Οι συνθήκες διαβίωσης και στέγασης των και νεοδιόριστων εκπαιδευτικών που υπηρετούν μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας τους αποτελούν βασική αιτία για τη μη κάλυψη των λειτουργικών κενών στα σχολεία, όπως καταγγέλλει η Ελληνική Λύση σε ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή.

Παράλληλα φέρνει στο φως τραγικές μαρτυρίες εκπαιδευτικών που εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν μισθωμένα σπίτια ενόψει της τουριστικής σεζόν, ενώ υπενθυμίζει περιστατικά μαζικών εξώσεων ακόμη και σε νησιά όπως η Μύκονος και η Κρήτη.

Η ερώτηση εστιάζει επίσης στην έλλειψη εφαρμογής πολιτικών στήριξης, καθώς και στην απουσία ουσιαστικής πρόνοιας για τους νεοδιόριστους, παρά τις σχετικές νομοθετικές παρεμβάσεις.

Δείτε 

Παρά το γεγονός ότι προβλέπονται παροχές για αναπληρωτές από τους δήμους, παραμένει ασαφές εάν υλοποιούνται, ενώ δεν έχει ενεργοποιηθεί ούτε το σύστημα παρακολούθησης των οικονομικών αποτελεσμάτων. Η γενικευμένη απαξίωση που βιώνουν οι εκπαιδευτικοί -οικονομική, κοινωνική και εργασιακή- οδηγεί εκατοντάδες παραιτήσεις κάθε σχολική χρονιά, με βαρύ κόστος για το ίδιο το δημόσιο σχολείο.

Ακόμα και έναν μήνα πριν από τη λήξη του τρέχοντος σχολικού έτους, παρέμεναν ακάλυπτες περισσότερες από 1.100 θέσεις δασκάλων, με τις τοπικές διευθύνσεις εκπαίδευσης να απευθύνονται ακόμα και σε συνταξιούχους.

Η Ελληνική Λύση καλεί τα συναρμόδια υπουργεία να παρέμβουν άμεσα για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και να διαμορφώσουν ένα σταθερό πλαίσιο στήριξης των αναπληρωτών και νεοδιόριστων, προκειμένου να σταματήσει η αιμορραγία προσωπικού από το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα.

Η δήλωση: «Μου έκοψε το ρεύμα, μου έκοψε και το νερό, έβγαλε και την πόρτα και μου μίλησε άσχημα φεύγοντας… Έφυγα σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση, ντροπιασμένη, κλαίγοντας», αποδίδεται σε εκπαιδευτικό, που εξαναγκάστηκε από τον ιδιοκτήτη ακινήτου που νοίκιαζε να την απομακρύνει, προκειμένου να το χρησιμοποιήσει για τουριστικές ενοικιάσεις.

Το περιστατικό συνέβη, στα Χανιά, τον περασμένο Μάιο. Σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα, οι οχλήσεις ξεκίνησαν πριν το Πάσχα, όταν ο ιδιοκτήτης την ενημέρωσε ότι πρέπει να εγκαταλείψει το σπίτι και γίνονταν ολοένα και πιο επίμονες όσο πλησίαζαν οι εορταστικές μέρες. Υπενθυμίζονται και προηγούμενα περιστατικά, όπως για παράδειγμα τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2023, στη Μύκονο, όπου 25 εκπαιδευτικοί εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους και περιφέρονταν μέχρι τέλος Ιουνίου.

Δείτε ακόμη 

Την ίδια περίοδο, έγιναν μαζικές εξώσεις εκπαιδευτικών ενόψει της τουριστικής σεζόν και σε διάφορες περιοχές της Κρήτης και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων.
Στις αρχές της τρέχουσας σχολικής χρονιάς, μέχρι και τον Ιανουάριο, γίνονταν αναφορές τακτικά για «πλανόδιους» εκπαιδευτικούς, που έμεναν σε κάθε λογής καταλύματα. Από πανάκριβα, για το μισθό τους ξενοδοχεία, σκηνές, ξαπλώστρες ως και αυτοκίνητα. Ως απάντηση σε παλαιότερη ερώτησή μας, (7006 – 29/8/2022) μας παραπέμψατε στα πρακτικά επίκαιρης ερώτησης (1014 – 16-9-2022), όπου γινόταν λόγος για «καλά παραδείγματα Δήμων», όπως τον Δήμο Μυκόνου, όπου θα ανεγερθεί σχολικό κτίριο με ταυτόχρονη κατασκευή ξενώνων για τους εκπαιδευτικούς και τον Δήμο Ύδρας που θα μετατρέψει το πρώην γηροκομείο του νησιού σε ξενώνα για εκπαιδευτικούς.

Όμως, ως τώρα, δεν έχει υλοποιηθεί κάτι από αυτά. Οι πρόσφατες δηλώσεις της Υπουργού ΠΑΙ.Θ.Α., προμηνύουν ότι τα πράγματα δεν θα είναι καλύτερα, την ερχόμενη σχολική χρονιά, αφού η υλοποίηση του σχεδίου, για τη διαμονή αναπληρωτών, δεν πρόκειται να είναι έτοιμη τον προσεχή Σεπτέμβριο.
Σε μια, προφανώς θετική εξέλιξη, το άρθρο 64 του νόμου 5129/2024, τροποποίησε, για μία ακόμη φορά, το άρθρο 32 του νόμου 4483/2017, όμως και πάλι δεν λαμβάνεται μέριμνα για τους νεοδιόριστους σε αυτές τις περιοχές, αν και ο μισθός των νεοδιοριζόμενων είναι μικρότερος από εκείνο των αναπληρωτών λόγω αυξημένων κρατήσεων.

