο… πειραματισμός της αντικατάστασης του ΕΝΦΙΑ μέσα στο 2019 χρονιά κατά την οποία το πρωτογενές πλεόνασμα θα πρέπει να φτάσει στο 3,5% ή πάνω από τα έξι δισ. ευρώ.

ΕΚΠΤΩΣΗ. Ο Αλέξης Τσίπρας, αναφέρθηκε την περασμένη Κυριακή στην παροχή μεγαλύτερης έκπτωσης ΕΝΦΙΑ σε όσους πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο να υπάρξει πλήρης απαλλαγή από τον για όσους:

1. Έχουν συνολικό οικογενειακό εισόδημα κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος μικρότερο ή ίσο με 9000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1000 ευρώ για τον σύζυγο (ή τη σύζυγο) και κάθε εξαρτώμενο μέλος (π.χ. 12.000 ευρώ για ζευγάρι με δύο παιδιά)

2. Έχουν κτίσματα η συνολική επιφάνεια των οποίων δεν ξεπερνά τα 150 τετραγωνικά μέτρα

3. Το σύνολο της αξίας των ακινήτων, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου (σ.σ υπάρχει ειδικός τρόπος ειδικά για τα κτίσματα εκτός αντικειμενικού συστήματος) δεν υπερβαίνει τις 85.000 ευρώ για τον άγαμο, τις 150.000 ευρώ για τον έγγαμο και τον ή τη σύζυγό του ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο, τον ή την σύζυγό του και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα.

Το δημοσιονομικό κόστος για να αυξηθεί το ποσοστό της έκπτωσης από το 50% που ισχύει σήμερα, στο 100% αγγίζει τα 80-85 εκατ. ευρώ με τον αριθμό των ενδιαφερομένων να ξεπερνά το 1 εκατομμύριο. Κατά μέσο όρο, αναλογούν περίπου 80-85 ευρώ σε κάθε φορολογούμενο.

Το κόστος της επέκτασης της έκπτωσης, θα καλυφθεί –αυτό θεωρείται από τώρα δεδομένο καθώς οι δανειστές δεν θα δεχθούν περαιτέρω μείωση της συνολικής βεβαίωσης φόρου από τα 3,17 δισ. ευρώ που έκλεισε φέτος- με την επιβολή του συμπληρωματικού φόρου στα αγροτεμάχια. Οι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων είναι περίπου 3,7 εκατ. άτομα. Από αυτούς όμως, λιγότεροι από 200.000 κινδυνεύουν να ενταχθούν στον συμπληρωματικό φόρο ή να πληρώσουν περισσότερο συμπληρωματικό φόρο με το που θα συνυπολογιστούν στην περιουσία και τα αγροτεμάχια.

Το μέτρο, μπορεί να αποδώσει εισπρακτικά έως και 270 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών έχει ήδη επεξεργαστεί σενάρια εφαρμογής μειωτικών συντελεστών προκειμένου να αποφύγει τις υπερβολικές φορολογήσεις μερικών δεκάδων χιλιάδων ιδιοκτητών. Υπάρχουν περιπτώσεις, στις οποίες φορολογούμενοι, αντί για 500-1000 ευρώ που θα πληρώσουν το 2016, θα βρεθούν αντιμέτωποι με εκκαθαριστικά της τάξεως των 15-20.000 ευρώ αν εφαρμοστεί πλήρως το μέτρο. Εξετάζεται, η αξία των αγροτεμαχίων να μην λαμβάνεται στο σύνολο της υπόψη αλλά σε ένα ποσοστό (π.χ. 30%) ώστε να αποφευχθούν τα φαινόμενα υπερφορολόγησης.

Οι νέες αξίες

Η διαδικασία τροποποίησης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων ώστε αυτές να ταυτιστούν με τις εμπορικές, πρέπει να ξεκινήσει μέσα στον Σεπτέμβριο –σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που περιγράφεται στο τεχνικό παράρτημα του αναθεωρημένου μνημονίου- και να ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2017. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα:

1. Μέσα στον Σεπτέμβριο, θα πρέπει να συγκροτηθεί η ομάδα που θα αναλάβει το δύσκολο έργο της αποτίμησης των ακινήτων –ανάλογα με τις επιμέρους κατηγορίες- σε συνεργασία με τα τεχνικά κλιμάκια της Τρόικας.

2. Μέχρι τον προσεχή Μάρτιο θα πρέπει να γίνει επανεξέταση όλων των εμπορικών ακινήτων (σ.σ. ουσιαστικά να επαναπροσδιοριστούν όχι μόνο οι τιμές ζώνης αλλά και οι συντελεστές εμπορικότητας οι οποίοι πλέον δεν έχουν καμία σχέση με τη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί στην αγορά.

3. Θα υπάρξει εκτεταμένη διαδικασία πιστοποίησης της ακρίβειας των όσων έχουν δηλωθεί στο ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο του υπουργείου Οικονομικών. Ειδικά στον πίνακα 2 του εντύπου Ε9 έχουν γίνει πολλά λάθη τα οποία θα πρέπει να διορθωθούν ενόψει και της επιβολής του φόρου κατοχής στα αγροτεμάχια. Μέσα στο επόμενο διάστημα, θα αποφασιστεί αν η διαδικασία πιστοποίησης θα γίνει για μια ακόμη φορά με πρόσκληση στους ιδιοκτήτες να ελέγξουν την ακρίβεια των αναγραφόμενων στο Ε9.

Μέχρι τον Ιούνιο του 2017, θα πρέπει να έχει επέλθει –και μάλιστα αυτή τη φορά δια νόμου και όχι με αποφάσεις του υπουργείου Οικονομικών, η εξίσωση των πραγματικών τιμών με τις αντικειμενικές. Ουσιαστικά, θα δημιουργηθεί ένα νέο σύστημα αντικειμενικών αξιών το οποίο θα αντικαταστήσει το υπάρχον. Θα προβλέπει μάλιστα ρήτρες «προσαρμογής» των αξιών της εφορίας στα δεδομένα της αγοράς ώστε να μην υπάρξει ξανά «κενό» ανάμεσα στις θεωρητικές αξίες και στις ισχύουσες.

parapolitika.gr