Δείτε 

Επίσης, δεν είναι γνωστό κατά πόσον και σε ποιο βαθμό, αυτά εφαρμόζονται από τους δήμους, αφού δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε το σύστημα παρακολούθησης των οικονομικών αποτελεσμάτων της εφαρμογής του άρθρου αυτού, που προβλέπεται από την παράγραφο 5, του άρθρο 32 του νόμου 4483/2017. Εκτός των ανωτέρω, η οικονομική απαξίωση (μικροί μισθοί σε σχέση με τα υψηλά κόστη διαβίωσης), η κοινωνική απαξίωση (ανακύκλωση προσβλητικών στερεότυπων στο δημόσιο διάλογο με στόχο τους εκπαιδευτικούς) και η εργασιακή απαξίωση (συνεχείς νομοθετικές ρυθμίσεις που έχουν ως αποτέλεσμα δυσμενείς μεταβολές των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών), αναγκάζουν όλο και περισσότερους αναπληρωτές και νεοδιόριστους, σε παραίτηση.

Απόγνωση για αναπληρωτές και νεοδιόριστους – Αβίωτη η διαβίωση σε τουριστικές περιοχές

Τη σχολική χρονιά 2023-24, παραιτήθηκαν περίπου 1000, εκπαιδευτικοί. Με βάση στοιχεία που παρουσίασε στη Βουλή τον Νοέμβριο, η υφυπουργός ΠΑΙ.Θ.Α., οι παραιτήσεις ήταν 837, ενώ ακολούθησαν και άλλες 71 ως το Μάρτιο, γνωρίζοντας ότι το κόστος της παραίτησης είναι μεγάλο, αφού τιμωρείται με την ποινή αποκλεισμού από τους πίνακες των υποψήφιων αναπληρωτών, από δύο ως τρία έτη.
Οι πίνακες αναπληρωτών αδειάζουν και οι κατά τόπους Διευθύνσεις Εκπαίδευσης αναγκάζονται να προκηρύξουν θέσεις με τοπικές προσκλήσεις.

Σε πανελλαδική πρόσκληση, το Νοέμβριο, για 170 θέσεις ειδικά για τον κλάδο των δασκάλων βρέθηκαν μόνο 69. Στη Δυτική Αττική από 65 δασκάλους βρέθηκαν μόνο τρεις και στην Ανατολική Αττική για 17 θέσεις βρέθηκαν μόνο πέντε.

Για αυτούς τους λόγους, το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., με το άρθρο 38 (Τοπική πρόσκληση για πρόσληψη προσωρινών αναπληρωτών εκπαιδευτικών – Προσθήκη άρθρου 63Α στον ν. 4589/2019) του νόμου 5160/2024 έδωσε τη δυνατότητα να προσληφθούν ως αναπληρωτές, εκτός πινάκων ΑΣΕΠ, μέχρι και συνταξιούχοι. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., τον περασμένο Απρίλιο, έμειναν κενές 1.102 θέσεις δάσκαλων. Στις 9/4/2025, λίγο πριν τη λήξη του διδακτικού έτους, είδαμε πληθώρα προσκλήσεων από τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Βορείου Αιγαίου και Κρήτης. Επίσης, με πρόσκληση της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου, είχαν προκηρυχθεί 31 θέσεις δασκάλων σε σχολεία των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων και συγκεκριμένα σε σχολεία σε: Ρόδο, Κω, Λέρο, Τήλο, Κάρπαθο, Πάτμο και Σύμη. Ωστόσο, μόλις 16 εκπαιδευτικοί έκαναν αίτηση και εντάχθηκαν στους πίνακες αναπληρωτών.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
1. Πώς σκοπεύετε να παρέμβετε, ώστε να δοθεί λύση στο πρόβλημα στέγης που αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί στις τουριστικές περιοχές της χώρας;
2. Υπάρχει χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση του πλαισίου των τριών αξόνων που εξαγγέλθηκε προσφάτως από την Υπουργό Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού;
3. Πώς σκοπεύετε να παρέμβετε, ώστε να μην μπορούν να «ξεσπιτώνουν» τους εκπαιδευτικούς, πριν από τη λήξη του σχολικού έτους;
4. Για ποιους λόγους οι διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 4483/2017 αφορούν μόνο στους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και τα μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.) και όχι τους νεοδιοριζόμενους στις εν λόγω περιοχές;
5. Έχει δημιουργηθεί το σύστημα παρακολούθησης των οικονομικών αποτελεσμάτων της εφαρμογής των διατάξεων που αναφέρεται στην παράγραφο 5 του άρθρου 32 του ν. 4483/2017 (όπως προστέθηκε με το άρθρο 88 του νόμου 4512/2018) και αν ναι υπάρχουν εκθέσεις με τα σχετικά συμπεράσματα; Παρακαλώ να μου χορηγήσετε αντίγραφα των εκθέσεων παρακολούθησης.
6. Για ποιους λόγους έμειναν ακάλυπτες 1.102 θέσεις δάσκαλων, ακόμη και ένα μήνα πριν τη λήξη των μαθημάτων;
7. Με ποιους τρόπους θα παρέμβετε, ώστε να καλύπτονται έγκαιρα τα λειτουργικά κενά στα σχολεία και να μη φτάσουμε, και την επόμενη χρονιά, να αναζητούμε αναπληρωτές, ως και ένα μήνα πριν λήξουν τα μαθήματα και μη βρίσκονται;